Over Sinterklazen
trom Florida
door Juul Lentze
'Met je hatok tam-
kalan' (gelapte
broek), zongen we
het hele jaar onbe
vreesd. Maar
naarmate decem
ber naderde wer
den we stiller en
gehoorzamer. En
dan was het zover.
We zagen
Sinterklaas over de
Kajoetangan racen
met Zwarte Piet
op de treeplank.
Maar waarom reed hij
in een auto en waar was
zijn paard? Pa zei dat
de Goede Sint het dier
alleen 's nachts van stal
kon halen vanwege het
drukke verkeer overdag.
Daar was geen speld
tussen te krijgen.
Op 4 December gingen de schoentjes
gevuld met gras onder de kolong. De
volgende ochtend vroeg lag je harten
wens onder het bed en het waren waar
achtig de dingen die je had aangewezen
in de toko. Hoe ken? Pa wees ons op de
afdrukken van de paardenhoeven in de
krikil onder het raam. Er lag nog meer
gras kotjar-katjir hier en daar. 'Zie je
wel', zei Pa, 'ik zei jullie toch dat
Sinterklaas 's nachts te paard op bezoek
komt.' Die Pa, hij wist net als Sinterklaas
betoel alles.
Grootboek
Eén 5 de December, we woonden in
Pakisadji, hoorden we vroeg in de mid
dag het geronk van een vliegtuig. We
renden naar buiten en zagen heel hoog
in de lucht een tweedekkertje. Pa wist
meteen, dat is Sinterklaas! En we wuif
den naar de Sint en hij naar ons, ik
zweer. Toen ik na het baaien de galerij
afliep zag ik pakjes vrij hoog in de dje
roekboom naast de galerij liggen. Zegt
mijn vader: 'Zei ik al niet dat het
Sinterklaas was daar in de lucht.'
's Avonds gingen we naar Krebet, naar
de onderneming waar Sinterklaas, verge
zeld van Zwarte Pieten die voor op de
spatborden zaten, zou arriveren in een
open wagen, geflankeerd door mannen
met obors en een man voorop die op
een gong sloeg. In het feestelijk versierde
fabriekskantoor zou Sint dan in een
mooie stoel gaan zitten met op z'n
schoot een dik boek waarin al onze zon
den waren opgetekend. Cor Tio, het
zoontje van de boekhouder, fluisterde
naar ons 'wees maar niet bang, hij weet
neks, dat boek is het grootboek van mijn
vader, alleen met cijfertjes.' Branie hij,
want daar stonden immers die Zwarte
Pieten met een sapoe lidi in de ene, en
een open goenizak in de andere hand.
Als je beurt kwam kreeg je, nadat de
Sint een voorzichtige blik in het boek
had geslagen, een korte preek, een tikje
met de sapoe lidi, en je cadeau. Je
beloofde zoet te zijn en dan mocht je
gaan. Grote zucht van verlichting, nu
kon je voor een heel jaar weer katten
kwaad uithalen, never mind Sinterklaas.
Sint en Santa
Deze herinneringen kwamen tevoor
schijn toen we hier een Sint Nicolaas
tentoonstelling bezochten. Daar stond
als eerste van een reeks Sinten onze
Sinterklaas met staf, mijter en boek. De
Bisschop van Myra in Turkije omstreeks
het jaar 350, van wie de legende zegt dat
hij zo mededogend was dat hij eens door
een raam zakjes goud naar binnen wierp
bij een straatarme vader van drie doch
ters zodat hij een bruidsschat had voor
elk van hen.
Hij werd eeuwen later heilig verklaard,
en is in verschillende Europese landen
een traditionele figuur. Hij is de
beschermheilige van Rusland, van kin
deren, en van zeevaarders. In Amerika
kwamen we hem tegen als Santa Claus.
Het waren de Hollanders die Sinterklaas
introduceerden toen New York nog
Nieuw Amsterdam heette. Na een tijd
werd Kerstdag zijn feestdag en was hij
niet langer meer heilig. We bezochten
alle Santa's, wel een dozijn, en verbaas
den ons over de grote verscheidenheid
van Sinterklazen die de wereld rijk is.
Nog verbaasder waren we toen we een
Amerikaanse Santa Claus tegen kwamen
uit het begin van de negentiende eeuw.
Toen bestond het Christmas diner niet
zelden uit bizonvlees. Deze Pioneer
Santa kwam ook met een kerstboompje
en cadeau's.
Santa van de Noordpool sloot de rij. Hij
is de moderne Santa Claus die in een
slee voortgetrokken door rendieren door
de lucht suist. Hij is niet langer een reli
gieuze figuur, maar een economische
barometer. Anders dan onze Sinterklaas
toen, die alleen maar een mooi wit paard
bezat dat zo slordig zijn gras at en onder
het raam een hoefafdruk voor ons ach
terliet.
46 ste jaargang - nummer 6 - december 2001
9
