Poirrié's perikelen
Gewoon vergeten
Agenda
augustus - september
Overleven in het kamp
Indische kledij
Oorlogsfoto's
Indonesië in het klein
tips@moesson.com
Wij - want minister Bot vertegen
woordigt ons allemaal - betui
gen onze spijt over het militaire
geweld rond de Indonesische vrijheids
strijd, maar maken geen excuses en
erkennen geen schuld. Daar moetje even
over nadenken, want dat is net zoiets
als: het spijt me dat ik je zo hard tegen
de schenen heb geschopt, maar omdat ik
geen schuld heb, zeg ik geen sorry.
je blijft lachen, al is het als een boer die
kiespijn heeft. Laatst ook. Bij het doorbla
deren van de in 2005 uitgegeven Leeswijzer
van de Koninklijke Landmacht viel mijn
oog toevallig op het verschil in woord
gebruik bij de inhoudsopgaven van twee
nieuwe Militair Historische boeken over
de strijd in Holland en in Indië gedurende
de Tweede Wereldoorlog. In de eerste
wordt in neutrale bewoordingen gewezen
op een analyse van ondermeer de 'snelle
nederlaag van het Nederlandse leger tegen
de Duitse overmacht, het vooroorlogse
Nederlandse en Duitse defensiebeleid,
beider commandovoering op verschillende
niveaus, alsmede de zwakke en sterke pun
ten in tactisch optreden.'
De tweede legt in gespierde taal de nadruk
op de 'verpletterende nederlaag die de Ja
panners het KNIL in een week toebrachten,
de organisatorische wanorde, de zwakke
bevelvoering en het falend leiderschap.'
Dacht ik bij mezelf: Is dit een onschuldige
slip of the pen, of zijn ze weer vergeten dat
het Nederlandse leger in de meidagen
over ruim honderdduizend man beschikte
voor de verdediging van een grondgebied
zo groot (of klein) als de provincie Atjeh
op Noord-Sumatra, terwijl het KNIL met
circa tachtigduizend man een eilandenrijk
moest verdedigen van dezelfde omvang
als het werelddeel Europa? En hebben ze
misschien over het hoofd gezien dat de
'week van de verpletterende nederlaag' in
werkelijkheid de strijd op het hoofdeiland
Java betrof, er voorafgaand daaraan al het
een en ander was geschied op de overige
grote en kleine eilanden van die archipel?
Zo ja, dan is het ze zeker door het hoofd
geschoten dat ons al vaker op de vingers
getikte leger aan het eind van die cruciale
beginfase van de oorlog met de rug tegen
de muur stond. En in zekere zin als hek
kensluiter fungeerde voor de legers van
een paar mogendheden, die al eerder de
wapens hadden neergelegd of waren uitge
weken. Maar goed, om er zeker van te zijn
dat ik niet zat te muggenziften, probeerde
ik - met alle respect - in de schoenen te
gaan staan van een Hollandse veteraan die
in de meidagen tegen de Duitsers heeft ge
vochten. Was ik benieuwd hoe ik dan zou
reageren op zo'n inhoudsopgave. Althans
de gewijzigde versie ervan, waarin gerept
wordt over de 'verpletterende nederlaag'
die de Duitsers het Nederlandse leger in
vijf dagen toebrachten en verder nog wat
over falen, zwakheid en wanorde. Viel vies
tegen, vond ik helemaal niet leuk.
Volgens de krant heeft het personeel
van de Tweede Kamer op 15 augustus jl.
nagelaten de vlag te hijsen ter herden
king van de Japanse capitulatie in 1945,
zoals op een overheidsgebouw moet. Is
die fout hersteld nadat een passant ze er
telefonisch op gewezen had. Volgens een
woordvoerder van de Tweede Kamer was
het een 'slordigheidje', volgens mij hadden
ze het gewoon vergeten.
Jack Poirrié groeide
op in Batoeradja en
woont sinds 1951
in Nederland. Elke
maand schrijft Jack
Poirrié in Moesson
over zijn perikelen.
In het Wagenings Museum De Casteelse Poort
is tot 27 november de tentoonstelling De moed
om door te gaan te zien. Op deze tentoonstel
ling wordt aan de hand van foto's, tekeningen
en diverse objecten een beeld geschetst van
het dagelijks leven van de geïnterneerde
Nederlanders en Indo-Europeanen tijdens de
Japanse bezetting van Nederlands-Indië.
De moed om door te gaan, Internering van burgers in
Nederlands-Indië, 1942-1946 tot en met 27 november in
het Wagenings Museum De Casteelse Poort,
Bowlespark 1a in Wageningen. Bel voor openingstijden
en toegangsprijzen naar 0317 - 42 14 36 of kijk op
www.casteelsepoort.nl
Ga snel nog even kijken naar de expositie
in het Gemeentemuseum in Den Haag over
de mode en wooncultuur in het voormalig
Nederlands-Indië. De tentoonstelling Indische
Zomer laat verschillende kledingstukken
zien, zoals sarong en kabaja. Ook kleding die
in Nederland werd verkocht en speciaal was
gemaakt voor gebruik in Indië is te bezichti
gen. De expositie loopt nog tot 11 september.
Gegevens: Gemeentemuseum Den Haag,
Stadhouderslaan 41070 - 338 11 11
Van 19 september tot 31 oktober is weer de
fototentoonstelling Nederlands-Indië in de
Tweede Wereldoorlog van het Museon te zien.
De tentoonstelling is te bezichtigen in het
Mariniersmuseum in Rotterdam, Wijnhaven
7 - 13. Openingstijden: dinsdag tot en met
vrijdag van 10.00 uur - 17.00 uur en op zater
dag en zondag van 11.00 uur - 17.00 uur.
Voor meer informatie: Mevrouw M. Huysman,
010-41821 91.
Tot en met 26 oktober kun je in Madurodam
kleine Indonesische huisjes en gebouwen be-
september 2005 27
