Poirrié's perikelen
Eénpootszitmeubel
Agenda
Exposities
augustus-september
Birma-Siam
Jongenskampen
Verlangen-Weemoed-Pij n
Indische gijzelaars en
Indiëgangers
tips@moesson.com
Soms denken we de wijsheid in pacht
te hebben en daardoor ook het
recht om een ander de les te lezen.
Het gebeurt ook zelden dat we iemands
gelijk erkennen. En toegeven dat we zelf
fout zitten komt nog minder voor. Vooral
bij politici, maar die kunnen niet anders,
want als die een miskleun erkennen gaan
ze af. Daarom gaan er zo weinig.
Die (eigen)wijsheid zit ons in het bloed,
geloof ik. Let maar op. Je kunt nog geen
vinger opsteken of je krijgt te horen dat het
de verkeerde vinger is. Het had die andere
moeten zijn. Iedereen lean en weet altijd
alles beter.
Engels attribuut
In de jaren zestig was er bij de Staf van het
Eerste Legerkorps een Indische officier die
zich tijdens oefeningen bediende van een
originele Engelse zitstok, zo'n wandelstok
die in een handomdraai kan worden omge
toverd in een eénpootszitmeubel te velde.
Dat was natuurlijk nog nooit vertoond: een
getinte jongen die bedaard op een typisch
Engels attribuut zit te keuvelen, terwijl
zijn blanke collegae dikke voeten hebben
van het lange staan. Volgens mij had hij
ook nog een Sherlock Holmes-pijp, maar
dat weet ik niet zeker. In ieder geval waren
er genoeg mensen die het allemaal erg
komisch vonden en er de spot mee dreven.
Dom, want hoewel de zitstok in Holland
nooit poot aan de grond heeft gekregen,
zweren en zwoeren talloze Aziatische
landbouwers en Hollandse en andere
voormalige tawanans bij de zitstok. Die had
weliswaar een heel andere bestemming,
maar was net zo handig. Want wie kan zich
niet herinneren hoe zo'n magere man (of
hijzelf) met een klobotje van een korte rust
genoot, terwijl hij op zijn ondersteboven op
de grond geplante patjol zat? Die Indische
officier interesseerde het gelukkig geen
biet wat anderen van zijn zitstokgewoonte
vonden, maar het geeft toch te denken dat
zoiets genoeg reden was voor commentaar.
Afkeurend geknor
Een militair van een ander leger en uit
een andere periode, op wiens gewoontes
eveneens stiekem aanmerkingen werden
gemaakt, was Bulletje, een beer van een
Jap. Bulletje was vrij rustig van aard, maar
als hij uit z'n slof schoot, kon je beter niet
in de buurt zijn. Dat ervoer de corveeploeg,
die bij terugkomst in het kamp door hem
werd aangehouden. Bulletje was kwaad
en keek net zo vals uit z'n ogen als zijn
zwarte hond, die altijd achter hem aan
drentelde. De ongerust voor zich uit sta
rende corveeërs kregen te horen dat ze als
nietswaardige 'orandas' alleen maar kon
den 'mishimishi taksan', wat zo ongeveer
poepen en vreten betekent. Bulletje zei dat
omdat ze één van zijn konijnen hadden
gestolen en opgegeten. Toen hij uitgepraat
was, liet hij een afkeurend geknor horen
en gaf ter afsluiting een rondje oorvijgen
weg. De hond liep opgetogen blaffend met
hem mee. Kort daarop gebeurde bijna het
zelfde. Bulletje hield de corveeploeg weer
aan, maar deze keer was hij bijna vriende
lijk. Hij zei dat hij zich had vergist. Het was
namelijk zijn eigen hond geweest die het
konijn had opgegeten, daarom zou hij hem
straffen. Oftewel: 'Andjing makan klintji.
Bulletje makan andjing'. Voordat de ver
baasde corveeërs beseften wat hij bedoelde,
greep Bulletje zijn nietsvermoedende hond
bij de achterpoten en verpletterde diens
schedel tegen een lantaarnpaal. Om zoiets
te veroordelen hoefje de wijsheid niet in
pacht te hebben, daar mag je zelfs bovenop
springen. Bij wijze van spreken - toen niet
- natuurlijk. Of Bulletje zijn hond echt
opgegeten heeft, is me niet bekend, maar
hij was er gek genoeg voor.
Jack Poirrié groeide
op in Batoeradja en
woont sinds 1951
in Nederland. Elke
maand schrijft Jack
Poirrié in Moesson
over zijn perikelen.
in Zuid-oost Azië, 1942-1945 onthult. Daarna
volgt de herdenkingsplechtigheid. Landgoed
Bronbeek, Velperweg 147 te Arnhem. Opge
ven bijBego (Bond Ex-geïnterneerden en Ge-
repatrieerden van Overzee), Polanen 4, 2151
DP Nieuw-Vennep of: vermeerbuw@planet.nl
Zaterdag 21 augustus vindt de herdenking
van de slachtoffers aan de Birma-Siam en
Pakan Baroe spoorwegen plaats om 12.00
uur bij het monument op het terrein van
Bronbeek, Velperweg 147 in Arnhem. Voor
meer info en voor deelname: secretaris
Comité herdenking Birma-Siam spoorweg:
026 - 363 94 50.
Op maandag 23 augustus vindt op landgoed
Bronbeek om 13.30 de jaarlijkse herdenking
plaats van de jongens die stierven in de
Japanse jongens- en mannenkampen. Bron
beek, Velperweg 147 in Arnhem. Voor meer
info en deelname: Commissie Herdenking
Jongenskampen, Frits de Ronden (070 - 327
48 07) of Marc van Nuffelen (0318 - 633 625).
Tot en met 30 augustus 2004 is er in biblio
theek De Witte Dame in Eindhoven een
boekenexpositie te zien met boeken over de
Japanse bezetting, de bersiap en de repatri
ëring. In Verlangen-Weemoed-Pijn staat de pijn
die de mensen aan de oorlog in de Pacific
hebben overgehouden centraal.
Bibliotheek De Witte Dame, Emmasingel 22, Eindho
ven. Tel. 040 - 260 4 2 60 of e-mail: info@obeindhoven.nl
Tot en met 1 december is in de Gedenk
plaats Haaren de tentoonstelling Indische
gijzelaars en Indiëgangers te zien. Op deze ten
toonstelling is het verhaal te zien van de ver
lofgangers uit Nederlands-Indië die door het
Duitse leger opgepakt werden als represaille
voor de internering van Duitse burgers in
Nederlands-lndië. Nadat ze een tijd in kamp
augustus 2004
25
