Uit Indië
Grootvader
Acht jaar geëist tegen
gouverneur Aceh
column o volgens Vilan van de Loo
Win Uit Indië geboren
Acht jaar gevangenisstraf en een boete van
zo'n 50.000, dat is de eis die de aanklagers
van het anti-corruptiehof tegen de gouver
neur van Aceh, Abdullah Puteh, hebben geëist.
De op non-actief gestelde gouverneur staat
terecht voor vermeende zelfverrijking tijdens
de aanschaf van Russische MI-2 helikopters
namens de provincie. Volgens de Indonesische
rekenkamer heeft Puteh tijdens zijn gouver
neursschap ongeveer 1 miljoen euro aan over
heidsgelden naar zijn eigen rekening gesluisd.
De zaak wordt in Indonesië met argusogen
bekeken omdat het de eerste grote zaak van
het speciale anti-corruptiehof is. De anti
corruptie lobby in Indonesië is teleurgesteld.
Zij hadden een hogere strafeis verwacht.
Moesson heeft vijf exemplaren van Uit Indië geboren
(winkelwaarde 24,95) weten te bemachtigen om te
verloten onder Moesson-lezers. Wilt u ook kans maken
op één van deze prachtige boeken stuur dan vóór 14
april een e-mail met daarop uw naam en adresgege
vens naar redactie@moesson.com. Als u geen internet
heeft, kunt u natuurlijk ook een briefkaart sturen naar:
Redactie Moesson, Postbus 2074,3800 CB Amersfoort
Vergeet er niet bij te vermelden dat u mee wilt doen
aan de verloting van het boek Uit Indië geboren.
Uit Indië geboren
Vier eeuwen familiegeschiedenis
door Wim Willems, Remco Raben, Edy Seriese,
Liane van der linden, Ulbe Bosma
Waanders: 224 pagina's (paperback)
ISBN 90 400 99-74 X
Prijs: 24,9s
'Terneuzen,' zegt mijn moeder,'daar is je grootvader geboren/Jan Hofman,
kleinzoon van aardappelboer Roose die in Zeeland vele bunders grond bezat.
Ik vraag van wie het land nu is. Dat weet mijn moeder niet. Wel dat opa later
naar Eindhoven verhuisde.
Sinds een tijdje verzamelt mijn moeder familiegeschiedenissen. Zij geeft
ze weg aan haar dochters, want zelf heeft ze genoeg verleden, en dus deelt
ze degenen die we ooit vergaten aan ons uit. Een oom met Engelse ziekte,
een tante in het klooster, het zusje van mijn vader dat zichzelf doodschoot,
overgrootouders met merkwaardig grote handen (ik keek ongerust naar de
mijne), allemaal zijn ze uit de tijd gegaan en toch keren ze een voor een terug.
Ze vormen een puzzel waarin ik op de een of andere manier thuis hoor, familie
immers, vindt mijn moeder.
Maar voor mij lijken het sprookjes. Mijn moeder vertelt als de beste, met
gefluister op spannende momenten, veelzeggende blikken en details die soms
een wereld aan oorlogsleed onthullen: '...toen weigerde Roose haar die ene
aardappel, hoewel zijn schuren vol lagen.' Ik kan me nauwelijks voorstellen dat
het gebeurd is, dat die mensen echt bestonden. Misschien moet ik naarTer-
neuzen om het te geloven. Maar ik ben bang voor de leegte die ik zou kunnen
vinden. Je bent 'bingung' zou Klara Smeets vaststellen, precies zoals ze een van
haar mooiste gedichten noemde.
Klara, geboren in 1976, debuteerde vorige maand met de bundel Een glimlach
in een vaas gezet. Daarin staat dat gedicht 'Bingung', waarin ze schrijft over
Indië, Indonesië, het land waarin haar grootvader geboren is, de man wiens
herinneringen ze erfde. Na haar eerste reis terug-en-heen dichtte Klara:'/Hij
liep voor het laatst/ door deze straten met afscheid in zijn hoofd./ Nu loop ik
hier met zijn verhalen./'
Die verhalen klinken door in haar poëzie, en in haarzelf. Weer denk ik: zie je wel,
het verleden haalt ons in, wie we ook zijn, waar we ook geboren werden, wat
de verschillen tussen ons ook zijn. Het gaat nooit om vandaag, wel om gisteren
en wat daarvoor kwam. In 'Bingung' zegt Klara: '/ik wist van waaiers groen/
een zon die je in slaap zoent/ overdag/ de nacht vol goden/' En even verderop
schrijft ze:'/ maar niet dat het land al in mij lag/ en me - eenmaal aan de op
pervlakte - niet meer met rust zou laten lopend door straten/ waar ik ooit
thuis was/'
Er staat meer in het gedicht, en nog meer in de bundel, maar deze regels
bleven doorzingen. Hoe watje nooit gekend hebt, toch in je leeft, wakker kan
worden en je verandert. Geen weg terug latend
naar wie je was, mocht je dat willen. We bestaan
door het verleden, anders niet, en zijn opgesloten
in het heden, zolang het duurt.
Klara Smeets-, Een glimlach in een vaas gezet.
Uitgeverij Opwenteling, 2005. ISBN 90 6338 1484
Vilan van de Loo
moesson