'Rust en concentratie is het devies'
er ook Bikram-yoga. In een ruimte met een temperatuur van zo'n 40
graden Celsius worden anderhalf uur yoga-oefeningen gedaan. Door
de warmte ben je flexibeler, vermindert het risico op blessures en door
het zweten reinigjeje lichaam. Maar wees als beginner tevreden als je
het de eerste les anderhalf uur gewoon zittend vol kunt houden in die
hitte.
Indische bagage
Wat moet Moesson met yoga? En wat moeten Indo's met yoga? Jill
Stolk (Den Haag, 1952), bekend van onder meer haar romans Scherven
van Smaragd en Onder de blauwe sarong, is al jaren yogalerares. Jill
herinnert zich dat ze als kind al op zoek was naar'iets' wat haar 'licht
voetiger, blijer en meer uitstraling kon geven dan al die chagrijnige
mensen waarmee ik iedere ochtend in de bus zat in de jaren vijftig'. In
1972 maakte Jill op het Conservatorium kennis met yoga. Haar Indische
yogalerares inspireerde Jill, omdat ze zo vrolijk was, veel lachte ('Lachen
is ontspannen', zei ze) en geen spreekwoordelijke Indische 'bagage' met
zich meedroeg. Jill vond wat ze zocht.
Hart-chakra
Lig je regelmatig midden in de nacht te piekeren? Dan heeft Jill de
oplossing.
Jill:'Als je 's nachts om vier uur wakker wordt en gaat liggen malen,
benut dan je kans om te mediteren. Mediteren is het leegmaken van
de geest. Rustig laatje gedachten en beelden langskomen, als een film.
Koppel die beelden los van de gevoelens die erbij horen en van etiket
ten als goed en kwaad. Maak geen verbinding. Op die manier ruim je
je geest op, en let op; ook de oplossingen komen op deze manier langs.
Daarom kan yoga voor Indo's met een zogenaamd tweede generatie
probleem één van de helende krachten zijn. Het tweede generatie-pro
bleem wordt soms een leven lang meegedragen. Mediteer en probeer
je geest leeg te maken. Kijk naar wat langskomt en verbindt dat niet
met je emoties. Denk niet: O, dit was zo erg en dat was verschrikkelijk
en die zwijgende vader ook altijd. Maak je daar los van. En zeg niet: dat
kan ik niet, maar oefen! Laat die slachtofferrol los en neem afstand. Op
die manier kom je toe aan je eigen leven! Waarmee je nu al kunt begin
nen, is vanuitje buik adem te halen. Spanningen zetten zich vaak vast
op het borstbeen en blokkeren zo de hart-chakra. Maar probeer eens
lager te ademhalen, dat spaart energie. Je voelt je fitter en vrolijker.
Niet op je luie stoel blijven zitten, dan gebeurt er niets.'
Loslaten
Betekent Jill's voorliefde voor meditatie dat ze de trends van powery-
oga en Bikram-yoga maar niets vindt?
JilL'Hatha-yoga zelf biedt genoeg verscheidenheid, ook om een hele
dynamische les te geven. Ik ga altijd uit van het niveau van mijn
leerlingen. Op grond daarvan bepaal ik het tempo. Communicatie is
wat dat betreft heel belangrijk. En mensen moeten zich comfortabel
voelen; wat heb je eraan als je in zo'n hete ruimte zit en je te beroerd
voelt om yoga-oefeningen te kunnen doen? Ik hou er bovendien niet
van dat iemand alleen om zijn naam te vestigen een "nieuw soort
yoga" ontdekt.
Ik ervaar dat mensen bij aanmelding toch nog altijd een stuk ontspan
ning zoeken. Dat geef ik. Mijn yogales bestaat uit een uur oefeningen
en dan een kwartier ontspanning. Door de oefeningen komt endorfine
vrij in het lichaam waardoor je je vrolijk en lekker voelt. In het laatste
kwartier kun je je ontspannen. Sommige mensen vallen zelfs in slaap.
Dat betekent datje alles hebt losgelaten. Na een yogales voel je je een
vernieuwd, ander mens.'
Spiritueel
Armand Mensingh (Bandoeng, 1948) is al jaren yogaleraar en heeft
samen met zijn eveneens Indische kontjo Ruud Hagenstein de Ver
eniging In Balans Opleidingen opgericht. In Balans leidt yogaleraren
binnen twee jaar op in diverse yoga-richtingen. Armand zelf beoefent
Kundalini-yoga; een dynamische vorm van yoga met 'alle toeters en
bellen', zoals hij het zelf noemt: meditaties, mantra's, dansen en he
lende psalmen. Een hele spirituele aangelegenheid dus. Armand geeft
toe dat leerlingen vaak hun schroom moeten overwinnen, voordat ze
zich kunnen overgeven aan deze yogavorm. Armand is er voorstander
van dat mensen zich verdiepen in een yogaschool met een meester die
goed bij je past, zodat je geestelijke en lichamelijke ontwikkeling een
duidelijke weg opgaan. Bij hem is dat een weg met een grote mystieke
lading.
Waarom is yoga volgens Armand aan te bevelen voor Indo's? Armand:
'Als Indo kom je, hoe je het ook wendt of keert, al snel terecht in een
omgeving die er anders uitziet dan jij. Door yoga te beoefenen kom je
- en blijf je - dicht bij jezelf. Dat is belangrijk in een 'vreemde' omge
ving. Van dat stiltepunt kun je dan beheerst en met inzicht handelen.'
Armand heeft geen uitgesproken mening over de nieuwe trends in
yoga, hoewel hij ze wel wat Amerikaans vindt aandoen.
Armand: 'In Amerika, vooral in California, is yoga op dit moment big
business. Ik vind de vervlakking van het spirituele aspect negatief. Toch,
als het yoga populair maakt bij de massa en het uit de zweverige hoek
haalt, vind ik het oké. Maar als die oefeningen uiteindelijk niets meer
met ademhaling - de essentie van yoga - van doen hebben, dan is het
eigenlijk geen yoga meer. Noem het dan gewoon veredelde gymnas
tiek.'
Geïnteresseerd in yoga?
In Balans
(Armand Mensingh en Ruud Hagestein)
Schuilenburg 8,3328 CH Dordrecht, tel. 06 - 401411 gó
Jill Stolk Yoga
Van Blankenburgstraat 43,2517 XM Den Haag, tel. 070-346 00 32
