'In de kerk liegen mocht
beslist niet, dus... bekennen
DOOR PANEE O FOTO ARCHIEF MOESSON/MOLUKS HISTORISCH MUSEUM
liet ik haar eerst een paar maal roepen eer ik antwoord gaf. Dan kwam
ze naar buiten gerend, met de rottan in de hand. Als ze mij in de boom
zag, vroeg ze of ik doof was. Na afloop van de straf werd ik vanwege de
mierenbeten ingewreven met minjak tesala, een soort wonderolie, die
inderdaad ook goed was voor alles.
Oorbijt
Mijn eerste Kerst in de kerk was een belevenis van de eerste orde. Ik
kreeg voor het eerst een paar schoenen (zonder kousen). Dat waren
een paar'kets'-schoenen, van voor wit en van achter blauw. Wat zaten
ze fijn, mooi om er de pietaorvruchten mee te schoppen! (De pieta-
orvrucht groeit aan 'n enorme grote boom. Ze zijn rond van vorm. De
rijpe vruchten werden gebruikt als bromtol, of als voetbal.)
Maar door het lange zitten in de warme kerk begonnen mijn kaki's te
broeien. Ik trok mijn schoenen uit en legde ze onder de kerkbank. Door
de vreugde van het kerstcadeau en de emoties bij het aanschouwen
van zo'n mooie kerstboom, vergat ik na afloop van het kerstgebeuren
mijn schoenen. Nou ja, achteraf bekeken was het toch fijner op blote
voeten te lopen dan op schoenen. Ja toch?
Ook moeder merkte het niet direct. De volgende morgen toen zij mijn
nieuwe pak wilde opbergen, vroeg zij naar de sepatoes.'Adoeh, loepah
di kerk ma', zei ik met angst en beven. 'Ajo, lekas ambil', haal maar snel,
zei ma. Maar dat was gemakkelijker gezegd dan gedaan. Om in de kerk
te komen moest je eerst naar Oom koster. En die was niet gemakkelijk
voor ons kleintjes. Hij had namelijk de gewoonte om in onze oren te
bijten. En daar was ik bijzonder benauwd voor. Maar ja, van de twee
slechtsten moest ik het beste kiezen. Een pak slaag met de rottan
djawa van maatje, of een oorbijt van de koster. Vooruit dan maar, het
laatste. Dus ik naar Oom koster en het verhaal verteld. Nou, hij had
voorlopig geen tijd, dus kon ik mooi eerst zijn erf aanvegen met de
sapoe. Na afloop moest ik water putten voor zijn kamar mandi en toen
moest ik nog tabak voor hem halen bij babah tjina (de Chinees).
Uiteindelijk kreeg ik mijn schoenen. Ik als de gesmeerde bliksem naar
huis. Thuis gekomen moest ik verantwoording afleggen waarom ik zo
laat was. Het huis van Oom koster was toch niet zover.Toe maar, wij
woonden nota bene helemaal aan het eind van het eiland! Maar goed,
moeder geloofde mij en dit avontuur liep met een sisser af.
Op de achtergrond van de kerk zien we het silhouet van de Goenoeng
Api. Wat de Westertoren is voor Mokum, was en is de Goenoeng Api
voor Banda-Neira. Hij zag ons ter wereld komen, opgroeien en dood
gaan. Hij zag ons spelen en ravotten of naar school gaan. Hij zag ons
als wij in zee zwommen of als wij in een koleh-koleh of timbangan
voeren. Hij zag ons altijd en overal.Trots en ongenaakbaar staat hij
daar en kijkt neer op zijn kinderen, waar ze ook zijn op het eiland.
december 2006
31
