ook de donkerste
leren koken, iets wat
haar blonde zusjes
niet hoefden.'
'Mijn moeder was
uit het gezin, die moest
Ver van familie is te zien in de volgende bioscopen: Amsterdam
(Ketelhuis), Den Haag (Filmhuis), Breda (Chassé), Eindhoven
(Plaza Futura), Rotterdam (Lantaren/Venster tbc), Utrecht (Louis
Hartlooper Complex) en Nijmegen (Lux). Kijk voor de exacte data
op www.ijswater-rocketta.nl of bel Waterfront Film Distribution
020 - 489 777 33.
boven je stond te vriend houden. Dus hard werken, ijverig zijn, opkijken
naar boven. En hoe verder je van de kampong woonde hoe beter, want
dan stond je ook verder van de inlander. Mijn generatie is opgegroeid
met verschijnselen die je als kind niet snapt. Ik mocht niet op slippers
lopen, omdat je dan net een kind van de kampong was. Maar in Neder
land liep iedereen op slippers, want dat was mode.'
november 2008 15
baar. Dat is misschien niet leuk, maar tegelijk ontroert me dat. Eigenlijk
doe ik niets anders dan wat andere schrijvers ook doen. Die houden
zich bezig met de vergankelijkheid. Dat Indische is voor mij een stukje
schoonheid. En ik vind het nog mooier worden als er een tekortkoming
in zit. Hoe Indischen proberen vast te houden aan het verleden, aan
elkaar, door het houden van reünies en koempoelans.'
En dat wil jij met deze film vastleggen?
'Iets ervan, ook omdat de nieuwe generaties weinig weten. Bij de
derde generatie zie je wel kinderen die hard op zoek zijn, maar die
raken op een bepaalde leeftijd in paniek. Nu hun oma's zijn weggeval
len, kunnen ze daar niet meer terecht. Ineens moeten ze dat Indische
zelf doorgeven. Maar wat geef je door?'
Vind je dat belangrijk? Dat de derde generatie de geschiedenis
doorgeeft?
'Ik vind het belangrijk dat je je eigen geschiedenis kent, omdat je dan
weet hoe je in elkaar zit. Dan heb je veel meer controle over eigen
schappen waarvan je anders misschien slachtoffer zou zijn. Indischen
komen uit een cultuur van standenverschillen die heeft geleid tot veel
frustraties. Als je weet waar die frustraties vandaan komen kun je ook
beter proberen daar mee om te gaan. Ik vind het zorgwekkend als ik
hoor hoe Indische mensen zich negatief uitlaten over nieuwe migran-
tengroepen, omdat ze die als bedreiging zien. Dat ze jaloers zijn op de
aandacht die andere groepen wel krijgen. Dat heeft te maken met die
standenmaatschappij van Nederlands-Indië waarin onze voorouders
leefden. Indo's waren ambtenaren of zaten in het leger. En wilde je
een goede positie krijgen of hogerop komen dan moest je degene die
Een van de tantes in de film zegt dat zij altijd het meeste pak slaag
kreeg, omdat zij de donkerste was.
'Mijn moeder was ook de donkerste uit het gezin, die moest leren
koken, iets wat haar blonde zusjes niet hoefden. Een kip slachten,
veren plukken, harder studeren, want de kans dat zij een goede man
zou trouwen was veel kleiner dan bij die blonde zusjes.'
Wat vond je moeder van de film?
'Mijn moeder vond hem mooi. De eerste keer vond ze het wel wat
verwarrend, omdat ze veel herkende en elke keer moest denken: wat
lijkt op ons echte leven en wat is anders? Mijn vader zei: "Je hebt het
allemaal goed uitgelegd voor de mensen die er niks van weten."'
Waarom is dat belangrijk voor je, dat uitleggen?
'Het is niet zozeer dat ik het wil uitleggen, als wel laten zien waarom
de dingen zijn zoals ze zijn. Indische mensen hebben altijd hun best
gedaan om zich aan te passen. Waar komt dat vandaan? Die aanpas
sing is veel te vluchtig geweest. Veel Indische mensen hebben de weg
gekozen die ze het meest gangbaar leek: zorg dat er niets op je valt
aan te merken en gedraag je zo Nederlands mogelijk, whatever that
may be. Dat breekt je uiteindelijk toch op. Dat inzicht wil ik mensen
meegeven. Je kunt kiezen uit het beste van verschillende werelden,
dat mag ook. Als je dat beseft, is Indisch zijn geen ballast meer, maar
iets wat je extra hebt, een cadeau.'
Moesson #5 November.indd 15
29-10-2008 12:05:23
