'Het brein achter de
moord op mijn man
loopt nog vrij rond'
Meer weten
over Munir?
Dat kan. Op www.munir.or.id
staat het laatste nieuws over
de zaak Munir.
'Mijn leven is compleet veranderd!', vertelt de 38-jarige
Suciwati. Sinds de moord op haar man op 7 september
2004 spreekt ze wekelijks voor de media, organisaties
en regeringen om te voorkomen dat de zaak Munir niet
vergeten wordt. Zo reisde ze afgelopen jaar naar Genève
om haar verhaal te vertellen voor de Mensenrechtencom
missie van de Verenigde Naties. Als erkenning voor haar
strijd voor gerechtigheid in de zaak van haar man ontving
zij de'Asian Hero'-onderscheiding van het Amerikaanse
weekblad Time. Over internationale steun klaagt ze dan
ook nauwelijks. Het probleem ligt volgens haar in Indo
nesië. Daar wordt weinig gedaan om alle schuldigen te
berechten.'Hoewel de moordenaar (Garuda-piloot Polycarpus) veroor
deeld is, is het brein achter de moord op mijn man niet gepakt.'
Mensenrechten
Suciwati is in Manilla als eregast uitgenodigd door A FAD, een netwerk
van organisaties in Azië die strijden tegen verdwijningen van personen.
Munir was voorzitter van dit netwerk. Tussen alle boeken en materia
len over het werk van A FAD, staat er in het documentatiecentrum een
beeld van Munir. Ernaast staat Suciwati.'De moord op mijn man was
een politieke moord en bewijst maar weer dat de strijd voor mensen
rechten geen gemakkelijke strijd is', vertelt Suciwati tijdens haar toe
spraak. Zij hoopt dat het werk dat is gedaan door haar man en andere
mensenrechtenactivisten niet slechts symbolisch is, maar bijdraagt
aan het democratiseringsproces van landen, waaronder Indonesië.
Het is inmiddels twee jaar geleden dat Munir vergiftigd werd aan
boord van een Garuda-vlucht van Jakarta naar Amsterdam. Hij zou in
Nederland de studie humanitair recht volgen aan de Universiteit van
Utrecht. Na autopsie bleek dat zijn lichaam een enorme hoeveelheid
rattengif bevatte. Geen voedselvergiftiging dus, maar een moord. De
zaak leidde tot kamervragen in Den Haag. De Garuda-piloot Polycarpus
werd aangehouden en in december vorig jaar veroordeelde de Indo
nesische rechtbank hem tot 14 jaar cel. Sindsdien lijkt de Indonesische
regering geen aandacht meer te hebben voor de zaak-Munir. Onte
recht, zo vindt Suciwati, volgens haar zijn er bewijzen dat Polycarpus
niet alleen gehandeld heeft. 'Het is al een lange tijd bekend dat er 41
telefoongesprekken zijn gevoerd tussen de BIN (Indonesische Veilig
heidsdienst) en Polycarpus. Dat zijn harde bewijzen!'
Gevecht tegen onrecht
Suciwati kwam al op jonge leeftijd in opstand tegen onrecht. Tijdens
haar ontmoetingen met fabrieksarbeiders in haar kampong in Malang
bijvoorbeeld:'Veel arbeiders werden oneerlijk behandeld door hun
baas. Daar wilde ik iets aan doen.' Suciwati zegde haar baan als leer
kracht op en ging in een fabriek waar ze leren jassen maakten werken.
Het beeld van Munir op het kantoor van de
Asian Federation Against Involuntary Disap
pearances in de Filippijnse hoofdstad Manilla.
In drie maanden tijd organiseerde zij daar de arbeiders.'De baas van
de fabriek was vreselijk. Was je te laat, moest je vijf minuten met je
gezicht in de richting van de zon staan.' Haar baas kwam er achter dat
Suciwati zijn werknemers aan het organiseren was en besloot haar na
drie maanden te ontslaan.
Suciwati liet zich echter niet uit het veld slaan. Met de ervaring die ze
had opgedaan, bleef ze bezig de arbeiders te helpen zich te organi
seren. 'Het was een gevaarlijke tijd. Soeharto was toen nog aan de
macht.' Tijdens deze periode ontmoette Suciwati Munir, die toen bij
een rechtsbijstandsorganisatie werkte. Suciwati en Munir gingen
samenwerken, maar het klikte niet alleen op professioneel vlak. In
1996 trouwden zij. Het echtpaar kreeg regelmatig te maken met inti
midaties vanwege het werk dat zij deden. 'Een keer stormde de politie
mijn kantoor binnen. We hadden namelijk geen vergunning om een
vergadering te houden. Zo belachelijk ging het er in die tijd aan toe',
vertelt ze lachend.
Intimidatie
De intimidatie van de regering duurde ook na de val van Soeharto in
mei 1998 voort.'De reformasi in Indonesië heeft gefaald. De mensen die
nu aan de macht zijn, zijn dezelfden die onder Soeharto aan de macht
waren. Er is wat dat betreft weinig veranderd.' Na de geboorte van zoon
Soultan Alif Allende en hun dochtertje Diva Suukyi Larasati driejaar later,
richtte Suciwati zich volledig op de opvoeding van haar kinderen. Aan in
timidatie van de overheid leek het gezin inmiddels gewend te zijn. Maar
met de dood van haar man hielden de bedreigingen niet op. Zo ontving
zij kort na de moord op haar man een dode kip op haar huisadres met
een duidelijke waarschuwing: Suciwati moest het leger vooral niet in
verband brengen met de moord, anders zou het haar net zo vergaan als
de kip. Suciwati schrok, maar liet zich niet beïnvloeden. 'Ik sta het niet toe
dat intimidatie mijn strijd in de weg staat. Straffeloosheid in Indonesië
kan en mag niet blijven bestaan, ledereen die betrokken is bij de moord
op mijn man moet opgepakt en berecht worden.'
Hoewel de zaak van haar man veel tijd in beslag neemt, houdt Suciwati
genoeg tijd over voor haar kinderen. 'Mijn kinderen blijven wat er ook
gebeurt mijn prioriteit. Langzamerhand weten zij een beetje wat er
gaande is.Toch vroeg mijn zoontje laatst.' Waarom komt papa niet
weer eens thuis?' Soms wordt het Suciwati dan ook een beetje te veel
en maakt haar strijdbaarheid even plaats voor verdriet. 'Als ik verdrietig
ben, dan ben ik echt verdrietig. Op die momenten wil ik niet gestoord
worden door anderen.'
24 moesson
