We waren bevrijd
al merkten we er
niet veel van
B-24 Liberator
geringste vond in huis dat verband hield
met die vliegtuigen, dat we allemaal de
keel zouden worden afgesneden, waarop
we ogenschijnlijk gedwee naar onze
blote tenen bleven kijken.
De Liberator had van dat gebeuren
natuurlijk geen notie. We bleven hem
dankbaar voor de hoop die zijn komst
ons had gegeven en voor de pakketten
die we zowat een jaar later in het kamp
toebedeeld kregen. Dat vermoedden we
tenminste.
Geheugen
55 jaar later lijkt het soms alsof je geheu
gen je parten heeft gespeeld. Had je nou
werkelijk die Liberators pakketten zien
uitwerpen of was het maar je verbeel
ding geweest? Je had nooit meer zo'n
vliegtuig gezien na die ene middag, maar
het bestond toch echt wel? Het hele
gebeuren staat je scherp voor de geest
aan de ene kant, aan de andere kant zijn
er zoveel jaren voorbij gegaan en je tast
je herinnering af naar hoe het vliegtuig
dat zo'n indruk op je maakte er precies
uitzag.
En toen bezochten we een klein vlieg
veld in Polk City, Florida, waar een hele
rijke meneer oude vliegtuigen heeft staan
in loodsen en op het veld zelf. We maak
ten de toer en kwamen eerst terecht in
het interieur van een DC-6, compleet
met het geluid van ronkende motoren,
net als toen we werden geëvacueerd naar
Semarang in een Dakota (DC-3).
Er was onder andere een mooie opge
knapte Spitfire en ik zat me af te vragen
of misschien een klein deel ervan
bestond uit ma's aluminium pannen,
weggegeven toen voor het goede doel.
Ook klom ik in een B-17, het Vliegend
Fort, weet je nog? Als hij 's nachts bij
luchtalarm kwam overvliegen, zag je
soms zijn schaduw op de wolken als het
helder genoeg was.
Verderop in een aparte afdeling, heel
eenzaampjes, lag een Japanse Zero, een
vliegtuig dat ik me herinner van mitrail-
leurvuur dicht bij de AMS in de bergen-
buurt. Waar het ding op schoot mag de
hemel weten. Alleen, deze Zero ligt daar
neergeschoten in de jungle alsof zijn
kamikaze piloot er een speciaal plekje
voor had uitgezocht. De rode bollen zijn
duidelijk zichtbaar.
Stil
Het was zo vreemd om al die machines
er zo heel stil te zien staan, dat ik er zelf
wat stil van werd. We liepen het zonnige
veld op waar ook nog wat vliegtuigen
stonden en ik zag er één die onmiddellijk
al mijn aandacht had. Was het mogelijk?
Bestond het? Vergiste ik me? Kon ik
mijn geheugen vertrouwen? Gauw
gevraagd aan de gids.
Ik: 'What kind of a plane is that?'
Hij: 'That is a B-24.'
Gutte, dacht ik teleurgesteld, hoe kan
dat? Die stompe neus, die dubbele
staart, die vier motoren...
Zegt de gids: 'It is a B-24 Liberator.'
Aha! Zie je nou wel! Daar stond onze
Bevrijder, hij was gekocht van de Indiase
luchtmacht waar hij het laatst vertoefde!
Hij kwam uit ons gedeelte van de
wereld! Kregen we het verhaal te horen
dat de B-17 en dit vliegtuig de voor
naamste lange-afstand bommenwerpers
waren toen. Was ik blij dat vliegtuig van
zo dichtbij te zien, mijn geheugen had
me niet voor de gek gehouden, hier was
de werkelijkheid! O ja, die dubbele staart
- leerde ik van mijn echtgenoot - is geen
staart maar een rudder, een richtingsnoer
(heb dat woord in het Hollands nog
nooit gehoord, maar ik heb het gauw
opgezocht in het woordenboek!).
Wally nodigde me uit om naar een vlieg
tuigmuseum te gaan op een prachtige
zonnige dag en ik ging mee, niet veel
verstand hebbend van vliegtuigen, met
een nou-ja-soedah-misschien-leer-ik-er-
nog-wat-van houding. Ik werd rijkelijk
beloond. Niet alleen was het een uiterst
plezierige trip, maar ik was ook even
terug geweest op het Rampalveld in
Malang op die zonnige middag toen de
Liberator low and slow met zijn goede
gaven kwam overvliegen.
B-24 Liberator
moessQn
20
