Meditations from Florida Ting Ting
Arachis hypogaea
TE HUUR
Na het middagdutje kregen we van
mijn ma altijd wat te snoepen.
Maagvulling noemde ze dat. De ene
keer boeboer moetiara, boeboer sago of
kolak. De andere keer koekjes met exoti
sche namen als peroet ajam of poetri
mandi. Soms kreeg ik klappertaart of keie
pon. Iedere dag iets anders. Het liefste
kreeg ik katjang reboes: in de schil
gekookte pinda's. Ik zat dan op de stoep
van onze achtergalerij met een kom vol
pinda's. Als een aapje pelde ik de pinda's
en probeerde ze in mijn mond te mikken.
Ik kon niet stoppen en bleef eten tot er
alleen een berg schillen in mijn kom over
bleef.
In de vierde klas van de lagere school had
ik een leesboekje waar een verhaal in
stond over een arme Chinees die in
Holland woonde. Hij verkocht op
straat katjangs. Stond hij daar
in de kou, kasihan! Om zijn
waar aan de man te brengen
riep hij: 'Pinda, pinda, lekka,
lekka.' Dat verhaal deed me
onmiddellijk denken aan de
Chinees die tussen de Zuster
en Fraterschool op Tjelaket kat
jang verkocht. In de warme mid
dagzon adverteerde hij zijn waar door
hard 'katjang goleng!, katjang goleng!' te
roepen. De katjangs zaten in een blik die
hij op zijn heup droeg. Aan een haak die
vastzat aan het blik hingen vierkante
stukjes papier bestaande uit oude kranten
en soms zelfs een verdwaald opstel- of
Tekenschrift. Wanneer je pinda's kocht,
het kostte maar een paar centen, draaide
de Chinees snel een punt uit zo'n stuk
papier en vulde die met katjangs. Hij was,
zo vonden we, soms wel wat zuinigjes
met de pinda's. Het verhaal ging dat hij
schatrijk was geworden van zijn katjang-
handel. Ik vermoed dat zijn vermeende
rijkdom meer te maken had met zijn zui
nigheid.
Toen we net in Holland waren aten we
niet meer zo vaak katjangs. Ze waren
stomweg te duur. Hier in de States eten
we ze des te meer. Het is een echt katjang-
land. De mensen groeien hier op en wor
den oud met pindakaas. Er zijn mensen
die niks anders op hun brood eten.
Pindakaas is het nationaal voedsel num
ber one. Wij 'katjangs', zoals we wel eens
genoemd werden, vinden het een zalig
heid. Toen we in het zuiden kwamen
wonen, waren we daarom ook blij verrast.
Wanneer je onderweg naar Florida door
de staat Georgia reist zie je overal katjang
plantages. Waar we nu wonen hebben we
open fruitwinkeltjes langs de kant van de
weg. Achter de winkeltjes staat vaak een
groot vat met water en katjangs die staan
te pruttelen boven een houtvuur. 'Boiled
peanuts' staat er op de borden bij de win
keltjes. Blij als een kind kopen we daar
onze katjang reboes per pond. In deze stal
letjes verkopen ze verschillende soorten
pinda's: gekookt in zout water, in water
gekruid met lombok en 'Cajun-style pea
nuts' (katjang pedis). In het begin maak
ten we de vergissing om 'green
boiled peanuts' te kopen. Dat
zijn kleine pinda's met een
zachte schil en erg waterig.
De katjang reboes handel
tjes langs de kant van de
weg is kenmerkend voor het
zuiden van de States. De kat
jang, Zuid-Amerikaans van ori
gine, wordt gegeten over de hele
wereld. China, India en Indonesië zijn de
grootste producenten van deze nuttige
aardnoot. Er wordt olie van gemaakt die
niet walmt en wordt gebruikt als ingredi
ënt van onder andere scheerzeep, sham
poo, verf en gezichtspoeder. George
Washinton Carver, een ex-slaaf, maakte
een studie van de katjangplant en werd
een pindadeskundige. Hij vond wel drie
honderd mogelijkheden voor het gebruik
van de peul en de plant zelf. Je kunt een
lijvig boek vullen met verhalen over het
bestaan en het nut van de Arachis hypo-
chaea, beter bekend als de ons zo ver
trouwde katjang.
Juul Lentze
Juul Lentze groeide als kind op in Malang. In
1957 emigreerde ze naar de Verenigde Staten.
Elke maand schrijft Juul Lentze in Moesson
over haar belevenissen in haar woonplaats
Ocala, Florida en over toen froeher.
Minimum 13,00 van 1 t/m 3 regels. 41 karak
ters op een regel, inclusief punten, komma's en
spaties. Elke regel meer 2,50 per regel. Ting
Ting extra plaatsen op de website van Moesson
10,- per annonce. Voor plaatsing van een foto
25,00 erbij. Prijzen zijn inclusief BTW. Voor
advertentie onder nummer 3,20 extra voor
toezenden van de ontvangen reacties. Voor toe
zending van brieven naar het buitenland wordt
5,- in rekening gebracht. Bewijsnummers uit
sluitend tegen betaling. Indien u wilt reageren
op een brief onder nummer, schrijf het desbetref
fende nummer in de linkerbovenhoek van de
envelop en stuur deze naar: Moesson, Postbus
2074, 3800 CB Amersfoort.
LIZZY RENT CARS met AC plus chauffeur, 42,50
per dag, incl. brandstof. Adres: Guesthouse Pall Inn,
Jl. Raya Puncak km. 81,4 Cisarua-Bogor, tel. +62-
(0)251-253261. Info in Ned.: Lizzy Schilham, Enkweg
23, 6881 LW Velp, e-mail: lizzyschilham@hotmail.com
- tel. ma. t/m vr. na 19.00 uur: 026-3 612 419.
JASMIJNS PENSIONNETJE. Bij dr. Widodo in
Jakarta beschikb. 2-pers. kmrs. m. AC a 22,69
p.d.p.k, incl. ontb. Lunch/diner op afspr. Bona Indah
Gardens, Blok B6/20, Jl. Lebak Bulus 1, Cilandak,
Jakarta Selatan 12440, Indonesië. Tel. 0062-21 -
7695615, fax 0062-21-7654033.
Vakantie Bali, overwinteren, medische verzorging,
ondersteuning bij visum, kijk op www.holiday-east-
bali.nl of bel met 06-53 72 72 11.
Uniek verblijf in landelijke villa op Z/W Bali. Charmante
Balinese beheerders, Engels sprekend. Zij kookt;
Hij: chauffeur/gids. Inl. tel./fax 0413 - 252 733; e-mail:
a.vbuuren@hccnet.nl Ook overwintertarief.
VERZAMELAAR vraagt Ned.-Indische opruimingen:
albums, foto's, klewangs, sabels, krissen, samurai's,
boeken, serviezen, menukaarten, Rotterdamse
Lloyd, S.M.N.. KJCPL, KPM. schilderijen, enz.
Tevens te koop: krissen en serviesgoed KPM.
Tel. 010-4 231 525.
26