'Onze vruchten* (II)
men ze vandaan, wat eten we?
door Max van Balgooy
Eten is hij Indischen een geliefd onderwerp en niet zelden
gaat het daarhi) over vruchten. In Moesson is er we! inci
denteel, maar nooit uitvoerig over geschreven. Ook heh ik
gemerkt dat er noga! wat misverstanden hestaan over de
herkomst van onze vruchten en wat we nu precies eten.
In dit artikel wil ik het hehhen over het fruit dat in
Indonesië op de pasar te krijgen is.
Vruchten die voornamelijk als groente worden gegeten,
zoals Ketimun en tomaat en zaden zoals die van Kenari en
Ketapang, hlijven huiten beschouwing.
Duku, nog een cauliflore soort (uit
Ochse Bakhuizen van den Brink).
Ebenaceae (Ebbenlioutachtigen)
Het pantropische geslacht Diospyros telt
een aantal inheemse soorten met eetbare
vruchten, die echter niet in cultuur zijn
gebracht, met uitzondering van D. blan-
coi of D. philippinensis (Buah mentega,
Bisbul)De beter bekende D. kaki
(Kaki, Kesemek - zie afbeelding) is
afkomstig uit China. Die wordt ook wel
gekweekt maar de meeste vruchten die
je op de pasar ziet, zijn ingevoerd. De
vrucht is een bes zittend op een vergrote
kelk. Op dwarsdoorsnede zie je de zaden
stervormig gerangschikt zitten, maar in
gekweekte vormen zijn de zaden abortief
(niet ontwikkeld).
moessQn
Euphorbiaceae Wolf smelkachti gen)
Dit is een van de wijdst verbreide en
soortenrijkste families ter wereld. Toch
zijn er maar weinig vruchtbomen van
bekend. In de eerste plaats moet
genoemd worden het geslacht
Baccaurea, dat inheems is in Indo-male-
sia. Enkele soorten met eetbare vruchten
zijn: B. lancifolia (zie afbeelding), B.
macrocarpa, B. motleyana en B. race-
mosa. Veel van de inheemse namen wor
den voor meer dan een soort gebruikt
(Kapul, Rambai, Menteng, Tampoi,
Kapundung). Veel soorten van het
geslacht zijn caulifloor en lijken opper-
Marang, geopende syncarp, een van de lekkerste Artocarpus soorten.
vlakkig op Duku (Lansium)Het blad
van Baccaurea is enkelvoudig, dat van
Lansium samengesteld. De vrucht van
Baccaurea bestaat uit drie partjes, dat
van Lansium uit vijf. Het eetbare deel
van Baccaurea is de arillus of sarcotesta.
De Wageningse ir. Haegens is kort gele
den in Leiden gepromoveerd op een
proefschrift over Baccaurea.
Andere soorten met eetbare vruchten
die echter nauwelijks tot de tafelvruch-
ten kunnen worden gerekend, zijn
Antidesma bunius (Buni, Wuni) en
Phyllanthus acidus (Cermai), die uit
Amerika is ingevoerd.
Flacourtiaceae
Van deze familie is het geslacht
Flacourtia de belangrijkste vruchten
leverancier. De inheemse Flacourtia