Idealen
column Volgens Vilan van de Loo
Moderne
krontjong
Middenjaren
tachtig kreeg
Eduard Sebastian
het idee om oude,
authentieke krontjong als basis te gebruiken
voor een nieuwe vorm van krontjong. De nieu
we krontjong moest wel de normen en
waarden behouden van de traditionele kron
tjong. Dus traditionele instrumenten als ukele-
le en fluit, lieve teksten en meerstemmige zang.
Sebastian richtte het Indisch Muzikanten
Collectief op, dat zich nu nog sterk maakt voor
het behoud van Indische muziekcultuur. Ze
speelden op de Pasar Malam Besar en traden
samen op met dé krontjongzanger Guus Becker.
De eerste cd is de Engelstalige The New Moon.
Op de tweede cd Aardse geluiden staan kront
jong melodieën, waarvan - op een enkel lied na
- tekst en muziek door Eduard Sebastian zijn
geschreven. Op hun nieuwste cd Zonlicht staan
krontjong asli liedjes als Sarina, Terang Buian
en Kolé Kolé, maar ook prachtige opnamen die
vijftien jaar geleden met Guus Becker gemaakt
zijn. Op de website www.sebastianmuziek.nl
kunt u enkele fragmenten beluisteren, o
Voor meer info: Pim Fuchs, tel: 036 - 5 226 472 of
mail naar Info@sebastianmuziek.nl
Lezers van Moesson kunnen de cd's voor een
speciale prijs kopen. Maak 30,- plus 3,- ver
zendkosten over op ABN-AMRO rekeningnum
mer 48.79.62.850 t.n.v. de stichting IMC. U krijgt
de drie cd's thuisgestuurd.
idealiseer ons zoo niet! Wij zijn maar heel, heel gewone menschen-
kinderen, een mengsel van kwaad en goed, zooals millioenen anderen, 't
kan zijn, dat er op 't oogenblik in ons van 't goed meer aanwezig is, dan
van 't kwaad, maar de oorzaak hiervan zou dan niet ver zijn te zoeken.'
Dat schrijft Raden Adjeng Kartini in een van haar beroemde brieven. Ze
is dan 21 jaar. Een jonge vrouw, vol van idealen en met hartstochtelijk
gevoel voor de slechte positie van vrouwen. Haar Hollandse correspon
dentie-vriendinnen prijzen Kartini's bewogenheid, kennis van de
Nederlandse taal en moedige toekomstplannen. Zij voelt zich opgesloten
in die loftuitingen, laat ze voorzichtig weten. Geef me de ruimte om fou
ten te maken, lijkt ze te vragen, toe, maak geen ideaalbeeld van mij. Ze
pleitte tevergeefs. Vier jaar later overleed ze en daarna liep de heldinnen-
verering hoog op. Deze maand weer, want op 21 april herdenken we
haar 125ste geboortedag. Zo lang geleden. En toch. Toch.
Vrouwen van belang worden vaak weggeschoven tussen de bladzijden
van de 'vaderlandse geschiedenis. Dat is erg, maar zij hebben een kans
op herontdekking. Geef ze een biografie en hun naam komt misschien
weer op ieders lippen. Kartini heeft nauwelijks een kans. Met haar is
gebeurd wat ze vreesde: idealisering. Een mooi gezicht op schilderijen,
bij voorkeur vaag glimlachend. Scholen, klinieken en enkele stichtingen
dragen haar naam. In Indonesië geldt zij als de eerste feministe en is
haar geboortedag tot feestdag verklaard. Hari Kartini. Wat hebben we
eraan, vraag ik praktisch, met mijn hardvochtige Hollandse aard. Want
in het februarinummer van Moesson las ik dat dertig procent van de
vrouwensterfte in Indonesië het gevolg is van abortus. Slechte voorlich
ting, beperkte medische voorzieningen, wettelijke en maatschappelijke
beperkingen. Zou in naam van Kartini dat ellendige hoge cijfer niet
omlaag gebracht kunnen worden? We hoeven geen mening te hebben
over abortus, maar alleen te vinden dat geen vrouw aan die keuze mag
overlijden.
Wie de Brieven van Kartini leest, voelt haar opstandige geest. Botsend
tegen de tralies die haar gevangen hielden. Het hof, de verwachtingen
van haar ouders en later haar gedwongen huwelijk. Daarom hou ik van
Kartini. Ze gaf haar idealen nooit op, maar veranderde de vorm ervan.
De Brieven getuigen daarvan. Zelfs na het huwelijk dat ze vreesde, bezat
ze geestkracht genoeg. Ze droomde ervan een school te openen en begon
dat verlangen in daden om te zetten. Toen ze wist dat ze in verwachting
was, schrijft ze: 'Als het kind, dat ik onder het hart draag, een meisje
mocht zijn, wat of ik dan voor haar zou wenschen? Ik zou wenschen, dat
zij moge leven! een rijk, vol leven. Het leven, dat haar moeder begon,
moge zij voleindigen. Zij zal niet gedwongen te worden iets te doen
tegen haar innigste voelen in. Wat zij doet zal
zij doen uit eigen vrijen wil.' Misschien is dit
Kartini's werkelijke erfenis. Niet het overbe
kende beeld van de glimlachende beeldschone
Javaanse. Maar de moed, idealen vast te hou
den, en te blijven geloven in een betere toe
komst voor vrouwen, wat er ook gebeurt.
Daaraan wil ik denken op Hari Kartini.
Citaten uit Kartini. Brieven aan mevrouw R.M.
Abendanon-Mandri en haar echtgenoot.
Bezorgd door F.G.P. Jacquet. KITLV, 1987