De bede van verzetsheldin Coos Ayal
door Victor Joseph
'Het geloof is mijn redding
geweest'. De 76-jarige Coos
Ayal uit Ridderkerk blikt terug
op de dertig maanden
durende guerrillatocht tijdens
de Tweede Wereldoorlog in
de jungle van de Vogelkop in
Nieuw-Guinea (West-Papua).
Als lid van een verzetsgroep
hield ze ondanks alle tegen
slagen haar oude, kleine
bijbel trouw bij zich.
De historische data van het
begin en het einde van de
tocht staan erin geschreven:
12 april 1942 en 4 oktober
1944.
De kleine, moedige vrouw
Coos Ayal over oorlog,
ontberingen en vrede.
In het huis in Ridderkerk
hangt een warme familie
sfeer. Vanaf de hal zie je een
vrolijk versierde wand met
foto's. In de zitkamer hangen
verschillende foto's van haar
kinderen, kleinkinderen en ach
terkleinkinderen. Het huis van
een echt familiemens. 'Ik hou
ervan om dingen voor mijn
familie te regelen. Ik ben echt
een regelaarster.'
Coos Ayal is graag bezig. Ze
kan gewoon niet stilzitten. Naast
alle tijd die ze aan haar familie
besteedt, heeft ze ook nog eens
tijd gevonden om cursussen
Engels en Spaans te volgen én
af te maken. Coos Ayal zingt
graag. Dinsdag is de vaste repe
titiedag van haar Molukse oude-
renmuziekgroep Sapa Sangka.
Bovendien geeft ze regelmatig
lezingen in de bibliotheek of in
Bronbeek over haar levenserva
ringen.
In de zitkamer staat op een
opvallende plek, tegen de wand,
de ingelijste, handgeschreven
brief van Koningin Wilhelmina
van februari 1945. 'Uw gedach
te, om mij de vlag toe te zenden,
die Gij gedurende uwen langen
en onverschrokken guerrilla
strijd hebt hoog gehouden, heeft
mij diep getroffen. Ik betuig U
daarvoor mijn grooten erkente
lijkheid. Gij kunt ervan verze
kerd zijn, dat Uw geschenk mijn
gedachten dikwijls zal terugvoe
ren naar U en ook naar dege
nen, die hun naam niet meer op
de vlag hebben kunnen plaatsen.
Wilhelmina.' Ze kijkt ernaar en
zucht. Even later verschijnt haar
welbekende visitekaartje: een
glimlach.
Manokwari
De op de Molukken geboren
Costavina Ayal kwam op zesjari
ge leeftijd bij haar oom Zeth en
tante Tien Nahuwae in
Manokwari te wonen. Het echt
paar Nahuwae was kinderloos.
Binnen de Molukse gemeen
schap is het niet ongebruikelijk
om een broer of zus te vragen
één van hun kinderen op te voe
den.
Bij het naderen van de Japanse
inval op Nederlands-Indië kreeg
bestuursassistent Nahuwae de
opdracht om voorbereidingen te
treffen voor een guerrilla. Hij
moest eten, kleding en munitie
verbergen op drie strategische
plekken: Waserawi, Tjoisi en
Testega.
Kapitein Willemsz Geeroms, de
garnizoenscommandant in
Manokwari, was hiervan op de
hoogte. Toen op 12 april onge
veer honderd Japanse schepen
de haven van Manokwari bin
nenvoeren, was dat het startsein
voor de guerrillastrijd van
Geeroms' troepen. De groep
telde op dat moment 67 perso
nen, waaronder twee vrouwen:
Coos en haar tante Nahuwae.
'In het begin liepen we gelijk
zeven dagen achtereen de jungle
in. Ik zal dat nooit vergeten,
want op vijftien april werd ik in
de jungle vijftien jaar. Het eerste
jaar hadden we nog goede
moessQn
'Alleen respect, liefde e
kunnen vrede brengen
10
