op 2 oktober 1924 wordt Sitor Situmorang geboren in Harianboho, aan de westkant van
het Tobameer. op zesjarige leeftijd vertrekt hij naar Balige om daar onderwijs te volgen. De
lagere school maakt hij af in Sibolga om vervolgens de middelbare school te beginnen in
Taroetoeng. 'We zogen de Nederlandse educatie in ons op alsof dit vanzelfsprekend was.' De
Japanse tijd onderbreekt zijn opleiding en Sitor gaat werken bij de lokale krant. Vervolgens
schrijft hij voor dagblad Waspada in Medan, om in 1946 naar Jakarta te vertrekken. Sitor
wordt gerekend tot de zogenaamde 'Angkatan 45', oftewel de generatie van '45, doelend op
de artiesten die zich tijdens de Japanse bezetting beginnen te profileren. In de beginjaren
van de Republiek is Sitor een bekende literaire figuur die verschillende essays schrijft over
het nieuwe Indonesië en haar ontwikkeling. Na zijn verblijf begin jaren vijftig in Amsterdam
en Parijs, wordt zijn eerste dichtbundel Surat Kertas Hijau in 1953 uitgegeven. In die jaren
vijftig volgen nog enkele dichtbundels, korte verhalen en toneelstukken. Na het verschijnen
van EsaiSastra Revolusioner in 1965 wordt hij acht jaar zonder proces vastgezet door het
Soeharto-regime. Daarna verschijnen de bundels Waktu Dinding en Peta Perjalanan. Sitor is
niet alleen beïnvloed door de voorouderlijke traditie van de Batak, maar ook door moderne
Nederlandse dichters als Slauerhoff. Terugkerende thema's in Sitors werk zijn: de verganke
lijkheid van de liefde, zwerflust en de cyclische stroom van leven en dood. Van 1981 tot 1990
is hij docent aan de vakgroep Indonesisch aan de universiteit Leiden. Na zijn pensioen woont
Sitor in Pakistan, Parijs, Jakarta en tegenwoordig in Nederland. In 2006 ontvangt Sitor de
ASEAN Write Award.
Sitor Situmorang (83) is onvermoeibaar als het
gaat om de uitleg van de gebeurtenissen in
1907 vanuit het Batak-perspectief. Geduldig
blijft hij uitleggen wat er is voorgevallen in
zijn geliefde geboortestreek aan het begin van
de vorige eeuw. Het betekende een enorme
breuk in de cultuur van de Toba Batak en een
waterscheiding in haar geschiedenis. Met de
gewelddadige dood van de 12e Si Singamanga-
radja in 1907 kwam het gebied namelijk onder
koloniaal bestuur van Nederlands-Indië.
Afgelopen zomer was de in Nederland
woonachtige Sitor één van de eregasten bij
de diverse herdenkingen van de honderdste
sterfdag van de 12e Si Singamangaradja in de
42 moesson
Moesson #08 januari(2).indd 42
19-12-2007 12:46:38
