nei^n
I
Van de lezer q brieven
EERSTE TYPEWEDSTRIJD
Heel leuk, het artikel in het oktobernummer
van Moesson over de eerste typewedstrijd in
september 1930 in Soerabaja, de stad waar ik
na de Japanse bezetting de lagere school heb
doorlopen. Het artikel en ook de foto spraken
mij speciaal aan, omdat mijn vader (Leo de
Paauw) in de jaren dertig onder meer voorzit
ter is geweest van de examencommissie van
de Vereniging van Leeraren Stenografie en
Machineschrijven op Java. Hieronder twee
foto's. De grote foto toont de deelnemers aan
een type-examen dat in Malang werd afge
nomen op 15 juli 1933. Mijn vader staat op de
achtergrond, temidden van enkele dames van
de examencommissie, met links mijn moeder,
Miline de Pauw.[...]De andere foto laat het
bestuur van de vereniging zien met daarop
(zoals mij destijds door mijn moeder verteld
werd) rechts zittend mevrouw van der Haar.
Naast haar, met bloemetjesjurk, mevrouw
Steinmetz, mijn vader geheel links in stereo
type houding: hand in de zij. Mevrouw Vanger
moet er ook op staan. De overige personen
zijn mij onbekend, misschien dat Moesson-
lezers nog personen herkennen. Mijn vader
werd helaas slachtoffer bij de ondergang van
de Junyo Maru in september 1944. Mijn moe
der overleed in Nederland in 1990 op bijna
90-jarige leeftijd. Het lezen van het artikel
heeft de verhalen van mijn moeder weer even
levendig in de herinnering gebracht.
Leoline de Pauw, Ede
KERKJE IN BANDA
Tijdens een reis die mijn vrouw en ik maakten
door de Molukken, waren wij begin november
enkele dagen op Banda-Neira. Daar hebben
we ook het kerkje gezien, of liever gezegd:
wat er van over is. Het kerkje uit het verhaal
'Kerst in Banda', uit Moesson van december,
bleek helaas tijdens de laatste onlusten in
brand gestoken. Het hele houten interieur,
inclusief preekstoel en orgel, is weg! Het dak
is er niet meer. Alleen de vier kolossale pilaren
en de muren resteren nog. In de consistorie
kamer aan de achterkant bleken de bouwvak
kers te huizen, die met de restauratie bezig
zijn. De klok hangt overigens nog wel in het
kleine torentje aan de voorkant. De klok wijst
half zes aan. In de twee ruitvormige stenen
aan weerszijden van de ingang was nog
een gedeelte van de Nederlandse tekst te
lezen.[...j De Nederlandse teksten op de graf
stenen binnen in de kerk zijn nog wel goed
leesbaar. Eeuwig zonde om zo'n mooi, oud ge
bouw moedwillig te vernielen. Hopelijk wordt
het kerkje weer in oude luister hersteld.
T. van Buul, Doetinchem
SCHOOLFOTO
Naar aanleiding van een oude schoolfoto in
Moesson van december, wilde ik graag iets
rechtzetten. Bij de schoolfoto staat vermeld,
dat het waarschijnlijk de eerste klas van de
hbs, schooljaar 1951-1952 te Hollandia, Nieuw-
Guinea, betreft. Deze foto moet van een ander
jaar zijn. Ik weet dit heel zeker, omdat ik zelf
in de eerste klas zat in 1951-1952 in Hollandia.
Wij zeiden overigens Hollandia-stad, het oude
Kota Baroe. Ik ken ook niemand op de foto.
Toen ik in 1951 op die bewuste hbs kwam, was
de school nog in oprichting. Hij bestond uit
een voorbereidend jaar, een eerste en een
tweede klas. Later zouden de hogere klassen
erbij komen. Bij de school hoorde ook een
jongensinternaat onder leiding van de bruine
paters, van wie er verschillende les gaven op
de hbs, zoals
de rector, pater
Bruinsma en pater
Van de Berg (Ge
schiedenis).Verder
herinner ik me
nog heel goed dr.
Heil (Plantkunde),
de heer Lucas (Wiskunde en Aardrijkskunde),
mevrouw Bartelds (Frans), mevrouw De Jong
(Engels), mevrouw Wehlburg (Tekenen) en de
heer V.d. Meer (Gymnastiek). Omdat ik in die
tijd een dagboek bijhield, waarin voornamelijk
verhalen over school, weet ik nog veel namen
van klasgenoten onder andere Frans Baume,
Albert Gerrits, Ronald Pallencoe, Monongko,
Zapletal, Fried Hooydonk, Anneke Wehlburg,
Juul Trauerbach, Rudy van Zanten, Louis
Mensingh, Eddie Blaauw, Henny Peters, Dries
Klencke, Nieuwenboom, Rob Vermeulen, Ruby
Monteiroen Benny Janssen.
Adrie van Langen-Michielsen, Herman de
Manlaan 75,5242 CW Rosmalen
HET INDISCH HUIS
Wederom is aan de orde dat gemeenschaps
geld (van u en van mij) in de vorm van
subsidie terecht komt in de zakken van een
stelletje bangsats. Geen enkele adequate con
trole wordt van overheidszijde uitgeoefend
op de juiste besteding van deze gelden. Geen
argwaan, wanneer in nog geen vier jaartijd
drie directeuren de revue passeren (uiteraard
met een dijk van een salaris en onkostenver
goedingen). Hopende dat de (Indische) pers
ze op de hielen zit en ons op de hoogte blijft
houden. Aan de schandpaal met deze lieden!
Ing. R.L. Mertens, Amstelveen
INDO NEDERLANDER
Als reactie op de brief van Ronald Schuma
cher het volgende: Bijna iedere dag ga ik met
een goede vriend bij McDonald's ngobrollen
en spreken we graag petjoh met elkaar en
ook Javaans, dat wij beiden hebben geleerd
van onze Javaanse moeders. Dat ik abonnee
ben van Moesson zegt eigenlijk ook al genoeg
wat betreft mijn Indisch gevoel. Wat ik niet
juist vind, is het Indisch in Indische Neder
lander. Het is een koloniaal-maatschappelijk
begrip dat aan ons is blijven kleven. Waarom
niet Indo Nederlander? [,..]Als Indo van bouw
jaar 1928 heb ik gewoon een nuchtere kijk op
de realiteit dat Nederlands-lndië de republiek
Indonesië is geworden. Van schuldgevoel of
spijtbetuiging, zoals de briefschrijver sug
gereert, is geen sprake.
Harold Charles, Maastricht
januari 2007
