Ondanks het verschil in
werken beschouwde Kho
zichzelf als interieur- en
meubelontwerper toch
als een exponent van de
Hollandse traditie.
Familie Kho in Magelang, 1935.
Rechts de 8-jarige Kho Liang Ie
Foto: privé-archief familie Kho
S
I
en Geoffrey Harcourt naar Artifort. Met de
directeur van het bedrijf introduceerde Kho
in Nederland een nieuw designbeleid. Door
zijn toedoen woei er een internationale wind
door de Nederlandse designwereld.
Die kosmopolitische instelling van Kho is zeer
waarschijnlijk te verklaren door zijn komst
als Indo-Chinese migrant vanuit Java naar
Nederland. In de Nederlandse kunstgeschie
denis is dat al eerder voorgekomen, toen de
Indische Jan Toorop aan het eind van de 19e
eeuw naar Nederland kwam en door zijn kos
mopolitische instelling als eerste Nederland
se kunstenaar in het fin de siècle belangrijke
kunststromingen als het impressionisme, het
symbolisme en het pointillisme in Nederland
introduceerde en intensieve contacten onder
hield met buitenlandse collega's.
Kho benaderde de ruimte vanuit zijn Aziati
sche achtergrond; met lege ruimtes, een open
en doorzichtig geheel en het gebruik van veel
transparante scheidingswanden, vooral in
de vernieuwende tentoonstellingsstands die
hij ontwierp. Collega-ontwerpers zagen zijn
oosterse invloed vooral in zijn gevoel voor
materiaal en zijn gave om betekenis en zacht-
heid mee te geven aan voorwerpen. Hij kreeg
nationale en internationale erkenning. Maar
ondanks het verschil in werken met zijn Ne
derlandse collega's beschouwde Kho zichzelf
als interieur- en meubelontwerper toch als
een exponent van de Hollandse traditie.
In 1957 werkte Kho samen met Wim Crou-
wel voor de nieuwe interieurafdeling van
de Bijenkorf in Rotterdam. Crouwel werkte
principieel rationalistisch en Kho was zijn
perfecte tegenpool die meer volgens zijn
intuïtie en emotie werkte. Kho ontwierp er
zijn onbetwiste topstuk, de schitterende lamp
K46. Het is een vloerlamp bestaande uit een
zwart metalen houder waarin een vlies
dunne, transparante koker van het materiaal
arane hangt. De vormgeving verwijst naar de
door Kho bewonderde Amerikaans-Japanse
ontwerper en beeldhouwer Isamu Nogushi.
Zijn grootste en meest prestigieuze opdracht
is de inrichting van Schiphol in de jaren
1962-67. Het interieur - vindt Kho - moet als
een kunstwerk worden opgevat. Omdat men
sen die op reis gaan vaak nerveus zijn moet
het een rustgevende ruimte worden waar
typische kenmerken van de Nederlandse aard,
zoals eenvoud, nuchterheid en gastvrijheid,
zichtbaar zijn. De ruimte zelf moet weinig
kleur hebben, want de mensen moeten er
kleur aangeven. Ook een belangrijk aspect
is dat de wachtruimte, omdat Schiphol ook
een overstapstation is, comfortabel moet
zijn. Heel veel Nederlandse bedrijven wer
den ingeschakeld bij de realisering van de
wachtruimte. Koninklijke Mosa bv leverde de
tegel met geometrische decoratie naar een
ontwerp van Kho zelf. Er werd wit laminaat
gebruikt en in plaats van exotisch hout werd
er voor eikenhout gekozen. Artifort leverde
het zitmeubilair.
De reacties op het Schiphol-interieur zijn ge
mengd. In Nederland moesten veel mensen
36
Moesson #1 juli(1).indd 36
