Griffel
Vrolijk kerstfeest!
column o volgens Vilan van de Loo
Woonzorgcentrum Raffy geopend
WÊmm
Misschien wilt u er nog niet aan den
ken, maar kerst staat weer voor de
deur. Verras familie, vrienden of kennissen met
een kerst- of nieuwjaarswens in Moesson. Stuur
een tekst in van maximaal tien woorden met
daarbij uw adresgegevens. De kosten bedragen
13,-. Stuur uw wens zo snel mogelijk op, want
donderdag 11 november is de sluitingsdatum.
Maak het bedrag over naar giro 6685 ten name
van Moesson in Amersfoort onder vermelding
van 'Kerstwens'. Bij de wens kunt u natuurlijk
de naam zetten die u zelf wilt, bijvoorbeeld uw
voornaam voluit. Geef dit wel duidelijk aan op
de voorkant van de overschrijvingskaart. U kunt
uw tekst ook op een briefje schrijven en dit
samen met een ondertekende giro- of bankaf-
schrijving naar ons opsturen: Moesson, postbus
2074,3800 CB, Amersfoort.
Woonzorgcentrum Raffy voor Molukse en Indische ouderen
heeft afgelopen 11 oktober in Breda officieel haar deuren
geopend. Raffy is van het stadscentrum naar de buiten
wijk de Hoge Vugt verhuisd. Samen met Thuiszorg Breda
en Stichting Ouderenwerk, die ook in het nieuwe gebouw
gevestigd zijn, vormt Raffy nu een informatiepunt voor al
les wat met zorg te maken heeft. Stichting Raffy startte in
de jaren vijftig een opvanghuis voor Indische Nederlanders
dat vervolgens als bejaardenhuis erkend werd. Daarnaast
heeft Raffy ook een verzorgingsafdeling en verpleegafde-
ling. Magda Wallenburg, activiteitencoördinator van Raffy,
zegt: 'We hebben nu zo'n tachtig bewoners. De sfeer is hier
prettig, Indisch en intiem, ledereen kan langskomen voor
een rondleiding.'
Veel activiteiten bij Raffy zijn gebaseerd op de Indische en
Molukse cultuur. Voor de bewoners is er in het nieuwe ge
bouw een sambalkeuken, grand café, toko en stilteruimte.
Ze werd geboren in Batavia, 1930.Tonke Dragt. Eerst is alles gewoon. Opgroeien
met vader, moeder, zusjes en vakanties in de bergen. Dan breekt de oorlog uit.
Tonke is twaalf als ze in Tjideng komt. Later zei ze:'Een vriendinnetje van me
wilde schrijfster worden en ik tekende. Samen maakten we een boek. Er
kwamen hele wijde verten in voor waarin je niet opgesloten kon worden. Als
de hoofdpersonen toch werden gevangen ontsnapten ze, en alle maaltijden
werden uitgebreid beschreven.'
Naar Nederland in 1946. Dan naar Batavia.de bersiap.Weer naar Nederland in
1948. Koele feiten zijn het, maar ze zeggen veel. In Nederland bloeit de carrière
van Tonke Dragt. Haar boeken zijn beststellers en ze krijgt veel prijzen. Afgelo
pen oktober ontving ze zelfs de Griffel der Griffels voor De brief voorde koning,
het beste kinderboek van de laatste vijftig jaar. Bij de ontvangst zei ze een
'beetje ninoe'te zijn en ze legde uit:'dat is Maleis.dat is overdonderd, verward.'
Ninoe.'t Is een moeilijk woord voor Hollandse kranten om op te schrijven.
Misschien zei Tonke gewoon 'bingoeng', suggereerde een Indische vriendin,
om zich daarna op te winden over onbegrip in de pers. Hoe dan ook, in dat ene
Maleise woord verscheen Indië opeens aan me.
En met dat woord ging ik terug naar de boeken van Tonke Dragt. Ik vond een
wereld waarin mensen vaak 'bingoeng' zijn. Omdat ze niet meer weten waar
ze thuis horen of wie ze moeten zijn, of omdat ze geen antwoorden kennen
op de waarom-vragen. Overal klonk iets van Indië door, de argeloosheid van
de vooroorlogse tijd, de wreedheden van de bersiap-tijd en het verlangen naar
veiligheid. Nee, zo staat het er nooit. Wel anders. Lees het prachtige Torenhoog
en mijlen breed waarin mensen op de planeet Venus wonen, temidden van
natuur die meteen aan Java doen denken:bomen die donker waren, van
purper tot zwart; het leken bomen van rook, met gevederde kruinen. En alles
wuifde zachtjes heen en weer. Tussen de hoge stammen zweefden paarse en
grijze nevels; heel het bos walmde en dampte.' Maar de mensen schrikken
wreed wakker uit die wereld: 'We waren om zo te zeggen ingeslapen: onze
droom was de schijnwereld die we om ons heen hadden opgetrokken. Nu zijn
we allemaal onverwacht gewekt en moeten ons bed uit...'
Tonke Dragt: Torenhoog en mijlen breed.
Een toekomstverhaal Amsterdam: Leopold,
2003 (negende druk)
Woonzorgcentrum Raffy voor Molukse en Indische ouderen,
Bernard de Wildestraat 400,4827 EG Breda. Tel.: 076 - 522 57
50. E-mail: info@raffyzorg.nl
Vilan van de Loo
Tonke Dragt woont nu in Den Haag. Op 12 november viert ze haar 74ste ver
jaardag.'s Morgens zal ik in mijn huiskamer zachtjes'Lang zal ze leven!'voor
haar zingen. Zou ze elke dag aan Indië denken, vraag ik me af, en wat heeft
ze niet opgeschreven? Volgend jaar verschijnen er nieuwe boeken van haar
hand. Ik hoop dat er een wondermooi Indisch boek bij zit, met tekeningen,
over hetgeen haar werkelijk'bingoeng'maakte, en over de jaren die daarvoor
bestonden, toen alles nog anders was.
