Tempo Doeloe o Lezers schrijven
Dit is één van de gebeurtenissen uit mijn jeugd een maand voor de
capitulatie van Nederlands-lndië aan Japan. Het is geen leuk verhaal.
ik WSm
DOOR H. ULLRICH ILLUSTRATIE MELROY BISEL
De drie
en ook ermee exerceren. Inmiddels waren de Japanners
op Java geland. Er werd één 'kopi toebroek-met-pisang
goreng-dag' overgeslagen, de volgende dag kwamen
ze weer, maar dit keer werd niet meer zoveel gelachen.
Na een paar uur vertrokken ze weer. De dagen erna
kwamen ze niet meer.
De eerste stoottroepen, allemaal Koreanen met Ja
panse officieren, kwamen Djember zonder slag of stoot
binnen. Nieuwsgierig als ik was, ging ik de straat op.
ledereen juichen, ik ook. We staken onze duim omhoog,
maar die werd beantwoord met het opsteken van hun
pink.Toen pas begrepen we dat ze gewonnen hadden.
De volgende ochtend zag ik eindelijk de militaire
vrachtauto's van de landstormers uit Kebonsari met
witte vlaggen. Vlakbij ons was een voetbalveld van
de DSV met een hoge omrastering van gedek met
struiken aan de voorkant. De Knil-militairen, landstor
mers en de stadswacht moesten daar verzamelen.
Tussen de struiken vonden we veel militaire kleding
stukken: schoenen, kousen, patroongordels (leeg), en
nog veel andere groene spullen. En overal auto's met
witte vlaggen als teken van overgave aan de 'kromme
spleetogen'.
kussenslopen
",V" - v'
W Ay*".
1942. Twaalf was ik in dat jaar. We woonden aan de Kepatianstraat 2
in Djember. Een jongere broer van mijn moeder was landstormen De
landstormers waren ondergebracht in een kazerne in Kebonsari. Sa
men met nog twee andere maten, een hoteleigenaar en een admini
strateur van een onderneming, kwam mijn oom elke dag in de ochtend
bij ons voor de kopi toebroek en de pisang goreng die Suminah, onze
baboe dalem, klaar maakte.
Ma vond het altijd leuk en gezellig en onderwerp van het gesprek was
altijd de oorlog tegen Japan.
'Weest niet bang Vera,'zei mijn oom tegen mijn moeder,'we zullen die
kromme spleetogen even een lesje leren.'
Ik vond het prachtig al die sterke verhalen. De wapens die ze bij zich
hadden waren karabijnen, ik mocht ze ongeladen in mijn hand houden
Thuis aangekomen zag ik Suminah voor ma knielen en
huilen. Ik vroeg wat er was en ma vertelde dat ze onder
dwang drie kussenslopen van de waslijn aan de drie toeans had moe
ten afgeven. Anders zouden ze haar aan de Nippon uitleveren. Ik zei
dat ik zoveel witte vlaggen had gezien, misschien kwamen ze tekort?
Na de oorlog hebben
Lezers schrijven...
W/7 je ook in deze rubriek komen, schrijf
dan een verhaal over een specifieke gebeur
tenis of herinnering uit de tijd van vóór de
repatriëring. Schrijf rond de 500 woorden
en stuur ofe-mail dit - samen met een
bijpassende foto - naar Moesson. Iedere
maand wordt het beste verhaal geselec
teerd. Moesson bedankt H. Ullrich voor zijn
bijdrage.
we de toeans,
inclusief mijn oom,
nooit meer gezien.
26 moesson
