De hutkoffer
estafettecolumn o Liesbeth Dolk
Lagu lagu
Je geld of je leven!
I
In de zomer van 2002 vinden Niels Brouwer en Mo
nica Akihari een doos vol bandjes met geluidsop
namen van de Molukken uit 1948. Op die cassettes
stonden ondermeer opnames van traditionele Mo
lukse liedjes. Op Lagu Lagu van Boi Akih staan elf
van deze traditionele liedjes van de Molukken in
een nieuw, jazzy jasje. Lagu Lagu is een cd die hoor
baar met liefde gemaakt is. Het zachte stemgeluid
van Monica Akihari en de gevoelige arrangemen
ten van Niels Brouwer maken het een must have
voor iedereen die van mooie muziek houdt.
Lagu Lagu
Door Boi Akih
Bromo
Prijs 19,95
Bromo ooi
Zeeroverij is van alle tijden. In het boek Zeeroof en zeeroofbestrij
ding komt deze problematiek in de Indische archipel in de negen
tiende eeuw aan de orde. In dit boek wordt niet de romantische
kant van de piraterij belicht zoals iedereen die altijd voor zich ziet:
op de plank en springen. In Zeeroof en zeeroofbestrijding wordt al
lereerst het verschijnsel zeeroof in de negentiende eeuw in al zijn
verschijningsvormen beschreven. Vervolgens wordt de visie van
het koloniale bestuur op de zeeroof behandeld. Meerdere hoofd
stukken beschrijven de verschillende aspecten van zeeroofbestrij
ding. Dit bleek nog behoorlijk problematisch te zijn, want diverse
ambtelijke instanties verschilden nogal van elkaar van mening
over hoe dit kwaad bestreden moest worden. Hierdoor verliep de
bestrijding van zeeroof erg traag. In het laatste hoofdstuk wordt
een lijn getrokken tussen het verleden en de actualiteit. Want
piraterij is nog steeds aan de orde van de dag.
Zeeroof en zeeroofbestrij
ding in de Indische archipel
(19de eeuw)
door Cer Teitler, Anita van
Dissel en Joep a Campo
De Bataafsche Leeuw:
351 pag. (gebonden)
ISBN: 90 6707596 5
Prijs: €42,50
Familiefoto's uit Indië en Indonesië, ik kan er lang naar kijken. In
de groene, gebutste hutkoffer die aan het eind van de vorige eeuw
bij mij terechtkwam toen het ouderlijk huis leeg moest, zaten
alle albums van opa en oma en van mijn ouders. Een kostbaar
bezit. Beelden van voorbije mensen in een voorbije tijd. Vanaf
het moment dat oma en opa in 1921 met de Coentoer naar Indië
stoomden, tot 1957, het jaar dat alle Belanda's Indonesië dienden
te verlaten. In juli 1957 waren wij - mijn ouders, mijn oudere broer
en zus en ik - met verlof in Nederland. In december van dat jaar
zouden we met de Willem Ruys teruggaan naar Djakarta, de reis
was geboekt. Maar van de ene dag op de andere werden de re
entry permits ingetrokken en het bedrijf van mijn vader genati
onaliseerd. Mijn ouders stonden opnieuw met lege handen. In
augustus 1945 waren ze als zovelen met een laatste boengkoes het
kamp uitgekomen en nu zat hun hele bezit in de koffers die we
voor het halfjaarlijkse verlof hadden meegenomen. De hutkoffer
met de slangenleren fotoalbums was daar niet bij.
Onlangs realiseerde ik me dat het eigenlijk een klein wonder is dat
ik die beelden van toen nu nog kan bekijken. Ik weet hoe de koffer
tenslotte toch uit Indonesië arriveerde, gezonden door zorgzame
vrienden ter plaatse die nog wèl in de gelegenheid waren bezit
tingen naar Nederland te sturen. Maar hoe waren de vooroorlogse
albums eigenlijk de Japanse internering doorgekomen? Ik kan het
niemand meer vragen, maar ik vond het antwoord in nagelaten
paperassen. Een in het Maleis geschreven kartoepos, Soerabaja,
2-9-'45, met een Dai Nipponzegel van 31/2 cent, geadresseerd aan
mijn oma in kamp Halmaheira, Semarang. Een eerste levensteken
na de capitulatie van Japan.'Teman H. sudah mati. Lain-lain ada
baik'. Twee weken later, met potlood op een uitgescheurd kasboek
velletje:'Lieve mevrouw, gisteren hebben we Uw beide brieven
in goede orde ontvangen, 't Is zo fijn dat we weer in 't Hollands
mogen schrijven. Sterkt U maar eerst goed aan ja Mevrouw en de
meisjes, dan kunt U gauw op Soerabaja komen. Uw barang is com
pleet, alle kisten o.k. Onze beste groeten aan al onze kennissen en
bekenden, Uwe mevrouw Wattimena.'
Lieve mevrouw Wattimena, oma's kleindochter dankt u, over de
tijd heen, nog eens van harte voor uw goede zorgen!
Liesbeth Dolk geeft het stokje
door aan Sita van Bemmelen in
Denpasar, Bali.
oktober 2005