King KongMiss
Riboet en Katja
O)
N
c
O poirrié's perikelen
I
rt
+j
Ruim 3000 Indische boeken uit
voorraad leverbaar.Vraag gratis
catalogus aan. Geef ons uw zoek
lijst in behandeling. Ook boeken
te koop gevraagd.
Postbus 1090, 3840 BB Harderwijk
tel./fax: 0341 - 55 07 07
b.g.g.56.19 91
e-mail: timrom@hetnet.nl
Bezoek op afspraak mogelijk.
hetzelfde gold voor de muren onder de
afwateringsgoot. Een legertje termieten
leek aan de zware buitendeur begonnen
te zijn. Hoog in de tjempaka zag ik hoe de
tekoekoers een eenvoudig nest bouwden.
Ik besloot om regelmatig een kijkje te
nemen. Na een week bevonden zich twee
eieren in de broedplaats en na drie weken
lagen de eierschalen in het gras.
Ik moest nog minstens een halve
maand wachten om een jonkie
te bemachtigen. Degene die zich
oprichtte, pikbewegingen maak
te en het meest tegenstribbelde
was een mannetje. Deze bezaten
ongekende zangtalenten en
waren dan ook zeer geliefd. Om
niet ontdekt te worden ging
ik bij mijn bezoekjes omzich
tig te werk. Alleen de toekang
ramboet kende mijn geheim. Op
een middag hoorde ik geroeze
moes in de villa. Met bonzend hart begaf
ik mij naar de achterzijde. Daar bleek de
toegangsdeur geforceerd en toen ik naar
binnen gluurde keek ik in de verschrikte
gezichten van een Indonesische familie.
Het achtererf grensde aan een stadskam-
pong en de woningnood had hen doen
besluiten om het spookhuis heimelijk te
betrekken. Ik stelde ze gerust door eerlijk
te vertellen waarvoor ik kwam en keerde
mij om. Een paar dagen later liep ik met
een plank onder mijn arm de tuin in om
deze schuin tegen de stam plaatsen. Zo
kon ik naar de laaghangende takken klim
men. Het hoefde niet meer. Een zoon van
het gezin kwam op me toegelopen terwijl
hij zich de fijngekauwde rijst door de
tekoekoer uit zijn mond liet pikken.
Frankie, Makassar 1939
Hadden ze het op tv voor de honderddui
zendste keer over discriminatie en was er
een donkere jongen aan het woord. Wat
hij vertelde was ouwe koek. Maar wel van
het soort dat overal verkrijgbaar is en nooit
opraakt.
Het was niet alleen zijn huidskleur, waarmee
die jongen zich van de andere, in het net
gestoken sprekers onderscheidde. Hij had
een petje op en droeg een T-shirt en een
windjack boven een spijkerbroek. Verder was
hij zó ontspannen dat het leek of hij met zijn
soulmates op een muurtje zat te kletsen. Dat
hij desondanks zijn gehoor wist te boeien,
kwam vast en zeker doordat hij van zijn
verhaaltje geen klaagzang of scheldpartij
maakte. Al kon hij zijn wrevel over de onuit
roeibaarheid van het discriminatie-onkruid
soms maar moeilijk onderdrukken. En raakte
hij bijna uit de plooi toen één van de anderen
vond dat hij alles maar lang zich heen moest
laten gaan. En zich vooral niet uit de tent
moest laten lokken, want dat was vaak de
bedoeling. Kon je hem bijna hóren denken:
'Hou toch op, man.'
Jaren geleden vierden we de verjaardag van
een kaartvriendin van Nel in een Apeldoorns
café. Zeven totoks en één Indo op een rijtje
aan de bar, oergezellig, geen muziek, geen
gelal, gewoon lekker met elkaar praten en
lachen. Op de achtergrond klonk alleen
het getik van biljartballen en af en toe een
opmerking als: 'Mooie bal, Joop!', of een vra
gend: 'Ben ik?' Dat kon ik goed horen, want
ik zat op de hoek en het biljard stond maar
een paar meter van mij vandaan. De twee
biljarters gingen helemaal in hun spel op. Zij
het dat Joop zo nu en dan de pias uithing en
meende mij te moeten nadoen, zacht mom
pelend, maar toch goed verstaanbaar en in
slecht nagebootst 'petjoh'. Hij kon er echt
niets van. Het klonk alleen maar dom. Net zo
dom als de oerwoudgeluiden die soms over
voetbalvelden galmen.
Is eigenlijk ook ouwe koek, maar omdat hij
nooit last had van dit soort misselijke ongein
en hij mijn idool was, wil ik de spandrie/kee-
per van het garnizoenselftal van Kotaradja
in 1937 toch nog een keer laten aantreden.
Die kerel was pikzwart, meer dan twee meter
groot en zo fors als een gorilla. Daarom
noemde men hem King Kong, uit (heilig)
respect. Als die geweldenaar zich groot
maakte en een vuist omhoog stak, kwam
die bijna een meter boven de lat uit. En als
hij zijn armen spreidde kon hij beide palen
bijna aanraken. King Kong had ook maar
één zwakke plek: hij was allergisch voor lage
schoten, vooral schuivers, daar hield hij er
geen een van. Dat kwam door zijn lengte,
het duurde veel te lang eer hij beneden was.
Dat wist iedereen en daar durfde niemand
hem om uit te jouwen. En om zijn kleur al
helemaal niet. Bovendien kon je oerwoudge
luiden vroeger alleen in het oerwoud horen.
Of anders hooguit in de bioscoop, als er een
film over Tarzan of Rimboe Jim draaide.
Last but not least: wie zich wat discriminatie
betreft van oudsher in een benijdenswaar
dige uitzonderingspositie bevinden, zijn
onze vrouwen. Als Miss Riboet destijds in de
betjak voorbij kwam, raakten de hardnek
kigste racisten aan het likkebaarden. En als
nu Katja Schuurman langs komt deinen nog
erger, vallen ze van emotie in onmacht. Als
je dat als gekleurde man wilt bereiken moet
je minstens generaal of wereldkampioen
kooivechten zijn. Is niet eerlijk, vind ik.
Jack Poirrié groeide op in Batoeradja en woont
sinds 1951 in Nederland. Elke maand schrijft
Jack Poirrié in Moesson over zijn perikelen.
augustus 2008 31
Moesson #3 September.indd 31
