'Het kameleonprincipe zit bij veel
Indische mensen in het bloed'
'Met haar uitstraling, warme stemgeluid en bijzondere stijl, voert
deze charmante dame het publiek mee naar hypnotiserende Zuid-
Amerikaanse ritmes', zo staat vermeld op een van de honderden
internetsites die je leest als je de naam Tamara Maria hebt ingetypt.
De hypnotiserende ritmes zijn echter ver te zoeken in het AC-restau-
rant langs de snelweg waar we hebben afgesproken met dit nieuwe
fenomeen. De regendruppels kletteren tegen de ruiten en tussen het
geroezemoes van de ons omringende zakenmensen klinken flarden
Sky Radio muziek.
Op je website kwamen we de naam 'Tamara Maria'even vaak tegen als
de naam 'Tyrah Morena', boe wil je genoemd worden
Tamara Maria is mijn eigen naam. Eigenlijk zou het Tamara Maria Wil-
helmina moeten zijn maar dat klinkt wat minder in het buitenland!
Ik heb de naam Tyrah Morena verzonnen in een melige bui. Ik zei: doe
maar iets als Tyra Banks maar dan met een 'h'erachter. Bij dancepro-
ducties gebruik ik de naam Tyrah Morena. In het begin dacht ik dat ik
het gescheiden kon houden, maar het begint de laatste tijd wat door
elkaar te lopen.
Wat is de gedachte achter het pseudoniem Tyrah Morena
In Brazilië betekent Morena 'bruin'. Een bepaald type meisje wordt een
'Morena' genoemd. Het is net zo'n term als de term 'café con leche'
voor een meisje. Ik ben een dergelijk type; ik heb donkere en blanke
kenmerken. Ik had nooit gedacht dat het zou aanslaan. Als je die naam
in Google intypt krijg je duizenden hits. Het is dus toch wat geworden.
Nu zit ik er aan vast! Ik kan de naam overigens wel goed gebruiken om
mensen in Tamara Maria te interesseren. Om jezelf te onderscheiden,
moetje heel slim zijn. Hoeveel jazz-zangeressen kunnen mensen in
Nederland opnoemen?
Je overvalt me een beetje maar veel verder dan Rita Reys en Creetje
Kauffeld kom ik op dit moment niet.
Niet veel dus. Ik wil graag als jazz-zangeres bekend worden. Daarom
probeer ik ook vanuit die andere hoek via Tyrah Morena de jazz in te
komen. Wat dat betreft spiegel ik me aan Laura Fygi.
Heb je niet het idee dat je je door voor jazzmuziek te kiezen juist meer
van het grote publiek af beweegt?
Nee, het grote publiek gaat ook de jazz-kant op. Wat wel belangrijk is,
is datje ze er naartoe moet leiden. Ook moetje in gedachten houden
hoe ver ze willen gaan. Ik ben me dat goed bewust. Ik werd op het
conservatorium al gezien als het commerciële meisje. Het heeft er ook
mee te maken dat mijn ouders altijd met uitgesproken commerciële
muziek zijn bezig geweest. Mijn vader is Rock 'n Roll musicus geweest.
Die maakte in de jaren zestig al zeer commerciële muziek. Hij speelde
in de indo-rock band Black Magie, samen met mijn oom Max Tahalele.
Mijn oom Max is nog niet zo lang geleden helaas overleden. Zijn dood
heeft me erg aangegrepen. Hij was mijn peetvader. Ik kom uit Nijme
gen. In Nijmegen is een Molukse wijk, daar komt mijn vader vandaan.
Op zijn negentiende jaar is hij daar weg gegaan. Hij heeft mijn oom
Max meegenomen.
In welke mate heeft je vader je beïnvloed?
Mijn vader, Boy Tahalele, is altijd geïnteresseerd geweest in wat in de
hitparade staat. Daarom had hij ook platen van Nat 'King' Cole in zijn
collectie. Ooit was die muziek populair. Als klein meisje luisterde ik
naar die platen en ik ben daar bij gebleven.
Ik heb het idee dat veel Indische mensen een ongedwongen relatie met
muziek hebben. Het is iets vanzelfsprekends waar je helemaal niet moei
lijk over hoeft te doen. Ben je het daar mee eens?
Ik heb zeker op een ongedwongen manier kennis gemaakt met muziek.
Mijn vader stond elke zondag met mijn Indische en Molukse ooms
in de huiskamer te repeteren. Het drumstel stond in de kamer, met
theedoeken over de bekkens om het geluid te dempen. Mijn moeder
deelde bapaos uit. Mijn vader is Moluks, mijn moeder is Indisch. Zij heeft
Indonesisch, Nederlands en Portugees bloed in zich en zo voel ik me ook.
Ik ben van gemengde afkomst dus ben ik per definitie Indisch. Ik heb
de diversiteit in mijn DNA zitten, daarom kost het me ook geen enkele
moeite om verschillende invloeden in mijn muziek te laten terugklinken.
Je hebt er duidelijk wel over nagedacht.
Ja, zo kijk ik naar muziek en cultuur. Zo doe ik alles. Ik ga binnenkort
een theatertour houden, daarom vind ik dat ik moet kijken wat mijn
onbewuste redenen zijn geweest. Je moetje eigen drijfveren doorheb
ben zodat je het aan je publiek kunt overbrengen. Indiase muziek is
voor mij ook heel belangrijk. Mijn moeder is danseres geweest. Ik heb
eigenlijk eerst gedaan wat mijn moeder deed en daarna pas wat mijn
vader deed. Daarom ben ik begonnen als danseres op Indiase muziek.
Ik ben heel ver in de Indiase samenleving doorgedrongen. Ik heb me
enorm in die cultuur verdiept. Het kameleonprincipe zit nu eenmaal bij
veel Indische mensen in het bloed.
Was je - toen je je verdiepte in de Indiase cultuur - zoekend naar een
eigen cultuur, miste je iets of vond je het gewoon interessant?
Ik ben wel op zoek geweest naar de cultuur waar ik uit voortkom. Bij de
Molukse cultuur voelde ik me niet direct thuis. Ik sprak de taal niet, het
was niet gezellig losjes. Ik begreep sommige verbale en non-verbale
dingen niet. Dat is het enige waar ik naar op zoek ben gegaan. Daarom
ben ik naar de Molukken gegaan, naar mijn wortels. Voordat ik er naar
toe ging heb ik de adat onderzocht om te zorgen dat ik de voorouders
niet voor het hoofd zou stoten. Ook heb ik een selamatan gehouden
om toestemming te vragen. Verder heb ik spreuken uit het hoofd
geleerd zodat ik wist wat ik moest zeggen toen ik voor het eerst voet
op die bodem zette. Ik ben naar het dorp waar mijn overgrootvader
vandaan kwam gegaan. Het dorpje heet Booi op het eiland Saparua.
Met de mensen in dat dorp voelde ik mij op dat moment meer verwant
dan met de Molukse gemeenschap in Nederland. Met de nadruk op ge
meenschap. Ik bedoel, we woonden niet in de wijk en mijn vader trok
zich niet veel van de gemeenschap aan, ging zijn eigen gang en vertrok
naar het buitenland om daar furore te maken. Zo ben ik ook een beetje,
ik ben niet geschikt voor het collectieve. Ik ben op zoek naar bewust
zijnsverruiming, het identiteitsverhaal heb ik nu wel gehad. Als je je
bewustzijn verruimt, stijg je boven culturen uit. Ik vind het ook leuk
moesson
