Doorkijkje in het interieur van de Cat.
gen, transporten en
communicatie. Bij
de evacuatie van
burgers werden
de reizigers met een sloep aan boord gebracht. Na de Tweede Wereld
oorlog werden de Catalina's vooral ingezet op Nieuw-Guinea voor het
overbrengen van autoriteiten en het vliegen van lange patrouilles
langs de kusten.
In de praktijk probeerden piloten zoveel mogelijk op de buik te landen,
zonder gebruik te maken van de floaters, omdat die de luchtsnelheid
sterk verminderen. De floaters werden pas te water uitgeklapt als
bij wind of golfslag het gevaar bestond dat de Cat zou omtippen. De
Catalina is dus geen watervliegtuig, maar een volwaardig amfibisch
vliegtuig.
Restauratie
In het Aviodrome bij Lelystad staat de enige nog vliegende Catalina
ter wereld. Haar eerste vlucht is van 12 november 1941. Ze heeft dienst
gedaan in de Amerikaanse marine. De Catalina opereerde in IJsland
en heeft drie kills op haar naam staan. Dat wil zeggen dat ze drie
onderzeeërs heeft uitgeschakeld. De Catalina van het Aviodrome wordt
vanwege haar loopbaan 'de Cat met de negen levens' genoemd. Ze is
nog in dienst geweest van de Amerikaanse Coastguard, is ingezet voor
camerawerk bij de film Flipperen is daarna nog gebruikt als brand-
blusvliegtuig. Na een aantal omzwervingen lag de Catalina in de jaren
negentig op Schiphol-oost aan de ketting; in zeer slechte
staat en compleet volgeregend. Ze is door de stichting
Catalina PBY gekocht en gerestaureerd. Eén motor is
vervangen, de andere is helemaal uit elkaar gehaald en op
geknapt. Het zijn twee Pratt Whitney R-1830'Twin Wasp' motoren
met een vermogen van 1180 pk per stuk. In totaal zijn zo'n 25.000 klink
nagels geïnspecteerd en vervangen en is vijfentwintig vierkante meter
nieuwe aluminium beplating gebruikt. De complete cockpit en het
interieur zijn vervangen. Dankzij de beleidsregel historische luchtvaart
mag de Catalina de lucht in, gespoten in de originele kleuren van de
Militaire Luchtvaart Dienst tijdens hun dienst in Nederlands-lndië.
Hen vlucht met Gustaaf
Toen de uitnodiging van Gustaaf de Haas bij Moesson op de mat viel,
was ik verbaasd. Gustaaf nodigde mij uit om samen met 14 anderen
die iets bijzonders voor hem betekenen, een vlucht te maken met de
Catalina van het Aviodrome. Maar ik kende Gustaaf de Haas helemaal
niet persoonlijk. Wie is deze man? Gustaaf (Magelang,ig35) is de zoon
van onderluitenant Henk de Haas, die tijdens een spionagemissie
vanuit Australië werd vermoord. Doordat hij zijn vader al zo jong moest
missen en geen afscheid van hem heeft kunnen nemen, is de dood van
zijn vader een obsessie geworden. Gustaaf was jarenlang een ongeleid
projectiel, vol haat tegen Japanners en vol pijn over zijn kampjaren.
Inmiddels is Gustaaf 70, bijna twee keer zo oud als zijn vader nooit is
geworden. In de jaren die achter hem liggen heeft hij alles geprobeerd
om achter de feiten rond de dood van zijn vader te komen. In die tijd
De Catalina voor de gerestaureerde vertrekhal van
Schiphol uit 1928.
Op 4 september gaan we dan de lucht in.
Gustaaf bewondert het uitzicht vanuit de blister.
22
moesson