I )e nicht
van
Uncle S
am
m oov
<si
*G«
100 th
Indische vrouw wil
Amerikaans staatsburger
worden. Juul Lentze vertelt
hoe dat kan lopen.
Zoals velen van ons komt
Christien Kitzmann-Keijner
uit Indië. Ze doet haar meisjes
naam eer aan, want ze kan goed
koken. Geen wonder, ze is een nicht
van de Keijner die het bekende boek
door Juul Lentze
schreef. Chris is een Semarangse,
kwam naar Nederland, en emigreerde
in 1980 met haar man naar Oregon in
Amerika. Een jaar later verhuisden ze
naar New Jersey waar we geregeld
koempoelden in haar gezellige, echt
Indisch aandoende huis, natuurlijk
met veel makanan en lachen en zo.
Het gesprek kwam dan wel eens op
het Amerikaans staatsburgerschap. Ja,
zij en haar man hadden erover nage
dacht maar verder waren ze nog niet
gekomen. Chris verloor haar man bij
een auto-ongeluk, een vreselijke klap
waar ze zich flink doorheen sloeg.
Niet lang na ons kwam ze ook in
Florida wonen, een paar uur rijden
hier vandaan. Ze leefde helemaal op
in het warme klimaat, met haar eigen
sereh-, laos-, en djahé planten, plus
djeroekbomen in haar tuin.
VoLUsl ietl
Christien hertrouwde, maar was nog
steeds Nederlands onderdaan tot het
staatsburgerschap weer eens te berde
werd gebracht. Dit keer ging ze om
advies over het hoe-en-wat om
Amerikaans staatsburger te worden.
Ze kreeg boekjes en goede raad hoe
ze straks vragen moest beantwoor
den betreffende de Amerikaanse
geschiedenis, presidenten, wetten, en
nog veel meer. Chris was doodze
nuwachtig: 'Hoe ja? Ik moet zoveel
weten', zei ze. 'Geef neks', zei de
Indische gemeenschap, 'op z'n minst
weet je wie de president is toch?'
Makkelijk praten, dacht Chris en
mompelde veel over Thomas
Jefferson en Francis Scott Key, de
man die de Star Spangled Banner
schreef, het Amerikaanse volkslied.
jjr an deze tien meisjes is
waarschijnlijk niemand meer in leven die
nog kan vertellen bij welke gelegenheid de foto
genomen is. Het enige dat ik weet, is dat de foto
afkomstig is van één van Indië's bekendste fotogra
fen; de firma Charls Van Es Co. Een bedrijf
dat tussen 1895 en 1940 voornamelijk in Batavia
gevestigd was. Op grond van de kleding van de
meisjes (allen in nette reformkleding - let op de
hooggesloten kraagjes - en met een strik in het
opgestoken haar) zou ik de foto dateren rond 1920
of misschien nog iets eerder. Vandaar dat het niet
waarschijnlijk is dat iemand zichzelf herkent, maar
misschien kan een van hun nazaten nog wat over
de foto vertellen. Het voorste meisje heeft een
boekje in haar hand dat op een zangbundeltje lijkt
en dat zou kunnen duiden op een zangclubje of een
kerkvereniging of iets dergelijks. Is er iemand die
een van de tien meisjes herkent?
Hans van der Kamp