Westerse vernieuwing in oosterse traditie (1891 -1966)
Achteraanzicht -woonhuis Han Tiauw Tjong, Semarang (1932).
Ingenieurs benoemd, desondanks
mocht hij geen 'ir' voor zijn naam
zetten.
Oost en west
In zijn werk probeerde Liem Bwan
Tjie de cultuur van zijn voorvaderen
opnieuw vorm te geven. Vanuit de in
Europa opgedane ervaringen en zijn
kennis van de kunst en filosofie van
het westen, probeerde hij Oost en
West samen te laten smelten in een
nieuwe eenheid. Het Chinese ele
ment in zijn architectuur was geba
seerd op filosofische uitgangspunten
die met de verhouding van de mens
tot zijn omgeving te maken hadden.
De architectuur van Liem Bwan Tjie
voegt zich altijd naar de omgeving
waarin ze wordt geplaatst. Net als
men in de Chinese cultuur in een
heid met de natuur probeert te leven.
Aan de andere kant zijn invloeden
van architecten als Frank Lloyd
Wright, Dudok, Le Corbusier en de
architecten van De Stijl merkbaar, in
het afgewogen samenspel van bouw
volumes, lijnen en vlakken, en in de
behandeling van de vensterpartijen.
Ook de op modern comfort afge
stemde indeling en inrichting van de
gebouwen is duidelijk afgeleid van de
moderne westerse architectuur.
Opdrachtgevers
In zijn beginjaren als architect in
Semarang, kreeg Liem vooral
opdrachten voor landhuizen en villa's
van welgestelde Chinezen. Zijn oplei
ding in het moderne westen en zijn
Chinese afkomst vormden in hun
ogen een ideale combinatie. Liem
Bwan Tjie probeerde in zijn ontwer
pen het principe van yin en yang toe
te passen: er is pas eenheid als alle
elementen in overeenstemming zijn
met elkaar. Liem ging voor het
totaalconcept. Hij ontwierp ook de
meubilering van een huis, om een
heid van interieur en gebouw te reali
seren. Alle onderdelen, van stoel tot
lamp, van tapijt tot schilderij werden
op elkaar afgestemd. Chinese ele
menten keren er steeds in terug. Zo
zijn de rechte eetstoelen met strak
geprofileerde decoraties die hij ont
wierp voor woonhuis Poendok
Pajoeng in Oengaran moderne ver
sies van antieke Chinese meubelen.
Andere voorbeelden van dit totaal
concept zijn landhuis Oei Tjong
Hauw in Kopeng en woonhuis Han
Tiauw Tjong in Tjandi, Semarang.
Een van zijn eerste grote werken was
het hoofdkantoor van de firma Oei
Tiong Ham concern in Semarang.
Maar ook met het gemeentelijk
zwembad in Semarang, zwembad
Tegalsarie in Soerabaja en de biosco
pen Grand en Lux in Semarang, liet
Liem zich van zijn beste kant zien.
Grootschalige projecten
Na de Tweede Wereldoorlog, waarin
Liem Bwan Tjie ondergedoken zat,
vertrok hij met zijn gezin naar
Batavia. Onder de regering Van
Mook kreeg hij een aanstelling als
projectleider van 's Lands Gebouwen
van het Departement van Waterstaat
en Wederopbouw. Ook zat hij in de
Commissie Hens voor de inventari
satie van de oorlogsschade op de ver
schillende eilanden. Hierna kreeg hij
een opdracht van de regering van
Oost-Indonesië om een staatszieken-
inrichting te ontwerpen in Makassar,
moessQn
40
