hem een beetje bang te maken.Tijdens een
overhoring tikte ze met het mes op tafel en
zei: "Vooruit, wat is dit? Geef antwoord!" Als
ze haar geduld verloor, riep ze: "Als ik je nu
zou kunnen inslikken, zou ik dat doen!" Mij
heeft ze gelukkig nooit met mijn huiswerk hoeven helpen. Ik was een
heel speels kind, maar kon goed meekomen.'
Maria Klink hecht veel waarde aan een goede opvoeding en leert haar
dochter altijd eerlijk te zijn, goede manieren en respect voor ouderen
te hebben en ze benadrukt het belang van het christelijk geloof en het
dagelijks gebed.
Het dagelijks huishouden wordt door een baboe, baboe tjoetjie, djongos
en kokkie gerund. 'Het personeel was de hele dag door bezig. De djongos
poetste het tafelzilver, hield de tuin bij en nam de fiets van mijn vader
aan bij zijn thuiskomst. Mijn moeder deed niet zoveel in huis. Ze hield
zich voornamelijk bezig met het maken van kleren. Zelf mocht ik niets
doen. Als ik in de keuken wilde rondkijken, was het "Ga weg, ga maar
buiten spelen!" Dat deed ik dan ook vaak met vriendinnetjes en dan
haalde ik soms kattenkwaad uit. Een keer liepen mijn broers en ik mee
met een groep soldaten op patrouille. Toen we thuiskwamen vroeg mijn
vader aan Joop en Eddie waar ze geweest waren.
"We zijn met de soldaten meegelopen."
-"En jij, Evelien?"
"Ik ben ook met de soldaten mee geweest."
-"Jij als meisje? Dat kan helemaal niet!"
Vervolgens kreeg ik een paar klappen met de riem.'
Het is slechts een klein incident in een verder onbezorgde jeugd van het
meisje met de bijnaam Nonnon.'Het personeel noemde me altijd Nonni,
vandaar dat ik dacht dat ik zo heette en mezelf Nonnon noemde.'
Met de baboe, de kokkie en Javaanse verkopers die het kamp bezoeken
spreekt Evelien Maleis en Javaans. Op de door nonnen geleide fröbel
school in Poerworedjo leert ze tevens Nederlands. Ook op de lagere
school Sint Joseph krijgt Evelien les van nonnen in habijt.'Mijn favoriete
vakken waren Nederlands en vaderlandse geschiedenis. Ik wist niet
beter dan dat alle onderwijzeressen non waren. Zuster Engelina, zuster
Marcella... met de meesten had ik leuk contact.' In de klas zit ze naast
Nederlandse, Chinese en Javaanse kinderen.'De enige toegangseis die
de school stelde was datje katholiek moest zijn.'
Niet alle openbare gelegenheden in Poerworedjo zijn voor iedereen
toegankelijk. De sociëteit in het centrum is alleen toegankelijk voor
Nederlanders die op de ondernemingen werken, evenals de tennisba
nen. De KNIL-militairen hebben hun eigen soos. Alleen met Sinterklaas
is het feest in de Nederlandse soos voor iedereen toegankelijk en mogen
de Afrikanen en Indo-Europeanen er ook naar binnen.'Op school vierden
we elk jaar Sinterklaas. Een statige Sinterklaas kwam samen met Zwarte
Piet de klas binnen en als je stout was geweest, werd je in de zak ge
stopt. Ik vond Zwarte Piet eng. Ik was bang dat ik in de zak gestopt zou
worden en mee naar Spanje moest.'
Op oudejaarsavond is het gebruikelijk dat alle bewoners een rondgang
langs de huizen maken, te beginnen bij het huis van de oudste bewoner,
'ledereen wenste elkaar op deze manier een goed nieuwjaar toe. Aan
vankelijk was het verplicht in ieder huis een borreltje te drinken, maar
november 2004 47