Onze kruid
en
door Max van Balgooy
De serie over de
Indonesische kruiden is
een vervolg op Onze
vruchten in Moesson van
mei, juni en juli 2001In
navolging van het vruch-
tenverhaal behandel ik,
zonder volledigheid na te
streven, de kruiden alfabe
tisch per familie. Naast de
wetenschappelijke naam
probeer ik, zover bekend,
de Indonesische (I),
Nederlandse (N) en
Engelse (E) naam te ver
melden. Bij elke soort
komt een korte beschrij
ving, herkomst van de
soort en welk deel waar
voor wordt gebruikt. De
meeste illustraties zijn
afkomstig uit:
J.J. Ochse R.C.
Bakhuizen van den Brink:
Vegetables of the Dutch East
Indies. (Amsterdam:
Asher, 1980) en C.C. de
Guzman J.S.
Siemonsma (ed.): Prosea
13: Spices. (Wageningen:
PUDOC, 1999). Ik dank
de Stichting Prosea voor
de toestemming tot het
reproduceren van illustra
ties uit Prosea publicaties.
Voor geografische begrip
pen, botanische termen en
naamgeving, verwijs ik
naar bovengenoemd ver
haal over Onze vruchten.
Vakgenoten beschouwen Jr. Max van Balgooy (Poerbalingga,
1Q32) als Je grootste kenner ter werelJ van planten uit het hele
gebieJ van InJonesië, Maleisië, Papua, Je Filippijnen, Brunei en
Singapore. Afgelopen jaar publiceer Je Van Balgooy het JerJe en
laatste Jee! van Malesian seeJ plants. Een buitengewoon waarJevol
naslagwerk, omJat Van Balgooy Je enige is Jie Je kennis bezit om
een Jergelijk stanJaarJwerk samen te stellen. Hoe succesvol ook op
zijn eigen vakgebieJ, Max van Balgooy schrijft voor Moesson graag
een serie over Onze krwJen. Deze maanJ Jee! vijf.
uit Ochse
Pedaliaceae
Sesamum oriëntale (S. indicum): Wijen
(I), Sesame (E)
Eenjarig kruid tot 1,5 meter hoog met
deels tegenoverstaand, deels verspreid
blad dat ongedeeld tot diep ingesneden
kan zijn. Oorsprong van de plant is ver
moedelijk Afrika. De ongeveer 2 centi
meter lange doosvruchten bevatten
talrijke zaadjes die in allerlei koekjes
worden verwerkt. Ook wordt er olie uit
het zaad geperst die vooral in de
Chinese keuken veel wordt toegepast.
uit Prosea 13
Piperaceae (Peperfamilie)
Piper: diverse soortenMerica,
Lada (I), Peper (N), (Black)
Pepper (E)
Tegenwoordig wordt het meest
gebruikt Piper nigrum, een uit
India afkomstige klimplant.
De gedroogde vruchtjes (zwart als
het vruchtvlees er nog aan zit en
wit wanneer dat is verwijderd)
worden meer in de Indiase dan in
de Indonesische keuken gebruikt.
Voordat lombok en rawit hun
intrede deden in de Indonesische
keuken, werden enkele inheemse
Piper soorten gebruikt, zoals
Piper retrofractum (Cabe jawa,
Long pepper), die een compacte,
bij rijpheid rode, vruchtwijze pro
duceert.
moessOn
38
