Isabella van Werd
Sylvia Benetreu-van Krieken
hertrouwde de moeder van Wanda met
de heer Kraan. Rond 1932 reisde
Wanda met haar moeder en stiefvader
naar Nederland en woonde het gezin
vanaf 26 augustus in Amsterdam. Ook
het huwelijk van Wanda's oom
Bernardus Johannes Aloysius Saeijs met
Alida Maria de Graaf liep uit op een
scheiding en Alida Maria de Graaf her
trouwde met de Javaanse raden mas
Soegondo, een KNIL-officier. Na het
uitbreken van de Tweede Wereldoorlog
verloor Wanda het contact met haar
oom en tante in Indië en werd zij in
Nederland gedwongen onder te duiken.
Haar oom en tante werden gevangen
gezet in Japanse kampen. Alida de Graaf
overleed in het kamp. De heer Soegondo
kon later met hulp van vrienden naar
Nederland vluchten met zijn tweede
joodse vrouw. Via Moesson vond ik hem
terug en ik beloofde hem op zoek te
gaan naar zijn verloren nichtje Wanda.
Ik zou haar echter te laat vinden, een
paar jaar na haar overlijden in 1991. Het
enige wat er van Wanda's biologische
vader David Rodrigues bekend is, is dat
hij in Soerabaja werkzaam was bij het
handelsblad en rond 1934 nog leefde als
journalist en verslaggever. Wanda's oom
- broer van haar moeder - hertrouwde in
Nederlands-Indië met C.S van den
Dungen Bille. Dit boek is pas compleet
als bekend is wat er met haar vader, oom
en zijn weduwe gebeurd is.
Petra Notenboom, Rotterdam,
tel. 010-410 20 49,
e-mail: Vromat99@zonnet. nl
Henk Smit overleden
Op 14 mei is Henk Smit overleden.
Velen kennen hem als auteur van het
boek Van katjong tot rijksambtenaar. Voor
de Planterskinderen is hij de organisator
van de jaarlijkse bijeenkomsten van de
Vriendensociëteit Planterskinderen
(VS OP) in Kumpulan Bronbeek. Henk
was zeer betrokken bij deze groep van
ouderen die, net als hij, hun jeugd op de
onderneming hebben doorgebracht. Hij
was mogelijk de enige die later, na de
oorlog, ook nog zelf planter is geweest!
Korte tijd na de oprichting werd Henk
het onvervangbare middelpunt van de
VSOP. Hij ontwierp zijn eigen, perfect
werkende, administratieve systeem en
beheerde de financiën als geen ander,
gesteund door een fabelachtig geheugen.
Bij de jaarlijkse bijeenkomsten vonden
de 'kinderen' elkaar bij de tafels met
aanduidingen als 'Oosthoek', 'Suiker' en
'Klaten en omstreken'. Leden uit het
buitenland en planterskleinkinderen ont
braken nooit. Tot kort voor zijn dood
bleef Henk bezig met de VSOP. Het
deed hem zichtbaar goed toen op de bij
eenkomst van 20 april duidelijk werd dat
jongere leden interesse toonden voor
voortzetting van de organisatie. Een bij
zonder Planterskind is heengegaan. Hij
blijft in onze herinnering.
P.H. Middelburg, Wageningen
Rectificatie
In het vorige nummer is in het verhaal
van Wieteke van Dort een tikfout geslo
pen. De titel moet zijn 'De tor en de
bètèt'. Onze excuses.
Disguised
In het aprilnummer van Moesson las ik
dat mevrouw Loen-van Beekhoven
commentaar had op mijn boek
Disguised. Het schijnt dat zij haar con
clusies uitsluitend getrokken heeft uit
'het verhaal' op de boekenpagina. Mijn
verklaring op haar vragen is als volgt:
1Wat betreft de situatie van de jongens.
Uit verscheidene artikelen hierover is mij
bekend dat op Java jongens ouder dan
tien jaar van hun moeders weggehaald
werden en in een apart kamp geïnter
neerd werden. Dit was niet het geval
toen mijn familie in het kamp was. Er
waren in feite twee jongens van mijn
leeftijd, die voor zover ik het me herin
ner tot het einde toe in het kamp waren.
2. Wat betreft mijn stem en vermom
ming. Ik heb nooit een hoge stem gehad
waardoor ik als kind in het kerkkoor
altijd gekozen werd voor de tweede
stem. Achteraf bekeken kan ik geen ver
klaring vinden hoe mijn vermomming
zolang voor de Japanners verscholen is
gebleven en het mogelijk was om onge
stoord de oorlogsjaren door te komen.
3. Het spijt mij mevrouw Loen te moe
ten teleurstellen wat betreft haar onze
kerheid over de 'zogenaamde jongen' en
of mijn verhaal niet een 'verzonnen ver
haal' was. Het is inderdaad een 'waar'
verhaal zoals ik het heb meegemaakt.
De interesse van mevrouw Loen voor
een uitleg is op prijs gesteld. Ik hoop dat
zij het boek zal lezen en zich genegen
voelt mij een kort verslag erover te
geven.
Rita de Clercq Zubli,
Nashua (New Hampshire)
Met intens verdriet delen
wij u mede dat op 16 april
onze allerliefste moeder,
schoonmoeder, oma en zus
is overleden
weduwe van Arie van Werd
Den Haag, f Dordrecht,
4 december 1922 16 april 2002
Wij verliezen niet alleen onze unieke
moeder maar ook onze beste vriendin.
Zij woonde vanaf oktober 1948 in
Nederland, maar haar hart bleef in Indië.
Dordrecht: Frans en Hedy v.d. Sluijs-van Werd
Guido, Sefanja
Dordrecht: Ybe en Olivia van Gent-van Werd
Jordy
Almere Arthur en Margriet van Werd-
van Loon
Camey, Nathal
Correspondentie-adres:
Olivia van Gent-van Werd
Vredenburg 133, 3328 DK Dordrecht
De crematieplechtigheid vond plaats op
18 april j.l. op de Essenhof in Dordrecht.
t Liefde en zorg voor anderen
was haar leven.
Tot onze grote droefheid is geheel
onverwacht van ons heengegaan,
mijn dierbare vrouw, onze lieve
mama en oma
echtgenote van
Jan Benetreu
Zij overleed in de leeftijd van
79 jaar.
Venlo: Jan Benetreu
's-Hertogenbosch: Ed en José
Lara
Linda
Zegveld: Edith
Correspondentie-adres:
De Baken 62
5231 HS 's-Hertogenbosch
De crematieplechtigheid heeft
plaatsgevonden op zaterdag 20 april
2002 in het crematorium van Venlo.
47 ste jaargang - nummer 1 - juli 2002
5
