Javaanse contractarbeiders
komen aan in Suriname
het boek. Het schrijven was soms moeilijk.
Ik heb veel gehuild. Ik schreef namelijk ook
over mijn moeder. Wat ze wel en niet goed
heeft gedaan.'
Hoe reageerde je moeder op het boek? 'Aan
vankelijk huiverig. Het gaat toch over familie.
Nu is ze hartstikke trots en betrokken. Ze is
bij elke lezing aanwezig. Het praten over de
familie en het verleden, dat voelde voor haar,
maar ook voor haar jongere broertje, als een
opluchting. Ze konden het eindelijk vertellen,
want in de Surinaamse en Javaanse cultuur
wordt nergens over gepraat. Dingen zijn
gewoon zo en daar wordt niet over gesproken.
Als m'n moeder het niet oké had gevonden,
was ik niet met het boek begonnen. In onze
gemeenschap is familie heel belangrijk.'
Voor jou dus ook. 'Ontzettend. Ik besefte dat
toen ik tiener was. Op de middelbare school
merkte ik dat mijn vriendinnen heel wankel
in het leven stonden, terwijl ze lang niet
zoveel hadden meegemaakt als ik. Ik besefte
dat ik zo stevig uit de strijd was gekomen,
niet omdat ik zoveel had meegemaakt, maar
doordat de familieband zo sterk is. Voor mijn
moeder was niemand zo belangrijk als haar
kinderen. Ze liet nooit iemand tussen ons in
komen. Iets wat de vrouwen op onze galerij
in de flat wel deden. Vriendjes gingen voor
de kinderen. Bij mijn moeder niet.'
Wanneer wij samen zijn vertelt het verhaal
van de Javaanse muzikant Wagiman en de
jonge vrouw Soemi in Suriname. Hij wil haar
graag als zijn vrouw, maar zij staat op het
punt om met een oudere man te trouwen.
Ze vluchten samen en beginnen aan het
avontuur van hun leven. Het boek volgt de
familie door Suriname en eindigt uiteinde
lijk in IJmuiden. Moesson ontmoet Karin
Amatmoekrim in een rustige brasserie in
Amsterdam.
Dus nooit schrijver willen worden? 'Ik had er
nooit aan gedacht. Van mijn studie - moder
ne letterkunde - komen wel veel schrijvers,
maar ik ben die studie niet gaan volgen met
het doel om schrijver te worden. Dat leer je
daar niet. Natuurlijk ligt je interesse wel bij
boeken.'
Hoe is het dan gegaan?'lk heb altijd heel veel
gedachtes. Bijna op het manische af soms.
Op een gegeven moment ging ik met de trein
naar Zuid-Frankrijk om mijn vriendje op te
zoeken. In die stilte kwamen die gedachten
eruit en werd het een verhaal. Dat was mijn
eerste boek.'
In hoeverre vertelt
dit boek jouw familie-
geschiedenis?'De feitelijke din
gen in het boek kloppen. Dat mijn opa
en oma samen vluchtten en veel kinderen
kregen, daarin volg ik de familiegeschiede
nis. Maar ik wist natuurlijk niet hoe zij zich
voelden. Dat stuk is fictie. Ik had op deze ma
nier een kader waarin ik kon fantaseren. De
prachtige, mysterieuze verhalen die ik in mijn
jeugd hoorde zijn een inspiratie geweest.'
Waarom wilde je dit boek schrijven?'Ik
wilde de verhalen vertellen en ze tegelijk zelf
ook beter begrijpen. Schrijven helpt mij om
bewuster te worden. Ik wilde het ook schrij
ven, omdat mijn vorige boek heel abstract en
beschouwend was. Ik was benieuwd of ik ook
een verhalenbundel kon schrijven.'
Is dat gelukt?'Ik ben daar meer in geslaagd
dan ik van te voren had gedacht. Ik was vooral
bang dat ik van oudere Surinamers te horen
zou krijgen dat er niks van klopte, maar ze
zeiden juist: 'het leven daar was écht zoals in
jouw boek. Ze zijn dus tevreden1.'
Hoe heb je het aangepakt?'lk heb een jaar
vrijgenomen om dit boek te schrijven. Ik heb
veel met mijn moeder gepraat en met oude
ooms en tantes in Suriname. Daar heb ik
ook het gevoel en de sfeer opgenomen voor
14
moesson
