DOOR NURDJANADE RIJCKE O FOTO ARCHIEF MOESSON
oktober 2006 31
machine in 1873 als eerste in productie. De
vroege modellen zijn enorme gevaartes die
net als naaimachines met tafel en al op de
markt worden gebracht. Het model waarmee
de winnaar naar huis zal gaan is echter een
van de hyper moderne portable modellen. Zij
weegt slechts rond de 15 kilo.
Tikfoutenjacht
Het bestuur, bestaande uit de dames
Vanger,Van der Haar en Steinmetz, houdt
streng toezicht op de wedstrijd, zodat alles
volgens de reglementen verloopt. Geposteerd
aan het uiteinde van de tafel, waar de type
machine in twee rijen zijn opgesteld, houden
ze alle deelnemers goed in de gaten.
Als na het stopsein de rust wederkeert begint
voor het bestuur het moeilijkste werk. Eén
voor één moeten de 45 vellen getikte kopij
worden nagekeken, de tikfouten aangestreept
en het aantal letteraanslagen worden geteld.
Om half één worden dan eindelijk de wedstrijd
resultaten bekend gemaakt. Er is goed werk
afgeleverd door de deelnemers. Maar er kan er
maar één de winnaar zijn. Met 1705 aanslagen
en 7 fouten komt de heer Kardjani als winnaar
uit de bus. Lovend wordt er over hem geschre
ven:'De door de prijswinnaar bereikte resulta
ten zijn zeer gunstig en kunnen de vergelijking
zeer goed doorstaan met hetgeen in Europa op
dergelijke wedstrijden is bereikt.'Tweede werd
mevrouw Persyn.zij won 75 gulden.
Een tevreden gevoel
De organisatie, die tevens het bestuur van
de Vereniging voor Leeraren Stenografie en
Machineschrijven vormen, kunnen met een
tevreden gevoel terugblikken op de wedstrijd.
De eindresultaten liegen er niet om. Het
onderricht in machineschrijven te Indië staat
op een hoog peil.
Zo'n tachtig jaar later kunnen we ons hier
bijna niets meer bij voorstellen. De schrijf
machine is een antiek stuk geworden datje
hooguit nog aantreft op de rommelmarkt. De
enige wedstrijd waarin ze nog een rol speelt
is het NK typemachine gooien dat april dit
jaar voor het eerst werd gehouden op de
Nationale Secretaressedag.
De computer en tekstverwerker hebben de
schrijfmachine inmiddels overbodig gemaakt.
Voor een stukje typen draaien we onze hand
niet meer om. Fouten verwijderen we a la
minute met de Backspacetoets en zelfs met
twee vingers halen we op het toetsenbord
van de computer gemakkelijk 180 aanslagen
per minuut. Maar het geluid van een plastic
toetsenbord zal nooit kunnen evenaren met
het ratelende getik van een ouderwetse
schrijfmachine.
