'De heldhaftige moeder des vaderlands is
van haar sokkel gevallen'
politieke lot bleef lang onzeker. Wilde Megawati nog een rol spelen in
de partij? Wil de partij wel dat Megawati na het verkiezingsdebacle
nog een belangrijke functie in de partij bekleedde?
Aan alle onduidelijkheid kwam een eind in de aanloop naar het jaar
lijks partijcongres van de PDI-P. Megawati verscheen plotseling weer in
het openbaar en stelde zich verkiesbaar voor het voorzitterschap van
de partij. Haar positie als partijleidster was dit jaar, in tegenstelling tot
voorgaande jaren, alles behalve zeker. Binnen de partij was tussen de
verkiezingen en het congres een grote hervormingsgezinde beweging
ontstaan, die wilde voorkomen dat Megawati aan het roer van de par
tij zou blijven staan. Saillant detail is dat deze fractie binnen de partij
onder leiding stond van Megawati's broer Guruh Soekarnoputra.
De hervormingsgezinde vleugel van de partij was van mening dat het
grote verlies tijdens de verkiezingen de schuld was van Megawati. Ze
zou te veel macht binnen de partij hebben en te veel haar stempel op
de partij willen drukken. Bovendien lukte het haar niet goed om de
programmapunten van de partij voor het voetlicht te brengen, zo von
den Soekarnoputra en aanhang. En ze zou hierdoor ook nog eens het
contact met het electoraat zijn kwijtgeraakt. Stevige beschuldigingen
dus. En of het allemaal niet erg genoeg was voor Megawati waren het
niet de minste partijleden die vonden dat het maar eens over moest
zijn met de hegemonie van Megawati. Zo steunde voormalig minister
voor ontwikkeling Kwik Kian Gie de kandidaatstelling van Soekarno
putra. Een gevoelig verlies voor Megawati.
Het partijcongres van de PDI-P in het luxueuze Grand Bali Beach Hotel
maart jongstleden zou beslissend zijn voor de politieke carrière van
Megawati. Wanneer niet zij, maar haar broer Soekarnoputra de strijd
om het voorzitterschap van de partij zou winnen zou dit onherroepelijk
het einde van Megawati's politieke loopbaan betekenen. Niet alleen
de kiezers zijn uitgekeken op Megawati, ook haar eigen partij. De op
dracht voor Ibu Mega was duidelijk, het was d'r op, of d'r onder.
Op de eerste dag van het congres ging Megawati vol in het offensief.
Tijdens haar openingsspeech zei Megawati dat het zeker niet haar
schuld was dat de partij fors verloren had tijdens de verkiezingen. Het
was de schuld van het partijbestuur en de hoofden van de verschillen
de afdelingen. Zij zouden niet genoeg moeite hebben gedaan tijdens
de verkiezingscampagne om de mensen te bereiken.'Ik heb de leden
van het centraal bestuur en de verschillende afdelingen herhaaldelijk
op het hart gedrukt dat ze de straat op moesten,' aldus Megawati.
'Maar een deel van hen luisterde niet naar wat ik ze vroeg en vergaten
daarmee wat hun doel was. Vechten voor de belangen van het volk.
Deze apatische houding heeft de kiezers van de partij weggedreven.'
Rake woorden van Megawati. Maar in werkelijkheid lag de situatie iets
genuanceerder. Het was inderdaad waar dat sommige afdelingen van
de partij te weinig de straat op gingen. Maar Megawati's aandeel in
het electorale verlies is zeker zo belangrijk. Nu is het zo dat Megawati
een aantal impopulaire maatregelen moest nemen om de economie
van het land er bovenop te helpen, zo werd onder Megawati's bewind
de benzine bijvoorbeeld een stuk duurder. Een maatregel die haar door
de bevolking niet in dank werd afgenomen, en haar zeker stemmen
heeft gekost. Echt veel moeite om die maatregel aan het volk uit te
leggen heeft ze nooit gedaan. En dat is kenmerkend voor Ibu Mega.
Het is haar in de paar jaar dat ze president is nooit gelukt om haar
beleid goed uit te leggen aan de kiezers. Naarmate het presidents
schap van de president vorderde, vervreemdde zij zich steeds meer van
haar kiezers. Het strijdbare vrijheidssymbool van Soeharto's Orde Baru
werd het zwijgende chagrijnige symbool van wat sommige mensen
een neo-Orde Baru noemde. Megawati trok zich niet veel aan van wat
anderen vonden en trok haar eigen plan. Wat anderen hiervan vonden
kon haar niet zo veel schelen. En wie kritiek op haar durfde te leveren,
werd een gebrek aan vaderlandsliefde toegedicht.
Het Indonesische volk hoopte met Megawati een tweede Soekarno aan
het roer te krijgen. Strijdvaardig, charismatisch en open. Maar Mega
wati blijkt alles te zijn wat haar vader niet is. Ze oogt apatisch, mist de
uitstraling die haar vader had en communiceert heel slecht met haar
achterban. Voor veel Indonesiërs een bittere teleurstelling. De heldhaf
tige moeder des vaderlands die de verkiezingen van 1999 zo overtui
gend won is van haar sokkel gevallen. De reformasi waar iedereen zes
jaar geleden zo vol van was, blijkt deels mislukt. Een teleurstelling die
veel mensen op het conto van Megawati schrijven. Het verlies van het
voorzitterschap van de PDI-P, zou haar politieke dood betekenen.
Volgens Guruh Soekarnoputra, had zijn hervormingsbeweging de
steun van de meerderheid van het partijcongres. Vrijwel alle politiek
analisten in Indonesië waren van mening dat Megawati's dagen als
voorzitter van de partij geteld waren. De frisse wind van Soekarnoputra
was precies wat de partij nodig had. Maar de uitslag vertelde anders.
Met een overweldigende meerderheid wist Megawati de stemming
tijdens het congres te winnen. Maar liefst 97% procent van de congres
leden stemde op Megawati. Dat wil echter niet zeggen dat de politieke
carrière van Megawati hiermee gered is. De leden van haar eigen partij
mogen haar de verkiezingsnederlaag dan wel vergeten hebben, de
kiezers zijn dat zeker niet. Megawati is nog steeds in de politieke arena,
maar ze speelt niet meer de hoofdrol. Er zijn nieuwe sterren aan het
firmament. Het Megawati-effect is uitgewerkt.
moesson
