mm i
m
■f* S
'1
Indonesiërs over Soeharto
-
De meningen zijn verdeeld over de Grote Generaal.
Vroeger was het beter: rust, orde en geld voor ieder
een, zeggen zijn aanhangers. Maar ook mensen die
verdwenen, vermoord werden en slapeloze nachten,
zo menen slachtoffers van zijn Nieuwe Orde.
il
TEKST EN BEELD JAN LEPELTAK
Tutut vraagt vergiffenis
voor Vader Soeharto
kort na zijn overlijden.
Angst en -
respect voor
de Javaanse
boerenjongen
4Ê 0
m. -
V -j
Ui tK
Met groot militair eerbetoon wordt vijfsterren-generaal en tweede
president van de republiek Indonesië Soeharto begraven.
Solo, Midden-Java - Op een dag werd Peye van de straat geplukt. Hij
werkte als becakrijder in een straat waar veel Soekarno-aanhangers
kwamen. 'Ik was geen PKI-communist maar als becakrijder zag ik veel
gebeuren', zucht de tachtigjarige Javaan. Trillend staat hij voor het open
baar ministerie in Solo met een kartonnen protestbord. Het is midden ja
nuari. Een sfeer van spanning en achterdocht heerst op de anti-Soeharto
protestbijeenkomt in Solo. Loeiende sirenes klinken. Kortgeknipte man
nen in batikshirts noteren stiekem de namen van aanwezige demon
stranten en journalisten. Maar Peye voelt veertig jaar na zijn arrestatie
geen angst meer. Hij begint gevoelloos over de martelingen te vertellen.
'Speciale elitetroepen arresteerden en blinddoekten me. Ze brachten me
naar verschillende gebouwen. Ik wist niet waar ik was. Ergens op Java,
dacht ik. Daarna sloegen ze met stokken op al mijn lichaamsdelen. Ook
stopten ze vishaakjes in mijn bord met rijst.'
Wayimin uit Mojosongo in Solo was 25 jaar toen hij doceerde op een
basisschool in Solo. Op een ochtend in 1966 bracht een groep jongeren
hem hardhandig naar het politiekantoor in de buurt Jebres. 'Ik moest
een lijst met namen maken. Ze vertelden niet waarvoor. Ik zat enkele
dagen vast en toen zetten ze me gevangen in het oude stadhuis van
Solo dat ze als gevangenis gebruikten. Ik deed vijf jaar dwangarbeid
rond Solo en ben toen naar Nusakambangan gebracht. Drie maanden
later zat ik op het eiland Buru bij Ambon waar ik nog eens tien jaar
leefde. Een keer sloegen militairen me totaal kapot. Ik had rijst gesto
len om een nieuwe onderbroek te kopen. Ik was halfdood na het slaan.'
Vader Harto
Slachtoffers of sympathisanten, de schok is nog steeds groot in Indone
sië. Op zaterdagnacht 26 januari leek de medische verslechtering van
maart 2008 2
26-02-2008 16:34:40
