Paula Gomes
Uitgeverij Cadans
kwamen. 'Mijn moeder was Indisch,
mijn vader Hollands, die was direct
opgepakt als Hollander en als ambte
naar. Mijn moeder niet. Wij bleven heel
lang buiten de kampen tot de Japanners
steeds strenger werden. Toen kwa
men we in verschillende kampen.
Eerst een klein kamp. Daarna
Gedangan.'
Na de bersiaptijd verbleef Paula
Gomes enige tijd in Engeland, waar
na ze naar Nederland ging. Dat viel
eerst tegen. 'Ik had het altijd koud.
En ik was toch ook anders. Ik ver
weet die Nederlanders niets, maar de
huizen in Nederland zijn gesloten -
ook al door het klimaat - wil je naar
binnen, dan moet je op een bel druk
ken. Daarna moet je maar afwachten
of die deur opengaat. In Indonesië
zijn de deuren open, je komt binnen
en je bent één met de familie. Ik
denk dat mensen zich toch ook een
beetje naar het klimaat gaan gedra
gen. De huizen zijn gesloten, en een
heleboel Hollanders zijn ook gesloten.
Daar moest ik toch wel aan wennen.'
In Nederland vond Paula Gomes
geleidelijk haar weg. Ze trouwde en
ontdekte dat ze ook hier gelukkig kon
zijn. Ze was werkzaam als docente
taalexpressie voor kinderen en vol
wassenen, schreef kinderboeken,
publiceerde haiku's, gaf lezingen,
leidde workshops en publiceerde
romans, alleen en met anderen, zoals
Verloren goeling (1998) met Rudy
Kousbroek.
Naar Indonesië ging en gaat Paula
Gomes regelmatig terug: 'Vanaf de
eerste keer merkte ik dat de vriend
schap van vroeger hersteld was. Dat
vond ik wonderbaarlijk. Dat de
Japanners onze vijanden waren, kon
ik emotioneel verwerken, maar dat in
de bersiap de Indonesiërs de vijan
den waren, kon en wilde ik niet ver
werken. Misschien begrijp ik dat nog
steeds niet, net zoals ik de dood niet
begrijp. Ik ben al vijftien keer terug
gegaan.'
'Thuis voelen' is een begrip dat
regelmatig in Paula Gomes' werk
aanwezig is. Thuis zijn, en waar dat
is na Indië, nadat de liefste is gestor
ven? Nieuwe vragen. Er is niet een
echt antwoord te geven. Wellicht is
het beter zo'n vraag aan de zee te
geven: 'De zee zou het gesprek mee
nemen naar de oceanen en daar zou
den de woorden in de diepte
verdwijnen.' Ook dat is Het verhaal
van de schelp.
Het verhaal van de schelp
door Paula Gomes
Cadans: ca. 96 pag. (paperback)
ISBN 9051320469
prijs 11,00
Damescompartiment Online
Meer lezen over Paula Gomes en
andere schrijfsters over Indië?
Bezoek dan het Dames
compartiment Online op
www. damescompartiment, nl
Wilt u Vïlan schrijven,
dan kan dat ook: postbus 11082,
2301 EB Leiden.
Meet and greet
Wilt u Paula Gomes ontmoe
ten? Op de komende Pasar
Malam Besar in Den Haag
geeft zij workshops. 'Spelen
met woorden', op vrijdag 14
juni om 16.00 uur, is workshop
gedichten schrijven voor kinde
ren vanaf negen jaar. En op
vrijdag 21 juni om 15.00 uur:
gedichten schrijven voor vol
wassenen. In de stand van Van
Stockum zal Paula de laatste
exemplaren signeren van
Aapje aapje. Meer informatie:
070 - 354 09 44.
Nederlands-Indische soos Leidschendam
Vrijdag 5 juli van 13.00-16.30 uur
Haagse Appie: accordeonist/one-man band,
dansmuziek; Dick Visker: voordracht wayang
Indische liedjes; Harry van Kleef: cabaret
wayangshow.
Altijd aanwezig: Warung Ventje: Ind.
specialiteiten; Ineke Koenecke, kleding en
sieraden; Harry van Kleef, snelportret tekenaar
en Consultant. Entree 4,-, koffie/thee 0,25.
De Schuitejager, Scheepswerf IS, Leidschendam.
Bereikbaar met bus 39, 22,45,47, 48 en tram 2,6.
Coördinator: Arthur Nemmers, 070 - 399 18 12.
46 ste jaargang - nummer 12 - juni 2002
37
