Dappere kerels
POIRRIE'S
Boetje beweert bij hoog en bij laag dat het universum vlak vóór de big bang bestond uit een
voorwerp van het formaat erwt. Hij zegt dat de Britse wetenschapper Stephen Hawking dat
heeft ontdekt. En ook dat in dat minuscule bolletje onvoorstelbaar veel energie zat opgesla
gen. Daarom kon er uit die explosie zoiets moois en groots groeien als het universum.
Boet stelt dat lang niet iedereen de
grote knaltheorie kan bevatten. De
volgens hem 'minderbedeelden' zullen
ook nooit snappen dat het immens
grote heelal nog steeds aan het uitdijen
is en dat wetenschappers druk bezig
zijn de exacte omvang ervan te bere
kenen. Hoewel Boet met allerlei for
mules slingert om zijn beweringen
geloofwaardig te maken, vermoed ik
dat hij er net zo weinig van afweet als
ik. Maar zijn verhaal over de recente
ontdekking van een nieuwe ster die er
niet meer is, vind ik toch te mooi om
in de doofpot te stoppen.
Boet: 'Het licht van die ster is tiental
len miljoenen lichtjaren onderweg
geweest om onze aarde te bereiken.
Als je de snelheid van het licht weet,
kun je wel nagaan hoe ver die ster van
ons af staat. Of liever gezegd 'stond',
want het schijnt dat die ster
allang weg was toen ze het licht hier
opvingen. Misschien was hij gewoon
geëxplodeerd, of in een zwart gat
gevallen, dat weten ze niet precies.' Ik
zei dat je dus met een zaklantaarn
vanaf de Scheveningse pier een tijdje
over de Atlantische Oceaan naar New
York kunt schijnen en dan rustig kunt
weglopen in de wetenschap dat het
licht onderweg is en wel in die wereld
stad zal arriveren. Ook al heb je die
zaklantaarn allang uitgemaakt en zit je
weer druis in Beekbergen naar de tv te
kijken. Boet schudde geërgerd zijn
hoofd en zei medelijdend: 'Zelfs de
kopstukken onder de geleerden heb
ben nog lang niet alles door en blijven
op dit onderwerp studeren. Dat jij er
helemaal niks van snapt is dus best te
begrijpen.'
I lo^esnelneiclstrein
Hoewel Boet meent dat mijn denkver
mogen ontoereikend is om met name
de erwttheorie te begrijpen, heeft een
en ander me wel aan het denken gezet.
Misschien moeten wc ons niet laten
misleiden door het geringe formaat
van de erwt. Als je hem vlak voor je
oog houdt, is hij namelijk zó groot dat
hij je hele gezichtsveld afschermt. In
zekere zin is het formaat van een voor
werp dus afhankelijk van de afstand
die je van dat voorwerp scheidt. Daar
kun je ook achter komen als je midden
op de rails gaat staan kijken naar een
in de verte aankomende hogesnel
heidstrein. Als die nog ver genoeg is,
kan hij het formaat hebben van een
erwt. Maar voordat je het weet is het
een alles overdonderend gevaarte.
Moet je natuurlijk wel op tijd weg
springen.
Jaren geleden, toen we eindelijk in de
gaten hadden dat we er naast zaten
met die bijziende Japanners en hun
inferieure wapens, zijn een vriendje
van mij en ik bijna de klos geweest
vanwege het vergeten weg te springen
voor een klein, snel naderend voor
werp. Dat was in Solo. Er was luchta
larm gegeven en we hoorden een paar
ontploffingen. Toen we ons nog ston
den af te vragen waar dat lawaai van
daan kwam, zagen we opeens een
vliegtuig vanuit richting Kartasoera
komen. Het was een eenmotorig
watervliegtuig met een grote midden
drijver en twee kleine stummels onder
de vleugeltippen. Hij vloog boven de
Grote Postweg en kwam regelrecht
naar ons toe. Eerst was het maar een
klein dingetje dat op een nietige tja-
poeng leek en nauwelijks geluid maak
te, maar voordat we het wisten was
het een levensgroot monster dat met
oorverdovend lawaai op boomtop
hoogte over ons heen raasde. Het ging
allemaal zó snel, dat we pas achter de
kembang sepatoepagger voor ons huis
doken toen dat vliegtuig al verdwenen
was en we alleen maar een wegster
vend geronk hoorden. Jaren later ben
ik er achter gekomen dat het een van
de beruchte Navy-O afgeleide
Nakajima A5M2-N toestel was dat
ons zo aan het schrikken had
gemaakt. Mijn vriendje beweerde
trouwens dat hij de Japanse piloot
over de rand van zijn cockpit naar ons
had zien kijken, toen we daar aan de
straat vastgenageld stonden en ver
stijfd van angst naar boven staarden.
Zal hij wel gedacht hebben: 'Zulke
dappere kerels zie je tegenwoordig
niet meer, die vertikken het om dek
king te zoeken en blijven je recht in de
ogen kijken.'
Droo^ oefenen
Boet zegt dat Hawking ook een boek
heeft geschreven over zijn erwttheorie.
Daarin staan veel ruimtegegevens,
maar wordt ook uiteengezet waarom
de zo pas verworven kennis over de
big bang en het nog steeds groter wor
den van het heelal de zin van ons
bestaan op aarde een breder draagvlak
kan geven. Wat dat ook moge beteke
nen. Maakt eigenlijk ook niks uit. Er
zullen in dat boek vast wel nuttige
gegevens staan over allerlei voorwer
pen die buiten ons gezichtsveld door
het zwerk razen. Kun je alvast droog
oefenen in het op tijd wegspringen,
voor het geval er een paar deze kant
op komen.
moessQn
PtRIKIut'J
O
Nietig'e Ijapocng'
12
