fulfil ^aïen we88even aan
Schuld
Op zoek met Marion Bloem
Win, win, win!
column
volgens Vilan van de Loo
Urkers vissen in Indonesië
Vilan van de Loo
Vanaf 31 juli ligt er een dubbel-DVD met de documen
taires Het land van mijn ouders en Wij komen als vrien
den van Marion Bloem in de winkel. Op de twee dvd's
geeft Marion Bloem aan de hand van haar persoonlijk
verhaal een mooi beeld van de Indische geschiedenis in
Nederland.
Het land van mijn ouders/Wij komen als vrienden
door Marion Bloem
DVD View: 2-dvd
Prijs: 19,95
Verkrijgbaar bij de betere platenzaak en dvd-winket
Moesson mag 5 exem-
antwoord weten op
deze vraag:
■R W\ Waarom maakte
land van mijn ouders?
Mail je antwoord naar:
redactie@moesson.com
of stuur een brief naar Postbus 2074,3800 CB,
Amersfoort o.v.v. 'prijsvraag DVD Marion'.
Marion Bloem de
documentaire Het
Hij belde me op, out of the blue, na jarenlang gezwegen te hebben. Zijn stem
klonk als toen, in de tijd dat we elkaar dagelijks spraken. Of hij me kon zien,
hij was soms in de buurt. Natuurlijk, zei ik, kom snel, dan gaan we eten. De
ontmoeting was een desillusie. Hij had zijn talent om te schilderen opgegeven
om voor vrouw en kinderen te zorgen. Niet dat het wat uitgehaald had, want
gescheiden was hij toch. En ziek, hij had reuma in zijn handen, dus dat schil
deren kwam er nooit meer van. De spanningen die tot reuma en het slechte
huwelijk hadden geleid, die waren mijn schuld. Hij eiste verontschuldigingen.
Daar zat ik, tegenover hem aan het restauranttafeltje. Ik stamelde iets over
moeten nadenken en vertrok.
Schuld, denk ik, hebben mensen eigenlijk schuld aan elkaar? Ik ben een engel
van liefde tot het tegenzit, en daarna niet meer. Dan zeg ik vol venijn iets waar
door een ander van streek raakt. Vooral als het een ex-boyfriend betreft gebeurt
dat, gek hoe inspirerend zo iemand toch is. Het is niet goed, dat weet ik.
Diet Kramer schrijft over schuld in haar roman Thuisvaart (1948). Het is bitter-
hard proza dat keer op keer herdrukt werd, zes keer verscheen het, de laatste
keer in 1965. Marja is de enige van een gezin van vijf die de kampen overleeft
en uit Indië naar Nederland gaat. Ze is koud en hard geworden, afgesloten voor
God en de mensen, al in het kamp begon dat:
Ze zag de zieken en stervenden om zich heen: ze hielp hen en trachtte hun lijden
te verlichten. Maar zonder woorden, zonder meeleven. Het ging langs haar heen,
zoals ook de eigen pijn - het brandend gevoel in de maag, de duizeligheid, de
hoofdpijn - door haar genegeerd werd.
Zo gaat het verder, ook in Nederland. Marja leeft in een zelfgekozen isolement,
los van familie, alleen met enkelen uit Indië is er contact. Maar ze blijft zoals ze
was in het kamp,'zonder meeleven'. Dan gaat het mis met een vriend, daarna
met een tweede, door wat er in Indië gebeurde en het niet-thuis zijn in dit Hol
landse leven, ondanks het willen meedoen in de maatschappij. Jonge mensen
die de oorlog in zich dragen, vindt Diet Kramer, die redden het alleen met naas
tenliefde, met Gods kracht. Dat ziet Marja uiteindelijk in: 'Als een dwaas had ze
gevochten, nadat ze het "ik" had omringd met prikkeldraad, met rasterwerk. Ze
had zichzelf voor een tweede maal in een concentratiekamp gezet. Maar het
leek nu zo onwerkelijk, zo lang geleden.'
Foto: M. Visser C. van Veen (ShipData.nl)
Volgend jaar varen er Urker kotters door de
Indonesische wateren. De Visserijcoöperatie Urk
wil grote kotters verkopen in Indonesië. Volgend
jaar zal daarvoor een proef beginnen met vier
schepen. Doel van de verkoop is naast moderni
sering van de Urker vloot, om de Indonesische
visserij een impuls te geven. Behalve de verkoop
van schepen willen de Urkers ook hun kennis
aan de Indonesische vissers overdragen.
Het loopt goed af met Marja, maar dat kan ik over mijzelf nog niet zeggen.
Over Gods kracht weet ik weinig, oorlog ken ik nauwelijks maar wat Diet
Kramer bedoelt, begrijp ik een beetje. We moeten elkaar vasthouden, met een
hand of een woord, wie het kan, moet het doen.
Anders ontstaat er schuld.
Diet Kramer: Thuisvaart.
Amsterdam: Holland Uitgeversmaatschappij, 1948.
