'Mijn vader is
mijn trouwste
fan
Ivar is zo veelzijdig als Lenny
Kravitz, klinkt zo zwoel als Maxwell
en zo onnederlands als Barry White.
Hij weet raad met de meest uiteenlopen
de stijlen, speelt (behalve toetsen)
drums, bas en gitaar, en zingt met 'een
zeldzaam gemak', zoals een recensent
schreef. Zijn cd - vrijwel geheel door
hemzelf geschreven, gearrangeerd en
geproduceerd - is een degelijk stukje
vakwerk. Zijn nummers heeft hij uitge
werkt op een computer, maar, verklaarde
hij in een interview, hij wilde beslist geen
gladde plaat maken. Je moet kunnen
horen dat er een band speelt, vindt hij.
Ontspannen
Als ik Ivar ontmoet in een trendy
Amsterdams café vol succesvolle mensen,
valt hij op omdat hij er zo ontspannen bij
zit. Een ingetogen jongen, misschien zelfs
een beetje verlegen.
Ivar Vermeulen (IJmuiden, 1975) woont in
een anti-kraakpand ergens in Amsterdam-
West. Op een paar foto's binnen de cd-hoes
zie je een rommelige ruimte met allerlei stu
dioapparatuur, muziekinstrumenten, snoe
ren en daartussen een onopgemaakt bed.
Daar, stel ik me voor, moet hij de afgelopen
jaren in betrekkelijke anonimiteit uitgegroeid
zijn tot de breed ontwikkelde ambachtsman
die hij nu is. 'Eigenlijk had ik de moed al een
beetje opgegeven dat het ooit nog wat met
me zou worden,' vertelt Ivar. 'Totdat ik plot
seling door Jan Tekstra werd ontdekt, een
belangrijke producer. Ja, je leven gaat dan
ineens een versnelling hoger. Dat was heel
vreemd.'
Ivar trok zich vervolgens weer terug om aan
zijn repertoire te werken. Een jaar later had
hij 35 nummers geschreven. Daaruit selec
teerde hij er vijftien en die nam hij mee naar
de studio. Uiteindelijk bleven er elf liedjes
over en die kwamen op zijn cd terecht. Ivar:
'Tussen het materiaal dat niet op de cd
staat, zit nog wel wat waarvan ik denk, dat
wil ik nog wel uitwerken. Maar het liefst
begin ik gewoon weer opnieuw. Zo creëer je
meer samenhang in een plaat.'
Ondanks alle aandacht die hij al in de media
krijgt, wil Ivar graag met Moesson praten, al
krijgen we maar een half uur de tijd. Er zit
ten namelijk meer journalisten te wachten.
'Mijn Indische achtergrond,' zegt Ivar, 'is
nog niet in andere artikelen behandeld.
De meeste mensen weten ook niet veel
over dat deel van de Nederlandse
geschiedenis. Dat vind ik nogal schok
kend af en toe. Noemen je Indonesisch of
zo. Anderzijds vind ik het ook niet zo heel
raar, hoor; ik heb op de middelbare
school tenslotte niets over de Indische
geschiedenis geleerd. Maar ik ben wel al
m'n hele leven aan het uitleggen wat ik
nou ben. Het bekende verhaal: "Indisch?
Kom je dan uit India of uit Indonesië?"
Een populaire Indische Nederlander als
Ernst Jansz heeft daar de afgelopen jaren
wel in de media over gesproken, maar het
blijft toch heel verwarrend voor de mees
te mensen.'
Opa Vermeulen
Welbeschouwd begon Ivar's muzikale
carrière bij zijn opa. Die leerde zijn klein
zoon toetsen spelen toen die acht jaar
oud was. Zijn opa heeft zijn hele leven
orgel gespeeld, thuis en in de kerk.
Ivar: 'Ja, mijn opa van vader's kant is in
Nederland geboren en getogen. Maar hij
was al vanaf zijn negentiende in de Oost.
Hij heeft er mijn oma leren kennen en is
dermate verindischt dat je hem bijna geen
Hollander meer kunt noemen. Hij werkte
als radiotelegrafist bij de marine en was
gestationeerd in Medan. Daar, in Medan,
is mijn vader geboren.
Mijn oma is half-Javaans; zij had een
Hollandse vader en een Javaanse moeder.
Zij is twee jaar geleden overleden en mijn
opa mist haar vreselijk, het doet me veel
verdriet om dat te merken. Tijdens de
oorlog zijn mijn vader en mijn oma bui
ten het kamp gebleven - wat helemaal
niet wil zeggen dat je het dan makkelijker
had. Zij zaten ergens op Java waar het
relatief rustig was. Van de rest van mijn
familie is iedereen geïnterneerd. Mijn opa
schijnt in een heel berucht werkkamp te
hebben gezeten. Maar hij heeft de oorlog
overleefd, en mijn oma ook. Na de oorlog
zijn ze al snel naar Nederland gegaan.
En van mijn moeder's kant... Zij is in
Semarang geboren, in 1936. Ze heeft tij
dens de oorlog in het kamp gezeten en
daar een behoorlijke douw van gekregen.
Dat heeft natuurlijk zijn weerslag gehad
op ons, op haar kinderen, maar niet per
se een negatieve. Je moet leren de dingen
positief te blijven benaderen, en niet met
haatgevoelens te blijven rondlopen. De
behoefte om ondanks alles zo tegen de
dingen aan te kijken, heb ik volgens mij
van haar meegekregen. Enkele dagen
geleden zijn mijn ouders naar Indonesië
afgereisd, voor het eerst sinds hun
repatriëring vijftig jaar geleden. Ik kreeg
net een mailtje dat ze het heel erg naar
hun zin hebben.'
'Ik ben natuurlijk derde generatie en ik
heb de koloniale tijd niet meegemaakt, ik
ken het alleen uit verhalen. Aan het kolo
niale verleden kleven negatieve dingen,
maar het is wel een deel van mij. Ik zie
dat heel sterk. De underdog-rol van
Indische Nederlanders bijvoorbeeld.
Zij krijgen eigenlijk pas de laatste vijf jaar
erkenning voor hun bestaan; voor hun
oorlogsverleden en problemen, want er
zijn echt wel problemen. Gelukkig zijn er
ook mensen van mijn generatie die zich
daarvoor inzetten.'
45 ste jaargang - nummer 1 1 - mei 2001
31
I
iet underdog-gevoel
;--r -
5