Meditations from Florida Ting Ting
De windbuks
WIE WAT WAAR WANNEER
3°
Kort voor de oorlog uitbrak, moest
mijn vader geregeld een week
naar Malang om in de Landstorm
te dienen. Ma bleef dan alleen met ons
kinderen - toen dertien, elf en vijfjaar oud
- in een groot huis in Singosari, zo'n twaalf
kilometer buiten de stad. Mijn moeder werd
op het hart gedrukt om vooral 's avonds
voor niemand de deur open te doen en om
pa's Colt revolver, die er uitzag als de six on
the hip van John Wayne, altijd bij de hand te
hebben. Wanneer ze ging slapen 's avonds,
lag de Colt geladen onder haar bantal,
iets dat me niet zo goed beviel.
Stel je voor dat het ding af zou
gaan midden in de nacht! Ze
koos echter van twee kwaden
het beste. De Colt gaf haar
een veilig gevoel. Voor onze
bescherming tegen dieven en
meer van zulk gespuis hadden
we dus dat schiettuig. Maar er was
ook nog de Daisy windbuks van mijn
broer Harry die zich onze beschermengel
waande en het geweer overal met zich mee
nam. Je kon toch nooit weten. Bij de gratie
God's mocht ik wel eens schieten met die
buks. Je mikte met één dichtgeknepen oog
op een schietschijf in de vorm van een kaart
voorzien van cirkels met in het midden er
van een gekleurde bol. Dat was, wat ze hier
noemen, de bull's eye. Het doel. Natuurlijk
zat ik er altijd naast, maar schoot wel de
stenen muur opzij van het huis vol putjes.
Dat mijn ouders daar zo'n trammelant over
moesten maken, vond ik wel wat overdre
ven. Harry daarentegen, was een goede
schutter. Hij schoot eens, zo maar voor de
lol, een glatik (rijstvogeltje) van het dak. Dat
maakte mij zo furieus dat ik hem uitmaak
te voor moordenaar. Hij was er gewoon stil
van. Zijn vr ienden. Hans enjohan Paulus
van Broodbakkerij Paulus in Lawang, had
den ook elk zo'n Daisy buks. Met deze twee
jongelui werd gejaagd op kikkers en de
enkele muis die de bakkerij was komen bin
nen sluipen. Toen kwam de bezettingstijd.
Schieten met windbuks kogeltjes behoorde
tot het verleden. Wat te doen? De jongens,
erg vindingrijk, laadden de windbuks met
katjang idjoe. Om te testen of deze vervan
ging voor een kogel werkte, werd de loop
van de buks even boven mijn knie geplaatst,
de trekleer overgehaald en... djebrètü Het
werkte uitstekend. Mijn twijfel dat het
lukken zou was ik op slag kwijt. De katjang
idjoe zat nu in mijn been. Geschrokken
peuterden we de lcogel(s)' eruit en ik zat
dagenlang keurig netjes met mijn jurk over
mijn knie getrokken opdat ma niks van de
wond zou merken.
Jaren later, Harry woonde nu in Californië
en was inmiddels getrouwd en vader van
drie jongetjes. Er was een nieuwe familie
tegenover hen in de straat komen
wonen met vijf jongens van
ongeveer elf, negen, zeven,
j zes en vier jaar oud. Op een
avond, kort na aankomst
van de nieuwe buren, werd
er aarzelend bij Harry op
de deur geklopt. Voorzichtig
opende hij de voordeur en
daar op een kluitje stonden de
vijf buurjongetjes naar hem op te kij
ken. De oudste had een windbuks bij zich.
'Mister', begon hij, 'ik ben Gordy en dit zijn
Mike, John, Joe en Peter', wijzend op de rest
van zijn familie. 'Mogen we binnenkomen?'
