eestelij k modernisme van
Tekst: Dorothee Segaar-Howeier
Foto's: Nederlands Architectuur Instituut
Vergaten en gedesillusioneerd stierf m ïgói in Rotterdam op 63-
jarige leeftijd de architect Alhert Treden h A alhers. In Nederland,
na de Tweede Wereldoorlog, kreeg hij nog slechts spaarzaam
opdrachten. Maar in de periode 1930-1Q42 had hij als architect
in Neder!ands-Indië een vooraanstaande positie.
Met tientallen opvallende villa's
en met grote bouwwerken als
de DENIS-bank, het Grand
Hotel Savoy Homann en het filmtheater
Braga drukte hij een stempel op de ont
wikkeling van de stad Bandoeng, die juist
in deze tijd een periode van bloei door
maakte.
Wellicht is in tekeningen uit de interne-
ringstijd de sleutel tot zijn werk te vinden.
Hij komt daaruit te voorschijn als een
ondogmatisch modernist en tegelijkertijd
als een estheet, die de architectuurstijlen
uit de eerste helft van de twintigste eeuw
met grote elegantie kon toepassen. De
techniek en ruimtelijke opzet van zijn
gebouwen zijn zeer vooruitstrevend, maar
Aalbers was er niet op uit zijn gebouwen
tot icoon van die progressiviteit te maken.
Interieur
De eigenaar van het hotel Savoy
Homann, dat in april 1939 gereedkwam,
afficheerde het nieuwe gebouw trots als
'the modernest hotel in the Netherlands
East Indies'.
Met balkons, die in een golvende bewe
ging langs de open gevel vloeien, in grijs
beton met horizontale witte banden, de
asymmetrisch geplaatste lifttoren en
details als ronde vensters en stalen hek
werken, straalt het gebouw een elegant en
sierlijk modernisme uit.
De grandeur van de bovenlaag van de
koloniale samenleving, die het hotel ver
tier moest bieden, komt tot uiting in de
rijke art deco detaillering van het interi
eur, ook vrijwel volledig door Aalbers
ontworpen. Van de tweeënhalf miljoen
Villa aan de Tjiliwoengstraat in Bandoeng, de huidige jalan Ciliwung 32.
gulden, die het gebouw destijds kostte,
werd 2,3 miljoen aan het interieur
besteed.
A.E Aalbers (1897-1961) staat centraal
in een tentoonstelling die van 25 mei tot
en met 2 juli in de bovenzaal van het
Nederlands Architectuurinstituut gehou
den wordt. De tentoonstelling is samen
gesteld op basis van een inventarisatie
van Aalbers' oeuvre door de stichting
BONAS. Tegelijkertijd met de tentoon
stelling verschijnt er in de BONAS-boe-
kenreeks een deel over Aalbers en zijn
werk.
Rotterd am
Aalbers werd op 13 december 1897 in
Rotterdam geboren als jongste zoon van
een aannemer. Na een opleiding aan de
Academie van Beeldende Kunsten en
Technische Wetenschappen, waar hij m
1918 'met lof' afstudeerde, trad de jonge
Aalbers in dienst van het familiebedrijf,
waar hij in 1924 het pand Odeon aan de
Gouvernestraat ontwierp: een zalencen
trum dat bestond uit een feestzaal met
foyer, theater, bioscoop, winkels, pakhui
zen en op de bovenverdiepingen arbei
derswoningen.
Het toegepaste woningtype, rug-aan-rug
woningen met alkoven, werd toen allang
door gezondheidsexperts afgekeurd. In
Rotterdam zag men het echter als enige
mogelijkheid om tot betaalbare woningen
te komen. Het exterieur oogt modern:
een strakke bakstenen gevel met een plat
dak. Geprofileerde banden langs de ven
sters op de bovenverdieping worden
moessQn
30
