Poirrié's perikelen
Kembang katjang
Agenda
novemb er-de cemb er
Indië verwerkt?
Art deco op Bali
Indonesië Weekend
Balische Crossovers: Murni
tips@moesson.com
Rokkenjagers laten evenals krokodil
len geen middel onbeproefd om een
prooi te verschalken. Daarom worden
ze in grote delen van Azië voor boeaja
uitgescholden. Het enige onderscheid
in (eet)gedrag tussen die twee is dat de
krokodil zich volpropt en zich dan een hele
tijd koest houdt, terwijl de boeaja zich na
een paar selectieve hapjes op een volgende
snack stort.
Boet is de degelijkheid zelve, maar vroeger
was hij een boeaja van het zuiverste water. Hij
wist precies welke rooftactieken hij bij wie,
waar, wanneer en hoe moest toepassen. Het
was om gek van te worden, zulke mooie meis
jes als hij aan de haak wist te slaan. Ik ben
daar voor de oorlog een keer bij geweest, in
Solo. We waren naar zo'n zoetsappige film van
Bing Crosby en Dorothy Lamour geweest en
fietsten opgelucht door de winkelbuurt toen
we op het terras van restaurant Malang een
onwaarschijnlijk mooi meisje zagen zitten.
Ze was helemaal alleen, daarom zei Boet dat
hij het niet erg vond als ik alleen verder reed.
Hijzelf zette zich in postuur, maakte een voor
de schoonheid goed waarneembaar rondje
over het kruispunt en streek met een elegante
schuiver van zijn achterwiel bij haar neer.
Omdat ik nog geen zin had om naar huis te
gaan, begaf ik me naar de vlakbij gelegen
brug over de kali Pepe, waarvandaan ik goed
zicht had op het terras. Maar wat ik zag
was niet bepaald verheffend. Boet zat zich
verschrikkelijk uit te sloven. Er was niks over
van de djago die kort daarvoor met opge
krikte triceps en gespreide vleugels de show
had gestolen. Hij hing haast over het meisje
heen en had z'n ogen op half zeven staan.
Het ontbrak er alleen nog maar aan dat hij
melige liedjes voor haar ging zingen. Toen ik
me een tijdje had staan ergeren aan dat weke
gedoe, besloot ik nog even een kijkje van
nabij te nemen en dan op huis aan te gaan.
Om onpasselijk van te worden, zoals Boet zat
te slijmen. Daar kon Bing nog wat van leren.
Omdat ik Boet beschouwde als de grote broer
die ik nooit heb gehad en hij mij zag als zijn
kleine broertje, heeft hij me vaak te pakken
kunnen nemen. Ik zal nooit vergeten hoe hij
me een pantoen leerde, waarmee ik volgens
hem goede sier kon maken bij de meisjes.
Die pantoen ging zo: 'Kembang katjang, kem
bang kedelee, kaki pintjang sebelah kiri'. De
wijs mocht ik zelf verzinnen. Maar omdat ik
nog te bleu was om zomaar een meisje toe te
zingen, duurde het tot na de oorlog voordat
het er van kwam. Ik zat nog maar een paar
weken in de 'hoofddoesoen' Rasoean van de
Marga Madang Soekoe Satoe aan de Kom-
mering, toen ik werd uitgenodigd voor een
bruiloft. Pembarap Ibrahim, die een goede
vriend van me zou worden, vroeg of ik naar
regionaal gebruik een liedje voor de jongge
huwden wilde zingen. Omdat een weigering
als belediging zou worden opgevat en zingen
nooit mijn sterkste kant is geweest, koos ik
voor het kembang katjang liedje van Boet.
Dat was lekker kort en de wijs deed er niet
toe. Mijn vocale bijdrage aan de feestvreugde
vond echter geen waardering. Toen ik
klaar was viel er een doodse stilte over de
pendopo, je kon een speld horen vallen. De
bruidegom had een lijkbleek gezicht en bij
de bruid trokken de tranen diepe voren over
haar gepoepoerde wangen. Gelukkig wist
de pembarap een oproer te voorkomen. Die
wijze man haalde de adat erbij en wees de
aanwezigen op de onschendbaarheid van
een gast. Maar na afloop van het feest zei
hij wel dat ik die pantoen nooit had mogen
zingen, want de tekst had iedereen gestoord
maar was vooral bij de bruid in het verkeerde
keelgat geschoten.
Kon ik ook niet weten dat ze écht een beetje
mank was. Bij ons openen bruid en bruide
gom het bal en dansen verder gewoon mee,
als ze tenminste niet te dronken zijn of vroeg
naar bed willen. Maar daar blijven ze de hele
avond braaf op hun stoel zitten en kun je
dus niet zien of er ergens iets anders is dan
anders. Ze hebben me daarna nog wel eens
uitgenodigd voor een feestje, maar zingen
hoefde niet meer. Elke keer als ik Boet hier
aan herinner, lacht hij zich een beroerte. Je
zal zo'n broer hebben.
Jack Poirrié groeide
op in Batoeradja en
woont sinds 1951
in Nederland. Elke
maand schrijft Jack
Poirrié in Moesson
over zijn perikelen.
Op de expositie Indië verwerkt? worden acht
in acryl uitgewerkte beelden getoond van
Renske Scheffer. Zij werd in 1938 geboren
in Nederland, maar groeide op in Indië. Ze
werd samen met haar moeder en zusje geïn
terneerd. De beelden die te zien zijn, vormen
een levensverhaal waarin de kamptijd een
grote rol speelt.
Indië verwerkt? in het Verzetsmuseum Friesland tot en
met 27 november, Turfmarkt 11 in Leeuwarden. Telefoon:
058-212 01 11 ofwww.verzetsmuseum.nl.
Tot en met 8 januari
2006 kun je genie
ten van de houten
beelden van Balinese
houtsnijders in Mu
seum Nusantara in
Delft. De beelden zijn
gemaakt in de peri
ode 1930-1955 door
de kunstenaars van
de Pita Maha-groep.
Art deco op Bali tot en
met 8 januari in Museum
Nusantara, Sint Agathaplein 4-5 in Delft. Telefoon: 015
- 260 23 58, www.museumnusantara.nl.
Op zaterdag 26 en zondag 27 november 2005
organiseert het Wereldmuseum Rotterdam
in samenwerking met KRAS Stervakanties
een Indonesië Weekend. Het weekend biedt
een uitgebreid programma van evenemen
ten, workshops en lezingen. Onder de bezoe
kers zal een reis voor twee personen naar
Indonesië worden verloot.
Wereldmuseum Rotterdam, Willemskade 25 in Rot
terdam. Tel. 010-270 71 70 of www.wereldmuseum.
rotterdam.nl
Artipoli is een kleine galerie die zich wil
specialiseren in zogenaamde crossovers
(schilderkunst, fotografie en performing);
combinaties die aan het denken zetten en
functioneren als statement.
De kunstgalerie opent 26 november een tentoon
stelling van de Balische kunstenares Murni. Deze
tentoonstelling is te zien tot 9 januari 2006. Voorweg 2b
in Noorden. Voor meer informatie bel 06 - 223 720 44
of ga naar www.artipoli.com
november 2005 29