Echo
Kortingsbon
Halin 50 jaar behulpzaam
Fred Lanzing
column
volgens Vilan van de Loo
Dit jaar viert HALIN haar vijftigjarig bestaan. Stichting
Hulp aan Landgenoten in Indonesië heeft al die jaren
hulp geboden aan de tussen wal en schip geval
len warga negara's van Indische afkomst. Om hun
jubileum te vieren zal HALIN op 13 juni om 14:00 in
het Bibit-theater op de Pasar Malam Besar een dvd-
presentatie geven. Deze dvd bevat interviews met de
ondersteunden in Indonesië.'Er zijn zo'n 940 mensen
die wij helpen en de steun blijft hard nodig', aldus
Pièrre Bovens, vice-voorzitter van HALIN.
HALIN ondersteunde (R) en haar woning in Manado.
In mei verscheen Soldaten van Smaragd van Fred
Lanzing. Hij schreef dit boek naar aanleiding van een
aantekeningenboekje van zijn grootvader die officier
was in het KNIL. Soldaten van Smaragd gaat dan
ook over allerlei onbekenden aspecten van het KNIL.
Het boek geeft een beeld van het dagelijks leven in
het KNIL en staat ook stil bij de rol van vrouwen en
dwangarbeiders in dit leger. Volgende maand publi
ceert Moesson het interview dat Wies van Groningen
hield met Fred Lanzing.
Speciaal voor de Moesson-lezers is er een kortings
actie voor dit bijzondere boek. In plaats van 17,50
betaalt u slechts 15,- voor het boek.
Soldaten van Smaragd
Door Fred Lanzing
ISBN: go 457 0223 1
normale prijs: 17,50
actieprijs: 15,00
korting: 2,50
Looptijd: 3 juni tot en met
3 september 2005
Actienummer: goo-86120
Fred Lonzi
Of het over de oorlog gaat, denk ik. Ja, zeker, en toch ook weer niet. Voor me op
tafel ligt De echo blijft, het nieuwe boek van Paula Gomes. Steeds loop ik ervoor
weg, om door het raam naar de wolken te kijken en als ik leeggedroomd weer
ga zitten, is het boek er nog steeds. Ging het maar alleen over de oorlog, pieker
ik verder, dan kon ik vaststellen dat ik van na de oorlog ben en dus geen oorlog
kan begrijpen, en dat het erg mooi geschreven is en dat sommige zinnen een
gouden lijstje verdienen. Dat is waar. Ook dat het boek over meer gaat dan
over de oorlog. Die echo.
'Er was een wereld van bloemen en planten en dieren. Een gemakkelijke wereld
waarin het goed en het kwaad duidelijk was aangegeven. Een wereld van licht
blauwe strikken en lakschoenen met enkelbandjes. En wanneer ik naar huis
kwam, ging ik aan de hand van een mollige schommelbaboe langs het rechte
pad van de omgekeerde flessen van de tuinman.'
Dat komt uit'De flessen van de tuinman'. Trouwe Moesson-lezers zullen het
fragment hebben herkend; een deel van de verhalen was eerder in ons blad te
lezen. In dit boek staan ze, al dan niet veranderd, bijeen met andere verhalen.
Het zijn 'gebeurtenissen uit mijn leven', schrijft Paula. Veel gebeurtenissen, die
elk een stukje gekleurd glas in de caleidoscoop vormen. Een enkele kanteling,
een kleine beweging, en de stukjes veranderen van patroon, van betekenis, ter
wijl ze toch - nee, ik kom er niet uit. Ik verdwaal in die 'wereld van bloemen en
planten en dieren'. Want later: 'Woedende mensen kwamen naar voren drom
men, mensen van het land. Alleen het sprookje was van mij, niet het land.' Dus
toch veilig, hoop ik, maar het land dan, en waar zijn de omgekeerde flessen van
de tuinman gebleven?
Latere verhalen spelen in Nederland ('...ik keek uit op de flats aan de overkant')
en eigenlijk tegelijkertijd in Indië en Indonesië:'In Indonesië zou je nu de roep
van de tonggèret horen...'
Al lezende ben ik ver van de oorlog geraakt. Ik ben beland in wat echt bestaat
en wat niet, of niet meer. Indië, Indonesië. De echo blijft, ja, knik ik, en de echo
bewaart wat is geweest. En dus is het er nog. Dan komt er een nieuwe gedach
te en de caleidoscoop kantelt. Maar iets moet toch voorbij gaan om een echo
achter te kunnen laten? Dus dan is het weg. Weer kantelt de caleidoscoop. Toch
is er de echo die blijft.
Er zit maar één ding op, besluit ik, en dat is terug gaan naar wat Paula schreef.
Ik open de eerste bladzijde en lees hardop:'Steeds weer zie ik pisangbomen/
teer groen blad door de wind gescheurd/ In die jaren is zoveel gebeurd/ Ik heb
alles laten komen'
Paula Gomes: De echo blijft. De roep van
tonggèrets. Den Haag: Van Stockum
(verschijnt in juni 2005) ISBN: go-700-gs-04 1
Vilan van de Loo
