De Molukken
klaar voor wederopbouw
oude adatverbintenissen tussen
christelijke en moslimdorpen bij aan
het onderlinge contact, begrip en
respect. Voor de immigranten en de
jongere generatie Molukkers heeft
de adat echter nauwelijks betekenis.
Zo kon de kloof tussen moslims en
christenen steeds wijder worden.
Onmiddellijk na het oplaaien van
het geweld staken allerlei samen
zweringstheorieën de kop op.
Zo zouden aanhangers van ex-
president Soeharto het geweld met
opzet uitlokken om zo het leger weer
stevig in het zadel te krijgen; RMS-
aanhangers zouden wapens sturen
in een streven om een onafhankelijke
(christelijke) staat te stichten; en
moslimextremisten uit andere landen
zouden hun Molukse geloofsgenoten
steunen in de strijd. In een reactie
op het voortdurende geweld werd op
27 juni 2000 de civiele noodtoestand
op de Molukken afgeroepen.
Vanaf die datum hebben er geen
noemenswaardige incidenten meer
plaatsgevonden.
bij kennissen en familie, verspreid
over de Molukken en de rest van
Indonesië. Een gebied dat twaalf keer
zo groot is als Nederland moet
opnieuw opgebouwd worden.
Infodoc Maluku
Ron Habiboe (Utrecht, 1955) houdt
zich sinds januari 1999 intensief
bezig met de strijd tussen christenen
en moslims op de Molukken.
Hij werkt bij Infodoc Maluku.
Infodoc Maluku was in de begintijd
van de onlusten een essentiële bron
van informatie voor Molukkers in
Nederland. Elke dag was op de
website actueel nieuws te lezen;
onmisbaar voor Molukkers in
Nederland die zich zorgen maakten
over hun familieleden. In die tijd
sliep Habiboe gemiddeld twee, drie
uur per nacht. Habiboe heeft de
Molukken de afgelopen vier jaar zien
veranderen van oorlogsgebied naar
een regio waarin bewoners meer nog
dan alles toe zijn aan wederopbouw.
Habiboe: 'Toen ik in december 2002
op de Molukken was, ben ik ook in
moslimgebied geweest. Vroeger
woonden christenen en moslims
door elkaar in Ambon-stad, maar
sinds het geweld hebben de partijen
zich teruggetrokken in afzonderlijke
wijken. Om je in eikaars wijk te
wagen, was eind vorig jaar nog zeer
riskant. Maar afgelopen zomer zag
ik in Ambon-stad de grenzen verva
gen. Christenen en moslims bewegen
zich tegenwoordig weer in eikaars
gebied, gaan bijvoorbeeld bij elkaar
naar de pasar. Alleen 's avonds zijn
de mensen nog terughoudend.
Ook van doorgangswegen wordt
inmiddels weer gebruik gemaakt.
Overal zie je dat verwoeste huizen
en kantoren worden herbouwd of
schoongemaakt in afwachting van
herbouw. Inwoners hebben weer een
beetje vertrouwen in de toekomst,
ook al zullen de wonden misschien
wel nooit helemaal helen. Sommige
dorpen zoeken weer toenadering tot
elkaar. Vorig jaar op Ambon, bijvoor
beeld, hebben moslims een bijdrage
geleverd aan het herstel van een
kerk in het dorp Passo en hebben
Vluchtelingen
Op 12 februari 2002 sloten vertegen
woordigers van de geloofsgemeen
schappen op de Molukken het
Molukken-vredesakkoord in Malino
(Sulawesi)Toch is het pas vanaf
15 september 2003 dat de civiele
noodtoestand in de provincie Maluku
is opgeheven. Dat gebeurde in dezelf
de week als de benoeming van de
nieuwe gouverneur Karei Ralahalu.
De afgelopen vierenhalf jaar zijn,
volgens de site van de Wereldomroep,
ten minste tienduizend doden
gevallen op de Molukken. Zo'n 500
duizend mensen zijn gevlucht voor
het geweld. Een groot deel van hen
is inmiddels weer teruggekeerd,
meldt de Jesuit Refugee Service op
het internet. Dit is met name in de b
provincie Maluku Utara (Noord-
Molukken). Maar nog altijd bevinden
zich ruim 200 duizend mensen in o
vluchtelingenkampen, weeshuizen of
16
moessQn
Het gerenoveerde huisje van deze familie past precies binnen de resten van het oude huis.
