De Indonesische muziekband Krontjong Toegoe
zal het oude Batavia weer laten herleven tijdens
de Pasar Malam Besar in Den Haag. Maar ook in
Jakarta keren alle mensen terug naar vroegere
tijden als de melodie van Oud Batavia klinkt.
TEKST EN FOTOGRAFIE JAN LEPELTAK
In het stoffige havengebied van Tanjung Priok staan honderden trucks
te wachten. Chauffeurs hangen uit de wagen en kopen sigaretten
van de bruinverbrande straatverkopers. De tijd lijkt stil te staan in het
normaal zo opgefokte Jakarta. Het is nog een half uur rijden vanaf de
kille, betonnen tolweg naar de buurt Semper, waar mannen op kleine
krukjes met auto-onderdelen bezig zijn. 'Krontjong Toegoe?', lachen ze.
'Tuurlijk weten we dat. Die wonen daar.'
De familie Michels woont in een ouderwets huis, vol met groene
planten. De planten zijn een welkome afwisseling van de grote lap
pen parkeerterrein waar de truckers hun laadwagens neerzetten. Het
gehele gebied ademt de blues, zoals de modderige industrieterreinen
van New Orleans.
Zwierige vioolmuziek
'Kom naar mijn kantoor', zegt Andre Michels. Hij is de op éen na oudste
zoon van de beroemde familie Michels uit de Toegoebuurt. We lopen
een klein kantoortje binnen op de tweede verdieping. Dan zet Andre
een cd op en wordt het muisstil. 'Dit is Oud Batavia Kerinduan, het
nieuwe album dat we gemaakt hebben', vertelt hij.
Na hun succesvolle optreden in Nederland in 2006, overtuigde muziek
liefhebber Walter de Kok de groep om een cd uit te brengen. Zwierige
vioolmuziek klinkt in het nummer 'Oud Batavia'. 'Oud Batavia, ik zal jou
nooit vergeten. Sampai aku mati', zingt Andre Michels met melancho
lische stem. In het kleine kantoortje wanen we ons even in het Batavia
van 1900. De sfeer is ontspannen, maar Andre kan toch niet stilzitten.
Hij is de leider van de Krontjong Toegoe muziekgroep, die vanavond
geboekt staat voor een optreden bij de megapopulaire talkshow Kick
Andy Show. Elke donderdag trekt de talkshow tientallen miljoenen In
donesische kijkers. Deze volgen de geslepen talkshowhost Andy Noya,
die gevoelige onderwerpen niet schuwt. Maar het is niet het enige tv-
optreden voor Krontjong Toegoe. Met muziekvoorstellingen op onder
meer TVRI, RCTI, Trans TV en ANTV is Krontjong Toegoe hét gezicht van
de krontjongmuziek in Indonesië.
Vandaag moet Andre allereerst zorgen dat zijn gehele band er netjes
in Toegoeklederdracht staat. En dat betekent met zijn mobieltje bellen,
bellen en nog eens bellen. 'Ga maar met mijn broertje praten. Die weet
Andre Michiels leerde op jonge leeftijd de krontjongmuziek van zijn
vader, die de toenmalige Krontjong Toegoe leidde. Nu wil hij met zijn
huidige band de muziek en cultuur van Toegoe veilig stellen voor een
nieuwe generatie.
meer over de geschiedenis dan ik', zegt Andre, terwijl hij de geografi
sche positie van een bandlid vraagt.
Beschaafd
Zijn "broertje" is de reusachtige vrijetijdsbodybuilder en contrabas
speler Arthur. Het is de vierde keer dat Krontjong Toegoe in Nederland
gaat optreden. 'Nu alleen twaalf dagen langer en twee keer per dag',
lacht de breedgeschouderde Arthur. Hij is de eerste contrabasspeler
in de Toegoemuziek, want voorheen speelde men altijd de kleine
cello. 'Alleen in de Indonesische krontjongmuziek gebruikt men de
cello pizzicato als een contrabas', zo vertelt Arthur. 'Ik speel sinds mijn
achttiende. Ik begon bas te spelen en leerde maar door. Ik hou van
krontjong. Je kunt het spelen als je verdrietig, romantisch of blij bent.
Krontjong is beschaafd maar je kunt nog steeds je gevoelens uiten. Wij
zijn helemaal vrij om ons te geven tijdens een optreden.' Tijdens de
komende Pasar Malam Besar speelt Krontjong Toegoe alle klassiekers
zoals 'Djali-djali', 'Surilang' en 'Moresco'. Maar ze spelen ook populaire
hits, zoals 'Volare' en 'Hotel California'. 'Dat is om de jongeren te lokken,
voor regeneratie van de krontjongmuziek', lacht Arthur. 'En we hebben
ook eigen muziek. Ik schrijf één keer per jaar een liedje. Je moet niet
teveel liedjes schrijven, anders zijn de mensen ze zó weer vergeten',
vertelt hij opgewekt. Grote broer Andre zucht, want de band is nog niet
compleet. Het optreden voor het televisieprogramma Kick Andy Show
moet top zijn. 'Oke, we gaan!', roept hij, terwijl zijn broers in hun blote
bast rustig koffie drinken. Tien minuten later scheuren twee auto's
door Toegoe om de files van het spitsuur te trotseren. Het Jakartaanse
havengebied is berucht om zijn urenlange verkeersopstoppingen.
Orang Toegoe
Kampung Toegoe ligt vier kilometer ten westen van de Tanjung Priok-
haven, in het district Cilincing, gelegen in West-Semper. Hier kwamen
mei 2008 19
Moesson #11 mei(1).indd 19 22-04-2008 10:24:58
