lli
weemaal m een leven
1 a t o n MM
from Florida -L
door Juul Lentze
In kuropa woedde een oorlog. Voor ons in
Indië was dat bijna onvoorstelbaar, we had
den immers nog nooit zoiets meegemaakt.
We stonden paraat zei men, maar de ge vol-
gen van een oorlog in de Pacific konden we
niet voorzien. Op zondag december 1Q41
viel Japan aan met een vernietigende lucht
aanval op Pearl Ilarb or in Hawaii, waar wel
75 schepen van de Amerikaanse vloot voor
anker lagen. Allerlei oorlogsschepen behalve
vliegdekschepen, die waren elders. decem
ber wordt herdacht, zei president Roosevelt,
als a date wliick will live in infamy'
Maandag 8 december 1941was de dag
die ons bij de Tweede Wereldoorlog
betrok en ons leven radicaal veranderde.
Wij waren toen bijna 13, 11 en 5 jaar
oud, maar de ernst en schrik van onze
ouders sloeg op ons over. We gingen in
Malang wonen waar, als je 's avonds in
bed lag, de stadsgeluiden - het gesputter
van een demmo, het tikken van schoe-
nenhakken op het trottoir - zo anders
klonken dan de gamelan waar je aan
gewend was in de dessa. Maar dat was
het ergste niet. Pa zat toevallig bij de
I .andstorm die week, dus die kwam niet
meer thuis. Voor de rest weten we alle
maal wat er gebeurde in de jaren die
volgden.
Zeemansgraf
Pearl Harbor. We wisten niet eens waar
het lag of wat het was. Er werd een atlas
bijgehaald en daar vonden we Pearl
Harbor bij Honolulu op de Hawaii eilan
den. Het lag zo verschrikkelijk ver van
ons vandaan, wat hadden wij ermee te
maken? Het antwoord op die vraag
begreep ik nooit erg goed, daar had ik
nog niet de jaren voor. Maar in onze
ogen zou Amerika het wel rooien, zo'n
machtig en rijk land. Ze hadden immers
een enorm leger van supersoldaten en
die zouden er wel voor zorgen dat we
beschermd waren. Ik vergat, en met mij
vele anderen, dat het maar doodgewone
8
mensen waren. Ze treurden over het
verlies van 2400 mensenlevens, maar
zaten niet bij de pakken neer.
Integendeel.
Vele jaren later met vakantie in Hawaii
bezochten we het monument dat dwars
over de romp van de U.S.S. Arizona is
gebouwd. Door de 'ribben' ervan kun je
duidelijk het silhouet van het gezonken
schip zien. Het is een zeemansgraf voor
ongeveer tweeduizend bemanningsleden.
En elke paar minuten kun je nog stooko
lie zien lekken uit de romp. Het is er stil,
en je beseft eens te meer dat deze
Amerikanen geen superhelden waren,
maar gewone mensen zoals jij en ik. De
datum staat in Amerika's collectieve
geheugen gegrift. Terwijl we boven de
Arizona stonden, welde de hoop op dat
zo'n catastrofe zich niet zou herhalen.
Niet tijdens ons leven en niet tijdens dat
van volgende generaties, want had de
mens z'n kostbare les niet geleerd in
deze afgelopen jaren?
World Trade Center, New York.
Wer elcllianclel en vrede
Veertig jaar geleden kreeg de architect
Minora Yamasaki in Detroit een brief van
de New Yorkse autoriteiten waarin een
mogelijke opdracht beschreven werd.
Kort en goed, Yamasaki werd de hoofdar
chitect van het project en hij en Emery
Roth bouwden, met behulp van diverse
ingenieursbureaus, het World Trade
Center. Met de bouw ervan werd begon
nen in 1968 en in 1976 was de skyline
van Manhatten twee elegante gebouwen
rijker. Ze hadden 750 miljoen dollar
gekost. Als je New York City's skyline
zag, zag je ook de Twin Towers. Yamasaki
zag ze als symbolen van wereldhandel en
een universeel streven naar wereldvrede.
Elke toren had 110 verdiepingen en was
411 meter hoog. Er waren 43.600 ramen
gevat in 200.000 ton staal. En wat een
schouwspel wanneer de zon onderging en
licht en schaduw over de gebouwen speel
de, om later plaats te maken voor een
sprookje wanneer de lichten aangingen.
moessQn
