Instanties in Nederland die
zich bezighouden met het lot
van de Papua's:
iü/JiJsiijlilii?
Papua Lobby,
033 - 453 21 45, http://nieuwsbank.nl/papua-lobby/
Stichting Hulp aan Papua's in Nood(HAPIN),
030 - 234 00 12, www.antenna.nl/hapin
Papua Volken(PAVO),
030 - 272 15 32, http://homeoi.wxs.nl/~pavo/
derlanders hun gevechtsopleiding hadden genoten. De OPM opereerde
in kleine groepen die elk een eigen gebied hadden. De leiders bezochten
de groepen om hen guerrilla technieken te leren. Zo kwam langzamer
hand een onafhankelijkheidsleger tot stand. Omdat Nieuw-Guinea uit
hoge bergen en een overweldigend groot oerwoud bestaat, waren de
OPM-soldaten vooral bezig te overleven in de jungle. Af en toe werden
er acties gepleegd tegen het Indonesische leger. Ze stalen wapens, ver
nielden een vliegstrip of braken een gevangenis open. Het Indonesische
leger trad vanaf het begin hard op tegen de OPM. Maar pmdat de leden
van de OPM moeilijk te vinden waren, probeerde het Indonesische leger
op andere manieren de OPM op de knieën te krijgen. Hele dorpen moes
ten het hierbij ontgelden. Huizen werden verbrand.de mannen werden
vermoord en de vrouwen en kinderen verkracht. Deze operatie kreeg de
naam 'Operasi Sapu Bersih'(Operatie Grote Schoonmaak). Het doel van
deze operatie was behalve het uitschakelen van de OPM, het'schoonve
gen'van Papua om het zo klaarte maken voorde komst van migranten
uit andere delen van Indonesië.
Met haar uitgestrektheid en lage bevolkingsdichtheid was Nieuw-Gui
nea een ideaal gebied om de rest van Indonesië van haar overbevolkt
heid te verlossen. Er werden plannen opgezet voor massamigratie. De"
migratiestroom kwam in 1970 op gang en bracht enorme hoeveelheden
Javanen en Sumatranen naar het eiland. De kersverse inwoners van Pa
pua werden voorgetrokken en kregen de leuke baantjes. Ook hadden ze
genoeg kapitaal om een onderneming op te zetten. En zo ontstond een
Indonesische bovenlaag die alles beheerde en beheerste. In vijfendertig
jaar tijd is het totaal aantal migranten opgelopen tot meer dan een
miljoen. De Papua's tellen niet meer dan anderhalf miljoen, waardoor ze
hard op weg zijn een minderheid te worden in eigen gebied.
Genocide
Ondertussen nam het aantal Indonesische troepen schrikbarend toe.
Het leger greep kleine incidenten aan om acties te ondernemen tegen
vermeende familieleden van OPM-leden. Familieleden werden bedreigd
en vaker nog vermoord, waarbij de meest gruwelijke technieken werden
toegepast. De OPM-leden die opgepakt werden en in de gevangenis
belandden werden gemarteld en kwamen er vaak niet levend uit. Maar
het leger ging ook subtieler te werk. Zo kreeg een dorp zes varkens als
vredesgeschenk van het leger aangeboden. Achteraf bleken de varkens
besmet met blaasworm. Niet veel later had een kwart van de bevolking
het virus onder de leden. Invoer van effectieve medicijnen werd door de
regering verboden.
In 1981 was er een Nederlandse filmploeg van de KKRO in Papua waar
ze Papua's filmden die hun eigen vlag, de morgenstervlag hesen en
anti-Indonesische leuzen riepen. De reactie van Indonesië kwam in
de vorm van een napalmbom die dertienduizend mensen doodde. De
lijst van dergelijke voorbeelden is eindeloos. De schattingen van het
totaal aantal slachtoffers lopen uiteen, maar zijn tussen de honderd- en
tweehonderdduizend. Op een bevolking van iets meer dan een miljoen
is dat bijna tien procent. In 2003 verscheen er bij de Amerikaanse Yale
University een rapport over de mensenrechtenschendingen op Papua.
De conclusie van het onderzoek was onverbiddelijk. Het Indonesische
leger in Papua maakt zich schuldig aan genocide.
Speciale autonomie
Hoop kwam er in de vorm van president Wahid. Hij leek in tegenstelling
tot Suharto en zijn voorganger Habibie wel bij het lot van de Papua's
betrokken. December 1999 vierde hij nieuwjaarsavond in de oostelijke
provincie en trakteerde Irian-Jaya op een nieuwe naam; Papua. Ook gaf
hij toestemming voor het hijsen van de morgenstervlag. In mei 2000
vond er een Papuacongres plaats waar tienduizend mensen op afkwa
men. Wahid stelde honderdduizend euro beschikbaar voor dit congres.
Tijdens dit congres werd de Dewan Papua en een presidium ingesteld.
Viktor Kaisiëpo is in 1948 geboren op Biak en woont sinds 1962 in
Nederland. Hij is tijdens het congres gekozen tot lid van de Presidium
Dewan Papua en is belast met de politieke agenda. Hij probeert bij de
VN aandacht te krijgen voorde Papuazaak.'We bewandelen een legaal
proces, en daar staat de VN voor open'aldus Kaisiëpo.
Als in 2001 speciale autonomie aan Papua wordt beloofd, lijkt de eerste
stap in de goede richting gezet te zijn.
Deze speciale autonomie hield in dat het provinciale bestuur meer
bevoegdheden zou krijgen en dat er een hoger percentage van de
opbrengst van natuurlijke bronnen in Papua zou blijven.'Het was een
eerste, heel belangrijke stap'aldus Kaisiëpo.'De Papua's wilden de speci
ale autonomie van de hand wijzen, zij wilden alleen onafhankelijkheid.
Ze weten niet beter dan dat ze al jaren afgeslacht en onderdrukt worden
en dan is onafhankelijkheid niet iets waar je geduldig op wilt wachten.
Ik probeer hen op andere gedachten te brengen, maar dat moet wel in
een taal die voor hen begrijpelijk is. De onafhankelijkheid stel ik hen
voor als een hele grote merbauboom die je niet kan beklimmen omdat
38
