Acteur
Martin Schwab
'Op de
Borobudur
ervoer ik voor
het eerst van
mijn leven
nationale
trots'
Plaat jesmakers
Het succes van de serie Baantjer
is volgens Schwab te danken aan
de sterke betrokkenheid van de
acteurs bij het script. Daardoor
ontstaan personages van vlees en
bloed, waarmee de kijker zich
onmiddellijk kan identificeren.
- Is dat niet juist de taak van de
scenarioschrijver en de regisseur?
'Natuurlijk. Dat gebeurt alleen
veel te weinig in Nederlandse
televisieproducties. Vergelijk bij
voorbeeld de series Cold feet en
Rozengeur Wodka Lime eens
met elkaar. De eerste is een Britse
productie, de tweede een
Nederlandse. Wat meteen opvalt
is het verschil in interesse voor de
karakters. Stel: een meisje wil het
uitmaken met haar vriend. In
Cold feet komt zij schijnbaar vro
lijk binnen. Na een gesprek over
koetjes en kalfjes laat ze de bom
vallen. In Rozengeur Wodka
Lime zou een vergelijkbare scène
meteen beginnen met aanzwellen
de violen en betraande ogen. Het
wordt zo letterlijk genomen, en
helemaal uitgesponnen. Zo gaan
die dingen niet in het echte leven.
In werkelijkheid kan een man
zielsveel van zijn vrouw houden,
maar nu en dan totaal geïrriteerd
raken door haar. Dat soort dingen
zou ik veel meer willen zien.'
'Ik geloof niet dat die geringe
aandacht voor vorm en kwaliteit
terug te voeren is op de kleinere
budgetten waarmee we hier wer
ken. Natuurlijk, in Amerika zou
een populaire serie als Baantjer
over een heel leger scenarioschrij
vers beschikken, wel vijftig tot
honderdvijftig. Wij hebben wel
verschillende schrijvers, maar per
aflevering steeds één auteur.
Belangrijker is het gebrek aan lite
raire en culturele bagage. Wie
leest hier nog Shakespeare op de
middelbare school? In Engeland
en de Verenigde Staten is dat ver
plichte kost. Bovendien denk ik
dat de meeste Nederlandse televi
sieregisseurs hun vak onderschat
ten. Onder tijdsdruk gaat er veel
aandacht naar het kloppend
maken van het verhaal. De dialo
gen en die kleine momenten,
waarmee je iets menselijks uit een
personage kunt halen, schieten er
dan wat bij in. Het zijn plaatjes
makers.'
I rots
Onlangs nam Schwab afscheid
van Baantjer. Op dit moment is
hij in gesprek voor een andere
grote rol. Bijzonderheden wil hij
nog niet kwijt, behalve dat het
gaat om een nieuwe serie bij de
commerciële televisie.
In al die jaren als Appie Keizer
heeft de acteur toespelingen op
zijn afkomst uit de scripts weten
te houden. In die laatste afleve
ring zei Keizer echter: 'We leer
den onze mond te houden en te
presteren; je was al bruin.' Die
toevoeging kwam geheel uit de
koker van de acteur zelf.
- Waarom acht jaar lang niet en die
laatste keer wel?
'Die zin maakt in één keer duide
lijk hoe de opvoeding van veel
Indo's is geweest. Ik vond dat het
kon, omdat het mijn afscheid was.
Daarvoor heb ik alleen Keizer
willen zijn, niet een Indische jon
gen. Toch wil ik, diep in mijn
hart, dat Nederlandse kijker
begrijpt dat die naadloze integra
tie van de Indo's niet te danken is
aan Nederlandse grootmoedig
heid, maar aan de ongebreidelde
wil tot aanpassen van onze
ouders. Dat heeft bij veel Indo's
littekens achtergelaten. Zij hebben
hun eigen impulsen onderdrukt
en zijn daardoor nooit aan zich
zelf toegekomen. Ik wil dat men
sen dat weten.'
Sinds Schwab enkele jaren gele
den kennismaakte met het land
van zijn ouders, begrijpt hij de
problematiek van sommige
migrantenkinderen beter.
De worsteling met het gevoel iets
te missen, een buitenstaander te
zijn.
'Ik ben hier geboren, maar toen ik
in Indonesië kwam, voelde ik voor
het eerst dat ik ergens bij hoorde.
Het zit vaak in kleine dingen.
Geuren, die anderen onprettig
vinden, vind ik lekker; gebaren
van mensen, die zo vertrouwd
zijn. En toen ik op de Borobudur
stond, ervaarde ik voor het eerst
van mijn leven nationale trots. Ik
begrijp wel waarom een in
Nederland geboren en getogen
jongen kan zeggen: Ik ben
moessQn
De ijdelheid voorbij
