'Ik geef heel veel, maar daar voel ik me gelukkig bij'
New York en de Parijse Opera op te kunnen treden. Onder de visionaire,
artistieke leiding van Jiri Kylian heeft het Nederlands Dans Theater sinds
1976 een bijna legendarische reputatie opgebouwd met uitzonderlijke
performers en tot de verbeelding sprekende eigentijdse choreografieën.
Jaarlijks komen honderden dansers uit alle hoeken van de wereld naar
de Schedeldoekshaven in Den Haag auditie te doen. Het Nederlands
Dans Theater heeft specifiek strenge selectiecriteria bij het aannemen
van nieuwe dansers: een gedegen klassieke basistechniek, een flexibel
en esthetisch fysiek, het vermogen om snel nieuwe bewegingen op te
pikken en te onthouden, het hebben van een natuurlijke, vloeiende be
wegingskwaliteit, persoonlijkheid en - vooral voor het werk van Kylian
en Hans van Manen - een uitgesproken muzikaliteit.
Nancy:'Choreografen dagen me uit om een gevoel in mijzelf te vinden.
Ik laat m'n ego buiten de deur, wantje steltje als danser dienstbaar op.
De onderlaagse spanning in Jiri's werk intrigeert me: there's more than
meets the eye. Dat moet Indische mensen wel aanspreken. Jiri ziet hoe
hij de individuele kwaliteiten van een danser kan ontdekken en gebrui
ken. Hij trekt de danser mee in een wereld van verbeelding en gevoel.
Hij zegt tijdens een maakproces dingen tegen de danser als:"Nu kijk
je in die richting met het gevoel alsof de tijd is stil gaan staan, maar
je wilt verder". Gemiddeld komt een nieuwe choreografie tot stand in
vier a zes weken. Er komt een hele planning bij kijken, want er worden
meestal verschillende choreografieën tegelijkertijd gemaakt. Soms ste
ken er dan spanningen de kop op, maar die neemt iedereen op de koop
toe, omdat we tenslotte voor hetzelfde doel werken: de voorstelling.'
Het Nederlands Dans Theater functioneert, zoals alle professionele
theatergezelschappen, als een familie waarin jouw persoonlijkheid een
plek moet kunnen vullen. Nancy heeft door haar talent een prominen
te plaats verworven binnen het ensemble. Als danseres combineert zij
met haar fragiel aandoende lichaam haar zuivere klassieke lijnen met
een ontroerende muzikaliteit.
In het voorjaar bewonderde ik haar in Workwithinwork van William
Forsythe in het volle Lucent Dans Theater. Het excentrieke, dynamische
bewegingsmateriaal van de bekende Amerikaanse dansmaker weet
Gerard Mosterd is choreograaf, docent en publicist.
Hij maakt conceptuele, eigentijdse dansvoorstellingen vanuit een Neder
lands-Indische achtergrond. In 2002 toerde zijn voorstelling Lichtende
Schemering door Java en Bali en in 2003 Please Let Me See Your Face in
combinatie met een uitgebreide serie workshops aan Indonesische the
ateropleidingen. Afgelopen juni bracht hij op de Pasar Malam Besar het
duet Jam Karet op, dat in juli ook op het Indonesian Dance Festival in Ja
karta gespeeld werd. Eind dit jaar gaat een nieuwe voorstelling van hem
in Nederland in première gebaseerd op Louis Couperus'De stille kracht
zij oogverblindend helder en lyrisch te vertolken. Na deze indrukwek
kende, expressieve uitvoering neemt ze onopvallend aan de zijlijn via
een gebruikelijke revérence het enthousiaste applaus in ontvangst.
Nancy:'Ik dans voor de ervaring en voor wat ik kan geven. Soms heb je
zo'n fantastische creatieperiode met een choreograaf en dan ineens is
het voorbij. Dat is wel even moeilijk. Ik geef heel veel, maar daar voel ik
me gelukkig bij.'
Na jaren van voorspoed en succes voltrok zich in 1995 een drama:
Nancy werd geconfronteerd met reuma. Nancy:'Op een ochtend werd
ik wakker en kon door de pijn niet eens m'n dekbed optillen. Het was
of ik elke dag zware grieppijn had en het ging maar niet weg. Ik heb
toen een jaar niet kunnen dansen. Zes maanden leefde ik in angst en
paniek. Wat moest ik met m'n leven?'
'Ik heb heel veel steun gehad van Jiri Kylian en collega's. Op een
gegeven moment begon ik toch weer te dansen, ik werd sterker.
Paul Lightfoot koos mij voor zijn choreografie Stil leven en wilde mijn
kwetsbaarheid daarin centraal stellen. Het was voor mij een kans om
iets negatiefs positief te maken. Ik was zo blij dat men mij accepteerde
zoals ik was met mijn aandoening. Paul Lightfoot, Ohad Naharin en
Mats Ek hebben mij allen begripvol begeleid in onze samenwerking.
Ik heb een manier gevonden om met reuma om te gaan. Ik heb m'n
dieet aangepast en na geruime tijd accepteerde ik hoe de situatie er
voor stond: oké, dit is het, calm down en we zien wel. Ik werd rustig en
begon met beter worden. Maar ik heb nog steeds last van m'n polsen.
Met partneren (samen dansen) is dat soms vervelend. Al m'n dans
partners zijn voorzichtig, hoewel ik eigenlijk wil dat ze mij niet anders
behandelen. Ik vraag ze alleen om me niet op m'n polsen vast te pak
ken, maar er rondom.'
'Van m'n familie heb ik de kracht gekregen om me door deze crisis
heen te bijten. Van kleins af voelde ik me heel close met m'n opa, een
hele fijne man. Mijn grootouders zijn naar Nederland gekomen om
hun kinderen en kleinkinderen een beter leven te geven. Dat was in
Indonesië vanwege de toenmalige discriminatie van Indische Neder
landers moeilijk.'
'Ik ben me niet echt zo bewust van het Indische in mezelf, maar ik wil
heel graag het land zien waar m'n grootouders en m'n moeder heb
ben geleefd. Bij het Nederlands Dans Theater is er geen tijd om dat te
realiseren. We hebben vier weken vakantie, maar ik zou langere tijd in
Indonesië willen zijn.'
'Toen ik jong was, kreeg ik weinig te horen over Indië. Ik was er wel
nieuwsgierig naar, maar m'n opa wilde er amper over praten. Veel later
pas spraken m'n grootouders (familienaam: Elias) meer over Indië en
de moeilijke periode in Nederland vlak er na. Misschien omdat ze dat
12
moesson
