Chateau in Rolle aan het meer van
Genève.
Lord en Lady
In 1993 kwam het boek De maan op het
water uit, waar ik destijds een korte recen
sie over schreef. Elvire Spier beschreef
hierin een fragment van tempo doeloe
waar ik nieuwsgierig naar was en dat nog
onbekend voor me was. Zij liet mij als het
ware door een raam naar die wereld van
toen kijken.
De maan op het water is het verhaal van
de kleine Sarah, vijf jaar oud, dat zich
afspeelt op Java in de twintiger jaren in
een koloniale maatschappij, waar Sarah
op harde wijze kennis mee zal maken. Zij
ontdekt bijvoorbeeld op een dag dat haar
twee grootste vrienden, de koningspoe
dels Lord en Lady, weg zijn. Zij zal hier
de rest van haar leven verdriet over heb
ben. Tot De maan op het water verschijnt
en er onverwacht een brief op de deur
mat ligt van iemand uit de Verenigde
Staten die schrijft dat haar toenmalige
buren twee koningspoedels hadden
gekocht met die namen en dat zij een
lang en gelukkig leven hadden gehad. Na
zeventig jaar hoort Elvire eindelijk wat er
met hen is gebeurd en dat is na al die
jaren een grote geruststelling en troost.
Naar aanleiding van dit boek ontvangt zij
brieven uit de hele wereld met de vraag
hoe het verder is
gegaan met het
meisje Sarah. Op
één hoofdstuk na
is het manuscript
voor het vervolg
bijna af, als de
schrijfster sterft.
Haar kinderen
en kleinkinderen
zijn nu bezig dit
af te maken.
Juweeltje
En nu dan het
boek Engeltje, in
december 1999
postuum uitge
geven door
Bonneville in zijn
nieuwe serie
Juweeltje. Een
sieraad voor de
boekenkast is het
boek zeker,
zowel qua uiter
lijk als qua
inhoud. De
omslag werd
ontworpen en
getekend door haar zoon David
Veenhuys en is in full colour Spot-vernis
uitgebracht op mat- zwart gelamineerd
papier. Door het open venster op de
omslag sta je als het ware in de kerk en
kijk je naar buiten. Om de compositie
niet te verstoren heeft de uitgever zijn
naam op de achterflap gezet. De handte
kening van Elvire Spier staat in het boek,
het is als het ware vooraf gesigneerd. Bij
het boek is een bladwijzer gevoegd met
dezelfde afbeelding als op de omslag, met
lintjes in exact dezelfde ldeuren. Er is erg
veel aandacht aan de vormgeving besteed
en met recht kan dit boek een juweeltje
genoemd worden.
Het is in meerdere opzichten een speciaal
boekje. In overleg met de dochter van de
schrijfster heeft de uitgever zich aan het
oorspronkelijke manuscript gehouden en
staan er nergens komma's of punten, wat
een enorme vaart geeft aan het verhaal.
Pauzes tussen zinnen en paragrafen wor
den aangegeven door wit-ruimtes. Verder
is er geen paginanummering. Dit alles
maakt dat je het boek in één rule uitleest.
En weer opnieuw leest.
Liefdesverhaal
De basis is een liefdesverhaal, waarbij
Engeltje op aarde komt, zwanger wordt,
het kind kan voldragen, maar sterft als het
is geboren. De gedachte erachter is ont
leend aan een thema uit de Griekse litera
tuur, waarbij iets nieuws wordt geboren
en het oude of de oorsprong sterft. Een
wonderlijk toeval is het feit dat Elvire dit
werk heeft gekoesterd, en met het uitge
ven van dit verhaal heeft gewacht. Toen
Engeltje werd 'geboren' stierf zij.
Het verhaal gaat over een engeltje en het
aardse en niet-aardse. De boodschap wil
sober, heel sober uitkomen. Engeltje
neemt het lichaam van een mens aan, zakt
door de diverse luchtlagen naar beneden,
komt in zee terecht en wordt aan land
gespoeld, waar de schilder Paulus haar
vindt en meeneemt naar zijn cabana, zijn
hut. De communicatie tussen Engeltje en
Paulus en met de andere mensen om haar
heen geschiedt via de ogen, omdat zij ver
geten is stembanden in te bouwen. Een
geweldige constructiefout noemt zij dit.
Paulus, die leeft van zijn schilderwerk,
besluit op een dag om zijn mooiste doe
ken naar Parijs te zenden. Wat hij niet
weet is dat het schilderij dat hij van
Engeltje maakte, later bekroond wordt
met de prix-du-monde en nog vele ande
re prijzen.
Cruciaal is het moment dat Paulus
Engeltje op een dag meeneemt naar de
kerk, het huis van God. De gebeden, uit
gesproken door al die mensen bij elkaar
44 ste jaargang - nummer 11 - mei 2000
19
