Veel van zijn Hollandse collega-schrijvers vonden hem een vreemde
heer. Du Perron hield bijvoorbeeld van Franse ridderromans vol
duellerende hoofdpersonen. Hij was gek met de drie musketiers. Hij
had ook grote belangstelling voor vechtsporten. Sterker nog, hij had
in zijn jeugd fanatiek gebokst. En boksen was toch eigenlijk een wat
ordinaire sport. Zeker voor een high-brow schrijver, die hij toch ook
was.
Zelfs zijn literaire kritiek op het werk van andere schrijvers had vaak
het karakter van een vechtsport, met de nadruk op het woord sport.
Een soort Pencak silat, vlug, sierlijk en trefzeker bij de afmaker.
Meester Cornelis
Inderdaad, every inch een Indischman, alleen was dat niet zo maar bij
de eerste ontmoeting vast te stellen, want hij afficheerde zich toch
ook vaak als Europees intellectueel.
Het is duidelijk dat de schrijver tijdens zijn tweede verblijf in Indië
(1936-1939) moeiteloos de weg terug vond naar zijn schoolvrienden
van vroeger, en dan vooral de djago's onder hen. Du Perron schreef
zelf over zijn roots:
In ieder geval is het waar dat ik in Holland altijd zo'n beetje
de 'lastige vreemdeling' bleef. Dat is eigenlik ook wel logies:
mijn ouders waren bijna volbloed Fransen en verder 'koloniaal
patriciaat', wat weer iets anders is dan hollandse bourgeoisie.
Ik ben atavisties Fransman, qua opvoeding indiese jongen, door
taal en sommige gewoonten Hollander. Op het ogenblik weer
zo vereuropeest, dat er van de indiese jongen niet veel over is,
zeggen sommigen - met wie ik het niet eens ben. Zet mij in een
gezelschap echte indiese jongens en na tien minuten hebben
ze mij als een der hunnen erkend. Waar voel ik mij thuis, met
dat redeloze gevoel van 'dit is mijn omgeving'? Ik weet het nu
precies, nu ik, na vijftien jaar rondtrekken in Europa, weer in dit
land terug kwam: in de omstreken van Mr Cornelis.
'Een der hunnen'; maar Du Perron deed daar nooit bijzonder over.
Het paste gewoon in het patroon van het volledige menszijn. Het
had geen kreten nodig zoals brani en brandal-syndroom, dat eens ge
bruikt werd om zijn Indischheid aan te tonen. Het is helemaal niet zo
vreemd dat W.F. Hermans Du Perron als een rare ziet. Weliswaar een
beetje raar, maar ik denk, vooral Indisch, in de uitputtende betekenis
van het woord, en daarom zo uniek.
januari 2008 29
Moesson #10 apr(1).indd 29 25-03-2008 16:46:17