/'t M ;"r*
b&L.&W*
Y f llT' - V -
<T-M'ihurtb»pXl
\hu
informatie die voor de tweede- en derde
generatie essentieel kan zijn. Soms ervaren
deze generaties, even, een niet te definiëren
siddering in hun dagelijkse voelen, denken
en handelen, want ook zij dragen splinters
oorlog met zich mee.
De kracht van voorwerpen
Voorwerpen uit de oorlogsperiode zijn stille
getuigen uit die tijd en zijn op zichzelf al
een verhaal of ze kunnen de zeggingskracht
van een verhaal versterken. Ook binnen de
Indische gemeenschap worden ze door de
eigenaren of nabestaanden gekoesterd. Het
gaat dan om brieven, dagboeken, foto's, kle
dingsstukken, gebruiksartikelen, speelgoed,
allerlei soorten drukwerk... We kunnen het zo
gek niet bedenken.
Allerhande voorwerpen kregen gedurende
de oorlogsjaren voor de bezitter een speciale
emotionele betekenis. Ze stonden symbool
voor hoop, lotsverbondenheid, verlangen,
ondersteuning. In deze oproep zijn een drietal
voorbeelden opgenomen.
Het is van belang om al die objecten te
betrekken in het proces van 'de scherven een
plek geven'. Ze zeggen iets over de Indische
mens in roerige tijden. Die Indische mens
was sterk.
Vastleggen en teruggeven
In wezen heeft de Indische gemeenschap
een achterstand in het vertellen van de ei
gen (oorlog)geschiedenis. Er is veel over ons
gezegd en geschreven en er is veel weten
schap op ons losgelaten. Maar wat heeft het
ons gebracht? Dus laten we vooral aandeel
houders zijn van ons eigen verleden.
Moesson en Katanja... willen met het project
Ingat in de komende tijd (u kunt het zien
als een inhaalmanoeuvre) zoveel moge
lijk persoonlijke verhalen vastleggen en
voorwerpen van een context voorzien. En
al dat materiaal zo snel als mogelijk weer
teruggeven: via Moesson, internet, publica
ties en bijeenkomsten. Binnen de Indische
gemeenschap en daarbuiten. Gericht op
jong en oud.
Aanmelden voor project Ingat
Moesson en Katanja... willen graag in contact
komen met vertellers (ook de in Indonesië
woonachtige, Australische en Amerikaanse)
en zij die (als nabestaanden) in het bezit zijn
van voorwerpen uit de oorlogstijd. We staan
in voor een sensitieve, integere en liefdevolle
benadering, waarbij uw grenzen de onze
zullen zijn. Begin volgend jaar maken we een
start met het vastleggen.
Contactgegevens
Moesson (t.a.v. project Ingat)
Postbus 2074
3800 CB Amersfoort
E redactie@moesson.com
T 033 - 4 611 611
...Op 25 maart 1946 om 8 uur 's avonds bracht een
Engelse jeep me terug bij mijn gezin in Batavia. Ik had
als KNIL-soldaat de afgelopen vier jaar een gedwon
gen wereldreis gemaakt.
Van Tjimahi in vrachtwagens eerst naar het 10e batal
jon in Batavia, en vervolgens naar het havencomplex
waar we opeengepakt in het ruim van de Takoema
Maru werden ingescheept. We voeren naar Singapore,
Rangoon en Moulmein, en van daaruit naar Thailand
in een goederenwagon met zinken daken en wanden,
als haringen in een ton. Ik kwam in december 1942
aan de Birma-spoorweg te werken. Het woud sloopte
ons. De malaria, dysenterie en beriberi sloopten ons.
De Japanners sloopten ons. En ik leerde er de mensen
kennen zonder het vernisje van de beschaving.
Na de Japanse capitulatie duurde het enkele maanden,
voordat we naar de bewoonde wereld werden overge
bracht. Vanuit Petchaburry en later Bangkok startte
ik een briefwisseling met mijn vrouw. In een tijd dat
ik om me heen de relaties stuk zag lopen, waren haar
liefdesbrieven een groot houvast. Langzamerhand
kreeg ik weer gevoelens en woorden terug waarvan ik
dacht dat ik ze kwijt was geraakt. Ik werd weer mens...
Jack, Batavia 1946
diVi—fm
IAjct
septembei
mm
september 2007 29