Harry vroeg wat die buks te betekenen had
en Gordy legde uit dat ze vreemde geluiden
hadden gehoord in het nieuwe huis, dat
hun ouders boodschappen waren gaan
doen, en dat hij daarom alleen thuis was
met zijn broers en ze moest beschermen,
want die vreemde geluiden vertrouwde hij
niet. Vandaar die buks. Bovendien dacht hij
misschien dat ze eventueel geboefte beter
aan zouden kunnen met acht jongens plus
Harry erbij voor de goede gang van zaken.
Mijn broer moet aan Singosari hebben
gedacht toen hij zelf elf jaar was, en aan de
windbuks die hij overal met zich meesleep
te opdat hij zijn moeder, broertje en zus
ermee zou kunnen verdedigen. Met begrip
voor Gordy's vermeende hachelijke situatie
zwaaide hij de voordeur wijd open en liet
vijf opgeluchte jongetjes en één windbuks
binnen.
Juul Lentze groeide als kind op in Malang. In
1957 emigreerde ze naar de Verenigde Staten.
Elke maand schrijft Juul Lentze in Moesson over
haar belevenissen in haar woonplaats Ocala,
Fiona en over toenfroeher.
verzoek voor u op met haar HAWAIIAN TREASURE!
Tel. 036-533 09 57.
Verz. vraagt te koop: Alles uit Ned.-lndië: boeken-foto's-
paperassen-voorwerpen-e.d. M.b.t. kunst-cultuur
scheepvaart-Jap.bezet-KNIL-etc. Tel. 078 - 673 35 58.
TE KOOP AANGEBODEN: Boeken over en uit 'Indië'.
Prijs n.o.t.k. W. Meelhuijsen, tel. 010-592 09 33.
KIJK VOOR MOOIE BOEKEN eens op www.dahlan.nl
Kleine uitgever, GROOTSE boeken. Uitgeverij Dahlan
Lemmer.
Ik werk aan een boek over de geschiedenis van jiu-jitsu
in Nederland en ben op zoek naar informatie over
een Japanner, meneer TAIJINAKADA die in de jaren
'30 in Soerabaja les gaf in judo/jiujitsu. Ik heb alleen
een adres: Wilhelminalaan 12, Soerabaja Z. Heeft u
informatie over deze man of over zijn school (of over
judo/jiujitsu in Soerabaja in genoemde periode) neem
dan s.v.p. contact met mij op. Tijdens kantooruren
070 - 348 66 90 of privé 079 - 316 61 75. Johan Smits,
Boeierkade 112725 CH Zoetermeer.
Johnny (Zonnenberg) wonende te Jakarta zkt. contact
met Maggie, Magda, Pieter, Glenn v.d. Wijst, kinderen
van Albert v.d. Wijst, overl. in 1984 Bandung, begr, in
Yogya. Reacties aan: J.F.L. Zonnenberg, Heijermanshove
141,2726 AG Zoetermeer, 079 - 351 20 38.
Looking for photo's from Indonesia concerning my
Family. We lived in Surabaya from the 1930 to 1960.
Will pay good money for them. Jan van der Kolk,
17591 Miller Drive, Tustin, Ca. 92780-2653, USA.
Call collect: 714 544-6741 or 714 401-8638.
WIE HELPT MIJ aan informatie over Dienie van de Berg.
Ze moet nu ca. 75 jr. zijn. Ik heb haar in 1942 ontmoet in
Batavia en later in 1944 in het Tjihapitkamp getrakteerd
op een Chinees kerstmaal. Reacties s.v.p. aan H.M.
Vermeulen, Koekoeklaan 142,1403 EK Bussum,
e-mail: henk2.vermeulen@planet.nl
Ik wil graag in contact komen met de vrouw die in het
jongenskamp Bangkong als verpleegster heeft gewerkt
onder supervisie van mijn toenmalige vriendin, zuster
Leijda (Witte Riek). De door mij gezochte dame heeft
gereageerd op de documentaire 'Langs de weg van de
herinnering'. Adres etc. zijn zoek geraakt. Reacties naar W.
van Oorschot, Bruininkhuizen 8,4875 AG Etten-Leur, tel.
076 - 503 75 33, e-mail: wvanoorschot@wanadoo.nl
moesson
