Indonesië is het onderbewustzijn van Nederland.
Het onderbewustzijn is altijd chaotisch zoals
de droombeelden die we zelf moeten interpreteren
Gerard Mosterd en de Indonesische choreo
graaf Boi G. Sakti zijn in hun nieuwe voorstel
ling Paradise... a Woman? op zoek naar het
paradijs in de huidige samenleving.
Hij keerde naar Nederland terug om
als freelance danser en choreo
graaf te werken aan onafhanke
lijke dansproducties. Zijn wortels
in de Indische archipel vormen
daarbij zijn belangrijkste inspira
tiebron. In zijn moderne dansvoor
stellingen wil hij een dialoog tus
sen Oost en West aangaan. In 2005
werd zijn zestig minuten durende
Indonesisch/Nederlandse dansvoor
stelling Kamu/Jij enthousiast ontvangen
in zowel Nederland, Maleisië als Indonesië.
Ook voor zijn eerdere dansproducties, zoals
Luminescent twilight (2002) ontving hij
lovende kritieken, en ook zijn optredens op
de Pasar Malam Besar in Den Haag maakten
diepe indruk op het aanwezige multiculturele
publiek.
Sleutelfiguur
'De sleutelfiguur voor mijn danscarrière is
mijn in Medan geboren Indische moeder
geweest. Zij heeft, zoals zo velen van haar ge
neratie, haar artistieke talenten nooit kunnen
ontplooien door de oorlog en de armoede.
Ze kwam uit een groot katholiek gezin dat in
1950 vanuit Indonesië naar Nederland emi
greerde', vertelt Gerard, terwijl zijn dansers
zich met rek- en strekoefeningen opwarmen
voor de komende repetitie.
De bijzondere band met zijn moedervormt
de kern van Gerards samenwerking met de
Indonesische danser en choreograaf Boi G.
Sakti. Twee jaar geleden ontmoetten Gerard
en Boi elkaar, en daarmee was de basis van de
nieuwe voorstelling gelegd. Boi verwierf zich
faam in de internationale danswereld toen
hij in 1991 de Amerikaanse Bessie Award won,
een prestigieuze New Yorkse dansprijs. Dan
sen zit hem dan ook in het bloed: geboren in
Batusangkar in het hart van de Minangkabau,
leerde Boi op jonge leeftijd de lokale vorm
van pentjak silat. De afgeronde bewegingen
van de silat vormen de dansbewegingen die
nog steeds een prominente rol spelen in Boi's
choreografieën. Daarbij was Boi's moeder de
Indonesische danslegende Gusmiati Sakti, die
de culturele elite in Jakarta en de rest van In
donesië kennis liet maken met de traditionele
vormen van dans van de Minangkabau uit
West-Sumatra. De keuze voor deze dansvor
men was behalve een artistieke uitdaging,
ook een bewijs van Gusmiati's politieke
durf. Want tijdens het militaire regime van
president Soeharto werden enkel Javaanse en
Balinese danskunsten als nationale dansvorm
gepresenteerd. Dit had uiteraard ook zijn
weerslag op het Indonesische culturele leven
in Nederland: Balinese en Javaanse dansvor
men domineerden ook daar de Indonesische
podiumkunsten, de rest werd 'vergeten'.
Voor beide choreografen vormt de band met
hun moeder een centraal thema. 'De band
met onze moeders verbindt ons. We zijn
beiden oudste zonen en onze moeders komen
allebei van Noord-Sumatra,' zo verklaart
Gerard, die al snel gefascineerd raakte door
de matriarchale cultuur van de Minangka
bau. 'De Minangkabau heeft een heel sterke
invloed op het huidige Indonesië gehad.
Jonge mannen uit de Minangkabau worden,
wanneer ze een bepaalde leeftijd bereiken,
traditioneel op een soort exodus gestuurd, en
mogen pas nadat ze iets in de maatschappij
Het Indonesië van zijn moeder blijft de belang
rijkste inspiratiebron voor de dansvoorstellin
gen van Gerard Mosterd.
14
moesson
