Twee Indonesische dansers
van Gumaran Sakti oefenen
in de dansstudio van Boi G.
Sakti in Depok.
hebben bereikt, weer terugkeren naar hun
moederland. Daardoor heeft de Minangkabau
briljante handelaren, advocaten en politici
voortgebracht. Neem bijvoorbeeld Sjahrir en
Hatta, de founding fathers van de Indone
sische republiek, die samen met Soekarno
het huidige Indonesische politieke bestel
grotendeels vormgaven. De invloed van de
Minangkabau is in veel opzichten prominent
aanwezig op Java.'
Indrukwekkende dansers
Gusmiati Sakti en Boi G. Sakti zijn belangrijke
voorbeelden van getalenteerde dansers uit
de Minangkabause traditie. Maar ook de
jongste generatie dansers heeft grote indruk
gemaakt op Gerard.'ln de specifieke Minang
kabau dansstijl worden hier onwaarschijn
lijk goede prestaties geleverd. Ik heb hier
indrukwekkende dansers gezien, zoals Davit
Fitrik uit West-Sumatra. Zijn overgave en
emotionele intensiteit zijn enorm. De manier
van dansen in de Minangkabau is compleet
anders dan de Javaanse en Balinese dansen.
Het is veel gepassioneerder. De dans vormt
tevens onderdeel van de mysterieuze filosofie
van jamuan bisu oftewel 'stille toewijding'. De
dans is grotendeels geïnspireerd op de natuur
en de dood, en is onlosmakelijk verbonden
met de matriarchale cultuur van de Minang
kabau. De vraag: "waar is onze moeder?"
vormt zowel voor mij als voor Boi een belang
rijkthema in onze gezamenlijke choreogra
fie.' Ook de Sumatraanse mythe van Bundo
Kanduan, een machtige koningin en moeder
figuur, is in de voorstelling verwerkt.'In deze
mythe staat de moederfiguur centraal. De
voorstelling gaat ook in op de matriarchale
cultuur en op de rol van de vrouw vandaag
de dag. Boi is hierin pessimistischer dan ik,
maar we geven elkaar als choreografen de
ruimte voor een eigen perspectief. Het oude
paradijs van onze moeders is niet meer, maar
ik voel dat Indonesië momenteel een evolutie
doormaakt. Mede door digitale netwerken en
de voortschrijdende ontwikkeling ontstaan
op allerlei gebieden nieuwe benaderin
gen. Indonesië is zich in rap tempo aan het
ontwikkelen en is steeds beter op de hoogte
van internationale trends. Ik zie dat zich een
nieuw bewustzijn ontwikkelt. De wereld
wordt veel kleiner.'
Nederland Indonesië
Ondanks dat er door voortschrijdende
technologische ontwikkelingen steeds meer
sprake is van een mondiale global village, ziet
Gerard duidelijke verschillen tus
sen Nederland en Indonesië.
'Het grote verschil tuS'
sen arm en rijk hier
vind ik moeilijk
te accepteren.
Welke regering
staat toe dat
kinderen
op straat
moeten
bedelen om
geld? Waarom
blijven deze
kinderen thuis en
Boi G. Sakti is afkomstig uit Batusangkar in West-Sumatra waar
hij de pentjak silat van jongsaf aan leerde.
gaan ze niet naar school? Ook op cultureel
gebied is er een groot contrast tussen Ne
derland en Indonesië. Vooral qua esthetiek.
"Eigentijds" houdt hier heel iets anders in dan
in Nederland. Hier gebruikt men bijvoorbeeld
juist vaak nog traditionele objecten op het
toneel. Waarom moet je in veel Indonesische
dansen ook nu nog een masker gebruiken?
Dat is interessant - de symboliek van het
masker is immers het verbergen van de reali
teit. In de dans zijn de bewegingen hier over
het algemeen minder los dan bij ons, meer
gebonden aan conventies. De verbeelding is
hier aan de macht en dat is het Nederlandse
onderbewustzijn. Hier is Nederland alom ver
tegenwoordigd, in de taal, de gebouwen en
het alledaagse leven. Ook voel je het verdriet
van zowel de Nederlandse als de Indonesi
sche kant dat Nederland de archipel heeft
moeten loslaten. De koloniale periode is niet
louter iets negatiefs geweest. Indonesische
jongeren voelen de band met Neder
land minder, maar ze weten
wel dat hun opa's en oma's
perfect Nederlands
spraken.'
Onderbewust
dansen
Gerard oogt
tevreden over de
hevige inspan
ningen van zijn
groep jonge
dansers afkomstig
uit alle windstreken.
Op het podium ziet hij
zijn eigen Nederlands-
Indonesische achtergrond tot
oktober 2007 15
